Οι εξελίξεις γύρω από το Ουκρανικό είναι φανερό ότι έχουν αποκτήσει εσχάτως φρενήρη ρυθμό. Σαν ένα ντέρμπι το οποίο κυλούσε αργά και προβλέψιμα στο μεγαλύτερο διάστημά του, αλλά στα τελευταία λεπτά οι πρωταγωνιστές του – αντίπαλοι, κερκίδα και διαιτητές – αποφάσισαν να τα παίξουν όλα για όλα. Το κάνουν δε παρά το γεγονός ότι είναι γνωστό πως ο ένας από αυτούς δεν μπορεί να ελπίζει σε τίποτα περισσότερο από μια αξιοπρεπή ήττα.
Το σίγουρο, πάντως, είναι πως τα πράγματα δεν έφτασαν τυχαία στο σημείο όπου βρίσκονται σήμερα. Αναμφίβολα δε, ήταν η (επαν)εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών αυτή που αποτέλεσε τον καταλύτη, ο οποίος άλλαξε τα δεδομένα και ανάγκασε τους πάντες, από τον Πούτιν και τον Ζελένσκι μέχρι τους ηγέτες της ΕΕ, να επανεκτιμήσουν και να αναπροσαρμόσουν την τακτική τους.
Σε αυτό το φόντο, μπορούμε να ξεχωρίσουμε τα πέντε πιο σημαντικά – μέχρι στιγμής φυσικά – «στιγμιότυπα» από τη στιγμή που ο Τραμπ επέστρεψε στον Λευκό Οίκο. Η αρχή έγινε με την επεισοδιακή επίσκεψη του προέδρου της Ουκρανίας στην Ουάσιγκτον, τον Φεβρουάριο, το θρίλερ συνεχίστηκε με το τετ α τετ των δύο στους διαδρόμους του Βατικανού τον Απρίλιο και με τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη τον Ιούνιο, ενώ δείχνει να πλησιάζει στην κορύφωσή του μετά τις συναντήσεις του Τραμπ με τον Πούτιν στην Αλάσκα και με τον Ζελένσκι και τους ευρωπαίους «σωματοφύλακές» του στην Ουάσιγκτον.
Θα ακολουθήσουν, άραγε, επόμενα «στιγμιότυπα» – και αν ναι, πόσο σύντομα; Κάθε πρόβλεψη είναι, για την ώρα, παρακινδυνευμένη.
Ο Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο
«Μπορεί να επιστρέψει όταν θα είναι έτοιμος για ειρήνη», έγραψε ο Ντόναλντ Τραμπ στο δίκτυό του, Truth Social, λίγα λεπτά αφότου είχε διώξει κακήν κακώς τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι από τον Λευκό Οίκο, ακυρώνοντας το υπόλοιπο πρόγραμμα της επίσκεψής του. Οσα είχαν προηγηθεί, μπροστά στις κάμερες και στους δημοσιογράφους, είχαν προκαλέσει σοκ όχι μόνο στον πρόεδρο της Ουκρανίας – ο οποίος «πήγε για μαλλί και βγήκε κουρεμένος» – αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο. Κυρίως στην Ευρώπη, η οποία έσπευσε να στηρίξει τον Ζελένσκι, συνειδητοποιώντας παράλληλα ότι το βάρος αυτού του πολέμου θα έπεφτε πλέον στις δικές της πλάτες.
Πράγματι, τόσο ο Τραμπ όσο και ο αντιπρόεδρός του Τζέι Ντι Βανς επιτέθηκαν με σφοδρότητα στον Ζελένσκι, ο οποίος πιάστηκε απροετοίμαστος και ταπεινώθηκε σε κοινή θέα. «Είσαι αχάριστος», του είπαν αμφότεροι. «Τριγυρνάτε στη χώρα και στέλνετε με τη βία νεοσύλλεκτους στην πρώτη γραμμή επειδή έχετε προβλήματα επάνδρωσης του στρατού σας. Θα έπρεπε να ευγνωμονείτε τον πρόεδρο που προσπαθεί να θέσει ένα τέλος σε αυτή τη σύγκρουση», τόνισε χαρακτηριστικά ο οργισμένος Βανς. Ο κύβος είχε ριφθεί.
