Η ενίσχυση της στρατιωτικής παρουσίας των ΗΠΑ στην Καραϊβική – και κυρίως η αποστολή τριών αποβατικών σκαφών ανοιχτά της Βενεζουέλας – εξακολουθεί να αναζωπυρώνει τη ρητορική της έντασης και τα σενάρια περί ενδεχόμενης επιχείρησης κατά της κυβέρνησης της λατινοαμερικανικής χώρας. Η ιστορικά συγκρουσιακή σχέση ανάμεσα σε Ουάσιγκτον και Καράκας φούντωσε για άλλη μία φορά, εν μέσω ανησυχιών για πιθανή κλιμάκωση.
Επισήμως, ο Λευκός Οίκος επιμένει πως η ανάπτυξη αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων αποσκοπεί στην πάταξη της διακίνησης ναρκωτικών προς τις ΗΠΑ. Όπως μεταδίδουν αμερικανικά ΜΜΕ, η εντολή του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ αφορούσε στην αποστολή τριών ελικοπτεροφόρων σκαφών, τριών αντιτορπιλικών με το σύστημα Aegis, υποβρυχίων και έως 4.000 πεζοναυτών στην περιοχή.
Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Κάρολαϊν Λέβιτ, τόνισε πως ο πρόεδρος Τραμπ είναι σε ετοιμότητα να χρησιμοποιήσει «όλα τα μέσα» ώστε να «εμποδίσει να πλημμυρίσουν τα ναρκωτικά τη χώρα μας» και να «προσαχθούν ενώπιον της δικαιοσύνης» όσοι ευθύνονται για τη διακίνησή τους. Απαντώντας σε ερώτηση εάν επίκειται ευρύτερη στρατιωτική επιχείρηση κατά της κυβέρνησης Μαδούρο, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο εμπλοκής χερσαίων δυνάμεων.
Η ίδια χαρακτήρισε το καθεστώς Μαδούρο ως «ναρκωτρομοκρατικό καρτέλ» και τον πρόεδρό του ως «φυγόδικο αρχηγό αυτού του καρτέλ», ενώ επανέλαβε πως δεν θεωρείται «νόμιμη κυβέρνηση» από τις ΗΠΑ.
Αντιδράσεις στη Βενεζουέλα: Κλίμα πολιορκίας και προετοιμασίες
Από τη δική του πλευρά, ο Νικολάς Μαδούρο και τα κορυφαία στελέχη της κυβέρνησής του κλιμακώνουν τη ρητορική άμυνας. Ο πρόεδρος έκανε λόγο για «μάχη του Δαυίδ με τον Γολιάθ», τονίζοντας πως έχει ενεργοποιηθεί ειδικό σχέδιο επιστράτευσης 4,5 εκατομμυρίων εθνοφυλάκων για να θωρακίσουν την εθνική κυριαρχία.
Σε ομιλία του στη Βουλή, ο Μαδούρο χαρακτήρισε τις αμερικανικές απειλές για «αλλαγή καθεστώτος» και «στρατιωτική εισβολή» ως «ανήθικες, εγκληματικές και παράνομες». Η ενίσχυση της αμερικανικής παρουσίας κυριάρχησε στα βενεζολανικά ΜΜΕ και οδήγησε σε αγορές πανικού από τους πολίτες, που έσπευσαν να εξασφαλίσουν προμήθειες ενόψει ελλείψεων.
Σε αυτό το κλίμα, ο απλός κόσμος εκφράζει τον προβληματισμό του με ανάλαφρη ειρωνεία ή έντονη πατριωτική διάθεση. «Θεωρητικά, (οι Αμερικανοί) θα’ναι το πρωί στη Γουαΐρα (παραλία του Καράκας). Έ, θα βγάλουν καμιά φωτογραφία με ντόπιους, θα πιούν καμιά μπιρίτσα», σχολίασε με σκωπτική διάθεση η Γουέντι Ραμίρες, 35 ετών. Αντίθετα, υποστηρικτές του Μαδούρο δηλώνουν σίγουροι για την ετοιμότητα των ενόπλων δυνάμεων, υπενθυμίζοντας τη συμμαχία με Ρωσία και Κίνα.
