Του Νίκου Ρουσάνογλου
Μείωση των άμεσων ξένων επενδύσεων στην αγορά ακινήτων κατά 50% προβλέπουν για το φετινό πρώτο εξάμηνο φορείς της αγοράς. Σε πρόσφατη ανάλυσή του, ο Σύνδεσμος Ανωνύμων Εταιρειών κι Επιχειρηματικότητας (ΣΑΕΕ) ανέφερε ότι “το πρώτο τρίμηνο του 2025 οι ξένες επενδύσεις στα ακίνητα μειώθηκαν κατά 31,4%, από 520 εκατ. σε 356 εκατ. ευρώ. Υπολογίζουμε ότι η μείωση θα ξεπεράσει το 50% το πρώτο εξάμηνο του 2025, αλλά δυστυχώς θα το αντιληφθούμε στα τέλη Οκτωβρίου, όταν δεν θα μπορούμε να ανατρέψουμε την διαμορφωθείσα κατάσταση”.
Εφόσον επαληθευτεί η εκτίμηση αυτή, το ύψος των κεφαλαίων θα περιοριστεί σε περίπου 570 εκατ. ευρώ, έναντι 1,14 δις ευρώ που ήταν το αντίστοιχο περσινό πρώτο εξάμηνο. Υπενθυμίζεται ότι συνολικά το 2024, οι εισροές κεφαλαίων από το εξωτερικό για την αγορά ακινήτων ανήλθαν σε 2,75 δις ευρώ, σημειώνοντας ετήσια αύξηση κατά 30% σε σχέση με το 2023 (2,1 δις ευρώ). Μάλιστα, το τέταρτο τρίμηνο έφτασε να ξεπερνά κάθε προηγούμενο, με συνολικές εισροές 824,5 εκατ. ευρώ, 68% υψηλότερες από το αντίστοιχο διάστημα του 2023.
Ουσιαστικά το 50% των ξένων κεφαλαίων που τοποθετήθηκαν στην ελληνική οικονομία πέρσι αφορούσαν την αγορά ακινήτων. Αυτό γιατί, με βάση τα στοιχεία από το Ισοζύγιο Πληρωμών, το 2024 η αξία των ξένων επενδύσεων ανήλθε σε 5,97 δις ευρώ, από 4,48 δις ευρώ το 2023. Μάλιστα, αν δεν είχε ολοκληρωθεί η εξαγορά της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή από την Masdar των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, που υπολογίζεται ότι διαμορφώθηκε σε 2,5 δις ευρώ, η συμβολή των ακινήτων στο σύνολο των ΑΞΕ (Άμεσων Ξένων Επενδύσεων) θα ήταν πολύ υψηλότερη.
Σημαντικό ρόλο στην άνοδο της συνεισφοράς των ακινήτων στο σύνολο των ΑΞΕ, διαδραμάτισε το πρόγραμμα Golden Visa. Με βάση τα στοιχεία του ΣΑΕΕ, από τα μέσα του 2014 όταν και ξεκίνησε να ισχύει το πρόγραμμα και μέχρι σήμερα, το πρόγραμμα έχει συνεισφέρει άνω των 8,5 δις ευρώ σε εισροές κεφαλαίων από το εξωτερικό, ποσό που μεταφράζεται σε χιλιάδες θέσεις εργασίας και φορολογικά έσοδα. Παράλληλα, με βάση τις αιτήσεις που παραμένουν εκκρεμείς, από τον Ιούλιο του 2023, το συνολικό ποσό που θα έχει επενδυθεί αναμένεται να ξεπεράσει τα 12 δις ευρώ.
Αυτό συνέβη γιατί το 2023, οι αιτήσεις χορήγησης αδειών διαμονής αυξήθηκαν σε 8.477, ενώ πέρσι σημειώθηκε και νέα αύξηση σε πάνω από 9.411 αιτήσεις. Η “έκρηξη” αυτή οφείλεται στην αλλαγή των όρων χορήγησης αδειών διαμονής, τόσο το 2023, όσο και το 2024, που ώθησε χιλιάδες επενδυτές στο να τοποθετηθούν πριν την ισχύ των αλλαγών, που αύξησαν το ελάχιστο όριο επένδυσης στην Αττική σε 800.000 ευρώ (όπως επίσης και σε Θεσσαλονίκη και τα μεγάλα νησιά με ελάχιστο πληθυσμό 3.100 κατοίκους) και 400.000 ευρώ στην υπόλοιπη χώρα. Ουσιαστικά δηλαδή μέσα σε μια διετία, έχουν αποκτηθεί 17.888 ακίνητα, που αντιστοιχούν σε επενδύσεις ελάχιστου ύψους 4,47 δις ευρώ. Σημειώνεται ότι από την έναρξη της λειτουργίας του προγράμματος Χρυσή Βίζα και μέχρι και σήμερα, έχουν χορηγηθεί συνολικά 18.363 άδειες, μαζί με τις ανανεώσεις που έχουν γίνει στο μεσοδιάστημα, μιας και κάθε άδεια έχει πενταετή διάρκεια.
Οι αλλαγές που έχουν γίνει κι έχουν τεθεί σε ισχύ πλέον, έχουν ως αποτέλεσμα να αρχίσει η μείωση των αιτήσεων ήδη από τις αρχές του 2025. Τόσο τον φετινό Απρίλιο, όσο και τον Μάιο σημειώθηκε ετήσια πτώση του αριθμού των αιτήσεων χορήγησης αδειών διαμονής. Αθροιστικά τους δύο μήνες υποβλήθηκαν 1.032 αιτήσεις (468 τον Μάιο και 564 τον Απρίλιο), έναντι 1.348 αιτήσεων το αντίστοιχο περσινό δίμηνο, σημειώνοντας ετήσια πτώση κατά 23,4%.
Όπως όμως τονίζει στην ανάλυσή του ο ΣΑΕΕ, η αναμενόμενη αυτή πτώση, που θα έχει άμεσο αντίκτυπο και στην πορεία των ΑΞΕ, θα μπορούσε να έχει μετριαστεί, “αν είχε υπογραφεί η διευκρινιστική ΚΥΑ για την αλλαγή χρήσης, γεγονός που καθιστά αδύνατη την απόκτηση της Golden Visa στο όριο των 250.000 ευρώ”. Πρόκειται για το μέτρο που περιλαμβάνεται στο νέο πρόγραμμα κι επιτρέπει την αγορά κατοικίας με το χαμηλό αυτό όριο, εφόσον το ακίνητο έχει προέλθει από αλλαγή χρήσης, π.χ. αν το διαμέρισμα ήταν πριν αποθήκη, κατάστημα, γραφείο, ή βιομηχανικό κτίριο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΣΑΕΕ, η Golden Visa, δεν ευθύνεται για την στεγαστική κρίση, καθώς “δεν αφαιρεί κατοικίες από την αγορά, αλλά προσθέτει και αναβαθμίζει. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπ. Μετανάστευσης, μόνο το 6% των επενδυτών διαμένει στα ακίνητα που έχει αγοράσει. Το υπόλοιπο 94% παραμένει διαθέσιμο αποκλειστικά για μακροχρόνια μίσθωση, σύμφωνα και με τις ρυθμίσεις που τέθηκαν σε ισχύ από 01/09/2024. Συνεπώς, δεν μειώνονται οι διαθέσιμες κατοικίες από τον εγχώριο πληθυσμό. Αντιθέτως, προστίθενται κατοικίες, πολλές εκ των οποίων βρίσκονται σε περιοχές που είχαν για χρόνια εγκαταλειφθεί από την κλασική αγορά του real estate”.
Πηγή: capital.gr