Στους διαδρόμους του Βατικανού
Η επόμενη συνάντηση του Τραμπ με τον Ζελένσκι πραγματοποιήθηκε δύο μήνες αργότερα, στο περιθώριο της κηδείας του Πάπα Φραγκίσκου, στις 26 Απριλίου. Καθισμένοι σε δύο κόκκινες καρέκλες που είχαν τοποθετηθεί πρόχειρα στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου, οι δύο πρόεδροι βρέθηκαν να συζητούν ξανά, χωρίς… απρόοπτα. Ο Ζελένσκι, μερικές μέρες αργότερα, έσπευσε να κάνει λόγο για «τις καλύτερες συνομιλίες που είχε ποτέ με τον Τραμπ» – ο οποίος, με τη σειρά του, είχε τηρήσει πιο ισορροπημένη στάση, κάνοντας μάλιστα μια ανάρτηση στην οποία άφηνε να εννοηθεί ότι ο Πούτιν ενδέχεται να τον παγιδεύει.
Στις 30 Απριλίου, πάντως, όλοι συνειδητοποίησαν ότι ο Ζελένσκι είχε καταβάλει ακριβό αντίτιμο γι’ αυτή την επαναπροσέγγιση: η υπουργός Οικονομικών της Ουκρανίας Γιούλια Σβιριντένκο μετέβη στην Ουάσιγκτον, όπου υπέγραψε με τον ομόλογό της Σκοτ Μπέσεντ μια κυριολεκτικά «αποικιοκρατική» συμφωνία (παρά τα όσα ειπώθηκαν επισήμως) που αφορούσε την αποκλειστική εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της χώρας της από αμερικανικές εταιρείες. «Ο Μπάιντεν τους έδωσε 350 δισ. Εμείς υπογράψαμε μια συμφωνία με την οποία, θεωρητικά, θα πάρουμε πίσω πολύ περισσότερα», σχολίασε ο Τραμπ.
Τραμπ και Πούτιν στην Αλάσκα
Η συνάντηση του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντίμιρ Πούτιν στην αμερικανική στρατιωτική βάση του Ανκορατζ, στην Αλάσκα, εξέπληξε πολλούς με την ταχύτητα με την οποία αποφασίστηκε και οργανώθηκε. Ήταν δε η πρώτη ανάμεσα σε προέδρους των ΗΠΑ και της Ρωσίας ύστερα από τέσσερα ολόκληρα χρόνια. Παρά δε το γεγονός ότι διαψεύστηκαν τόσο εκείνοι που την είχαν χαρακτηρίσει προκαταβολικά ως «νέα Γιάλτα» όσο και αυτοί που θεωρούσαν περίπου δεδομένο ότι θα έβγαινε ο «λευκός καπνός» της εκεχειρίας, καταγράφεται ως ένα ιδιαιτέρως σημαντικό γεγονός, που επιταχύνει περαιτέρω τις εξελίξεις στο Ουκρανικό.
Στις κοινές τους δηλώσεις, οι δύο πρόεδροι εμφανίστηκαν να έχουν συμφωνήσει στα περισσότερα, ενώ δεν δίστασαν να πετάξουν το «μπαλάκι» στο Κίεβο και την ΕΕ. Παρότι λεπτομέρειες δεν έγιναν γνωστές, οι πάντες συμφώνησαν ότι ο μεγάλος κερδισμένος ήταν ο Πούτιν – όχι μόνο ή κυρίως επειδή έσπασε οριστικά την απομόνωσή του από τη Δύση, αλλά και διότι τίναξε στον αέρα μια σειρά από κόκκινες γραμμές που θεωρητικά ίσχυαν μέχρι εκείνη τη στιγμή. «Ο Τραμπ πουλάει την Ουκρανία», ήταν το συμπέρασμα που έβγαλαν πολλοί.
