Κάθε καλοκαίρι η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με το ίδιο σκληρό σενάριο: δασικές πυρκαγιές που καταστρέφουν περιουσίες, απειλούν ζωές και αφήνουν ανεξίτηλα σημάδια στο φυσικό περιβάλλον, τονίζει σε άρθρο της με τίτλο “Ανατροπή με πρόταση” στον ιστότοπο protothema.gr η υπεύθυνη Πολιτικού Σχεδιασμού του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής και επικεφαλής του Δικτύου για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και στην Ευρώπη Άννα Διαμαντοπούλου.
Παρά τις υποσχέσεις και τις επαναλαμβανόμενες δηλώσεις, η πραγματικότητα παραμένει αμετάβλητη, με ένα δαιδαλώδες και δυσκίνητο σύστημα που αδυνατεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες της εποχής. Η κ. Διαμαντοπούλου τονίζει πως η απάντηση δεν μπορεί να είναι η ανακύκλωση των ίδιων μεθόδων αλλά η υιοθέτηση νέων, ανατρεπτικών πολιτικών με έμφαση στην πρόληψη, την τεχνολογία και τη δίκαιη αποκατάσταση.
Πιο αναλυτικά, αναφέρει:
“Κάθε φορά που η Ελλάδα καίγεται, ζούμε το ίδιο δράμα: δάση και περιουσίες χάνονται, ζωές κινδυνεύουν, το φυσικό μας περιβάλλον πληγώνεται ανεπανόρθωτα.
Ακολουθούν οι ίδιες δηλώσεις, οι ίδιες υποσχέσεις. Η κοινωνία έχει κουραστεί, έχει απελπιστεί. Η απάντηση δεν μπορεί να είναι η επανάληψη των ίδιων μεθόδων. Η εποχή είναι ανατρεπτική· απαιτεί ανατρεπτικά εργαλεία και πολιτικές.
Το 2019, η Επιτροπή Γκόλνταμερ μετά το Μάτι παρέδωσε μια πλήρη ανάλυση για τα αίτια και τις λύσεις. Η εικόνα ήταν αποκαλυπτική: στην πρόληψη εμπλέκονταν 45 διαφορετικοί φορείς· στην καταστολή 17, κατανεμημένοι σε 6 υπουργεία, με 11 διαφορετικές αρμοδιότητες. Ένα σύστημα δαιδαλώδες, δύσκαμπτο, χωρίς ενιαίο σχέδιο. Έξι χρόνια μετά, ποια είναι η κατάσταση;
Μειώθηκε αυτή η πολυπλοκότητα; Το νεοσύστατο Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας έχει να δείξει διαφορά στην πρόληψη, στον συντονισμό, στην ταχύτητα παρέμβασης, στην αποκατάσταση; Η κυβέρνηση μπορεί να το αποδείξει;
Εξίσου ανησυχητική και η διαπίστωση για τη δυσανάλογη κατανομή των πόρων: ελάχιστα για πρόληψη, πολλαπλάσια για καταστολή. Παρά τα αυξανόμενα ποσά της τελευταίας εικοσαετίας, η αποτελεσματικότητα δεν βελτιώθηκε ανάλογα. Κι όμως, η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι η μάχη κερδίζεται πριν ανάψει η φωτιά.
Εδώ η τεχνολογία μπορεί να κάνει την μεγάλη διαφορά. Η Τεχνητή Νοημοσύνη προσφέρει δυνατότητες που μέχρι χθες έμοιαζαν επιστημονική φαντασία: συστήματα έγκαιρης ανίχνευσης που αξιοποιούν κάμερες, αισθητήρες και δορυφόρους για να εντοπίζουν πυρκαγιές στα πρώτα τους λεπτά, αλγόριθμοι που συνδυάζουν καιρικά δεδομένα, ιστορικές πληροφορίες και ανάγλυφο εδάφους για να προβλέπουν την εξάπλωση και να καθοδηγούν την επιχειρησιακή στρατηγική· drones που λειτουργούν όχι μόνο ως “μάτια στον ουρανό” αλλά και ως μέσα άμεσης παρέμβασης· ρομποτικά συστήματα που επιχειρούν εκεί όπου ο κίνδυνος για ανθρώπινες ζωές είναι ανυπέρβλητος. Όλα αυτά, όμως, δεν αρκεί να υπάρχουν ως τεχνολογίες στο ράφι.