Αναλογίες, αμφισβητήσεις και γεωπολιτικές επιπλοκές
Η ανακοίνωση της διπλάσιας αμοιβής (50 εκατ. δολάρια) για πληροφορίες που θα οδηγούσαν στη σύλληψη του Μαδούρο από την υπουργό Δικαιοσύνης Πάμ Μπόντι συνέβαλε στο τεταμένο κλίμα. Πολιτικοί αναλυτές – όπως ο Έντουαρντ Ροδρίγκες – υπενθυμίζουν ανάλογες παρεμβάσεις των ΗΠΑ σε Παναμά, Ιράκ και Συρία, ενώ αμφισβητούν την πραγματική αποτελεσματικότητα της κινητοποίησης των εθνοφυλάκων. «Στις προεδρικές εκλογές του 2024 ο Μαδούρο δεν πήρε ούτε 4,5 εκατομμύρια ψήφους. Πού θα τους βρει τους 4,5 εκατομμύρια εθνοφύλακες;» διερωτήθηκε με νόημα.
Η αντιπολίτευση επιμένει πως ο δικός της υποψήφιος κέρδισε τις εκλογές του Ιουλίου του 2024, καταγγέλλοντας νοθεία. Η Ουάσιγκτον και σημαντικοί σύμμαχοί της συνεχίζουν να μη αναγνωρίζουν την επανεκλογή Μαδούρο.
Ο Μαριάνο δε Άλμπα, ειδικός σε γεωπολιτικές υποθέσεις, θεωρεί το ενδεχόμενο άμεσης στρατιωτικής επέμβασης των ΗΠΑ ως «ελάχιστα πιθανό», εξηγώντας πως «δεν είναι η πρώτη φορά που οι ΗΠΑ αναπτύσσουν δυνάμεις στην Καραϊβική». Εξάλλου, ενδεχόμενη σύγκρουση στην περιοχή θα μπορούσε να περιπλέξει τις αμερικανορωσικές διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία, ενισχύοντας τη διαπραγματευτική θέση της Μόσχας.
Κατά την άποψή του, ο Μαδούρο προσπαθεί να αντλήσει πολιτικό όφελος ενώπιον μιας ακόμη διεθνούς κρίσης, προβάλλοντας το αφήγημα του «οικονομικού πολέμου» που βρίσκεται σε εξέλιξη από ξένα κέντρα εξουσίας. Ο αναλυτής εκτιμά ότι η κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε νέους διωγμούς και συλλήψεις αντιπολιτευόμενων στη χώρα.
Παράλληλα, ο δε Άλμπα υπενθύμισε πως αν η κυβέρνηση Τραμπ ήθελε πραγματικά αλλαγή καθεστώτος στη Βενεζουέλα, θα κρατούσε το στοιχείο του αιφνιδιασμού. Εξάλλου, με πρωτοβουλίες όπως η άδεια στη Chevron για συνέχιση των δραστηριοτήτων πετρελαίου παρά το εμπάργκο, γίνεται φανερό ότι ενδέχεται να προωθούνται άλλου τύπου πιέσεις.
Διακυβεύματα και προοπτικές
Για πολλούς αναλυτές, η στρατηγική της Ουάσιγκτον ίσως αποσκοπεί στην ενίσχυση της δυναμικής της βενεζολανικής αντιπολίτευσης, η οποία βρίσκεται σε φάση αποδυνάμωσης μετά τις εκλογές. Το ουσιώδες, σύμφωνα με τον Ροδρίγκες, είναι ότι το ζήτημα της Βενεζουέλας επανέρχεται στο επίκεντρο της αμερικανικής ατζέντας.
Σε τοπικό επίπεδο, εκατοντάδες πολίτες κάνουν ουρές στα κέντρα στρατολόγησης της εθνοφυλακής, με δημόσιους υπαλλήλους, νοικοκυρές, φοιτητές και συνταξιούχους να δηλώνουν πρόθυμοι να στρατευτούν υπέρ της πατρίδας. Όπως το έθεσε η 51χρονη Ρόζι: «μας καλεί η πατρίδα».
Πηγή: tanea.gr