Η λάμψη των διαμαντιών έχει αρχίσει να θαμπώνει. Η πτώση της ζήτησης, η σκληρή ανταγωνιστικότητα των συνθετικών λίθων και οι οικονομικές πιέσεις οδηγούν σε μια καμπή τον ιστορικό κολοσσό De Beers, που εδώ και πάνω από έναν αιώνα ταυτίζεται με την ίδια την έννοια του διαμαντιού. Τώρα, η Μποτσουάνα, η αφρικανική χώρα που εξαρτά την οικονομία της σχεδόν ολοκληρωτικά από την εξόρυξη αυτών των πολύτιμων πετραδιών, κινείται αποφασιστικά για να πάρει τον έλεγχο.
Η κυβέρνηση της χώρας έχει ήδη αναθέσει στη Lazard να διαπραγματευτεί με την AngloAmerican, η οποία κατέχει το 85% της De Beers (το υπόλοιπο 15% είναι ήδη στα χέρια της Μποτσουάνα). Στόχος; Να εξασφαλίσει την πλειοψηφία και τον έλεγχο μιας εταιρείας που αντιπροσωπεύει σχεδόν το 30% του ΑΕΠ και το 70% των ξένων συναλλαγματικών εισροών της χώρας.
Ο πρόεδρος Ντούμα Μπόκο δεν μάσησε τα λόγια του: «Η De Beers δεν κάνει τη δουλειά της», είπε πρόσφατα, αφήνοντας να εννοηθεί ότι το κράτος πρέπει να αναλάβει την κατάσταση.
Η συγκυρία είναι κρίσιμη. Το 2025 η παραγωγή της De Beers έπεσε κατά 23%, ενώ η εταιρεία πέρασε από κέρδη σε ζημιές. Για μια χώρα όπως η Μποτσουάνα, που έχει χτίσει την ανάπτυξή της πάνω στα διαμάντια, αυτό σημαίνει περικοπές, αναθεώρηση των αναπτυξιακών προβλέψεων προς τα κάτω (από +3,3% σε σχεδόν μηδέν) και έλλειμμα που αγγίζει το 7,5% του ΑΕΠ.
Στην προσπάθεια αυτή, η Μποτσουάνα δεν είναι μόνη της. Το Κατάρ, μέσω της Mansour Holdings, έχει εκδηλώσει πρόθεση να επενδύσει έως και 12 δισ. δολάρια σε διάφορους τομείς της οικονομίας της χώρας, πόροι που θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν και την εξαγορά της De Beers. Παρά το ότι η εταιρεία αποτιμάται λογιστικά σε 4,9 δισ. δολάρια, οι ειδικοί θεωρούν πως οι πραγματικές προσφορές θα είναι αρκετά χαμηλότερες, λόγω της κρίσης που περνά ο κλάδος.
Η κυβέρνηση του Γκαμπορόνε προσπαθεί να διαχωρίσει καθαρά τους φυσικούς από τους συνθετικούς λίθους. Ο υπουργός Ορυκτών και Ενέργειας, Μπογκόλο Κενεουέντο, προτείνει αλλαγή στη νομοθεσία: τα φυσικά διαμάντια θα συνεχίσουν να μετρώνται σε καράτια, ενώ τα συνθετικά θα υπολογίζονται σε γραμμάρια. Μια κίνηση συμβολική αλλά και ουσιαστική, που θέλει να δώσει έμφαση στην αξία του αυθεντικού.
Η υπόθεση De Beers δεν είναι απλώς μια επιχειρηματική συμφωνία. Είναι ένα στοίχημα επιβίωσης για την Μποτσουάνα. Αν πετύχει, θα καταφέρει να ελέγξει το μέλλον του βασικού της πλούτου. Αν αποτύχει, κινδυνεύει να μείνει εκτεθειμένη σε μια διεθνή αγορά που αλλάζει γρήγορα, αφήνοντάς τη χωρίς το πιο ισχυρό της χαρτί.
Πηγή: tanea.gr