Σύνοδος ΝΑΤΟ στη Χάγη
Το επόμενο βήμα για τον Τραμπ, αφού είχε διασφαλίσει τα πολύτιμα μέταλλα και τις σπάνιες γαίες της Ουκρανίας, ήταν να αναγκάσει τους εταίρους του στο ΝΑΤΟ να διαθέτουν το 5% του ΑΕΠ τους για την «άμυνα» – μια έννοια που συμπεριλαμβάνει και την προμήθεια εκ μέρους τους αμερικανικών οπλικών συστημάτων αξίας εκατοντάδων δισ. Το κατάφερε δε με σχετική άνεση στη σύνοδο κορυφής της Χάγης, όπου κατέστη απολύτως σαφές ότι οι Ευρωπαίοι θα ήταν αυτοί οι οποίοι, εφεξής, θα καλούνταν να πληρώσουν για τη συνέχιση του πολέμου στην Ουκρανία – κάτι που επιβεβαιώθηκε στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ, η οποία έγινε αμέσως μετά.
«Οι σύμμαχοι επαναλαμβάνουν τις δεσμεύσεις τους για παροχή βοήθειας προς την Ουκρανία, η ασφάλεια της οποίας ενισχύει και τη δική μας ασφάλεια και, για τον λόγο αυτό, στον υπολογισμό των αμυντικών τους δαπανών θα συμπεριλαμβάνονται και οι απευθείας εισφορές τους για την άμυνα της Ουκρανίας και της αμυντικής της βιομηχανίας», σημειώνει χαρακτηριστικά το κοινό ανακοινωθέν. Κάνοντας, παράλληλα, μια γενική αναφορά στη «μακροπρόθεσμη απειλή που αντιπροσωπεύει η Ρωσία για την ευρωατλαντική ασφάλεια».
Επιστροφή στην Ουάσιγκτον
Εμφανώς θορυβημένοι από όσα ειπώθηκαν και συμφωνήθηκαν στην Αλάσκα, με βάση την πληροφόρηση που τους είχε δοθεί τηλεφωνικά, ο Ζελένσκι και οι επτά «σωματοφύλακές» του από την Ευρώπη – Μερτς, Μακρόν, Στάρμερ, Μελόνι, Στουμπ, Φον ντερ Λάιεν και Ρούτε – έσπευσαν στην Ουάσιγκτον για μία ακόμη συνάντηση με τον Τραμπ και το επιτελείο του. Παρότι δε εμφανώς αμήχανοι, καθώς δεν γνώριζαν τι ακριβώς τους περίμενε, δήλωναν προκαταβολικά ότι είναι προετοιμασμένοι για όλα, από τη ρήξη μέχρι μια οριστική συμφωνία. Ειδικά ο πρόεδρος της Ουκρανίας θέλησε να στείλει συμβολικά το μήνυμα ότι επιστρέφει «έτοιμος για την ειρήνη», βγάζοντας τη συνήθη στρατιωτική του περιβολή και εμφανιζόμενος με ένα μαύρο σακάκι και πουκάμισο.
Η αλήθεια, ωστόσο, είναι ότι μετά την κατ’ ιδίαν δική του συνάντηση με τον Τραμπ και τον Βανς (που αυτή τη φορά τού συμπεριφέρθηκαν ευγενικά) και εκείνη που ακολούθησε με τη συμμετοχή και των ευρωπαίων ηγετών το τοπίο εξακολουθεί να μην έχει ξεκαθαρίσει – ακόμη και για τις περίφημες «εγγυήσεις ασφαλείας». Το εάν και πότε, λοιπόν, θα γίνει το επόμενο βήμα παραμένει άγνωστο.
Πηγή: tanea.gr