Χρειάζονται επενδύσεις, συνεργασίες, εκπαίδευση, κεντρική βάση δεδομένων, διαλειτουργικότητα υπηρεσιών, ενιαίος σχεδιασμός κράτους–αυτοδιοίκησης–πανεπιστημίων–εταιρειών και προτεραιότητα στην έρευνα.
Και εδώ τίθεται το κρίσιμο ερώτημα: τι έκανε η κυβέρνηση με τα εκατοντάδες εκατομμύρια του Ταμείου Ανάκαμψης που προορίζονταν για την προστασία από φυσικές καταστροφές;
Χρηματοδότησε προγράμματα πρόληψης με στρατηγική συνέχεια και μετρήσιμα αποτελέσματα; ΟΧΙ
Επένδυσε σε drones, ρομποτικά μέσα και νέο ειδικό εξοπλισμό λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες της Ελλάδας; ΟΧΙ
Αντίθετα απεντάχθηκε και το έργο αναβάθμισης των 8 υφιστάμενων Canadair από το Ταμείο Ανάκαμψης, με συνέπεια το 2025 να είναι επιχειρησιακά διαθέσιμα μόλις 9 αεροσκάφη από τα 24 που ήταν το 2024
Επένδυσε στην οργάνωση και στον εξοπλισμό σε περιφερειακό επίπεδο ώστε να έχουμε κρίσιμους κόμβους στη διαλειτουργικότητα ενοποίησης δεδομένων και στην ταχεία επιτόπου αντίδραση σε κρίσεις; ΟΧΙ
Αντίθετα απεντάχθηκε από το Ταμείο Ανάκαμψης το έργο δημιουργίας των 13 Περιφερειακών Κέντρων Πολιτικής Προστασίας (ΠΕΚΕΠ).
Στήριξε ερευνητικά κέντρα, πανεπιστήμια και επιστήμονες, ώστε να αναπτυχθεί μια ελληνική τεχνογνωσία για την πρόληψη και διαχείριση πυρκαγιών; ΟΧΙ
Το τι αρνητικό γίνεται ειδικά στην έρευνα είναι δυστυχώς υπό διερεύνηση.
Μετά τη φωτιά έρχεται το επόμενο μεγάλο ζήτημα: αποζημίωση και αποκατάσταση. Σήμερα οι πολίτες περιμένουν μήνες ή χρόνια για να αποζημιωθούν. Όλα εξαρτώνται από τον προϋπολογισμό και την βούληση και ικανότητα της κυβέρνησης. Αυτό είναι άδικο και αναποτελεσματικό. Άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν δείξει τον δρόμο: στη Γαλλία κάθε ασφαλιστήριο περιλαμβάνει κάλυψη φυσικών καταστροφών με κρατική εγγύηση (CAT-NAT), στην Ισπανία ο δημόσιο–ιδιωτικός οργανισμός Consorcio αποζημιώνει τις μεγάλες ζημιές, στην Αυστρία λειτουργεί κρατικό Ταμείο Αντιμετώπισης Καταστροφών. Η Ελλάδα μπορεί —και πρέπει— να ακολουθήσει: υποχρεωτική βασική ασφάλιση για κατοικίες και επιχειρήσεις, φορολογικά κίνητρα για ενισχυμένη κάλυψη, εθνικό ταμείο εγγύησης που ενεργοποιείται στις μεγάλες καταστροφές, πλήρης αξιοποίηση του Ταμείου Αλληλεγγύης της ΕΕ και του RescEU. Έτσι η ασφάλεια της ιδιοκτησίας θα παύσει να είναι ζήτημα ελεημοσύνης μετά την καταστροφή και θα γίνει υπόθεση κανόνων πριν από αυτήν.
Η κλιματική κρίση είναι εθνικό ζήτημα. Αφορά τη ζωή μας, την οικονομία μας, την κοινωνική συνοχή. Δεν σηκώνει μικροκομματικές αντιπαραθέσεις.
Η χώρα χρειάζεται ένα ενιαίο, σύγχρονο εθνικό σχέδιο Πολιτικής Προστασίας που να καλύπτει όλες τις φάσεις του κύκλου: πρόληψη, έγκαιρη αντιμετώπιση, δίκαιη αποζημίωση και ουσιαστική αποκατάσταση.
Αυτή είναι η πολιτική του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής: τεκμηριωμένη κριτική ως αξιωματική αντιπολίτευση και ολοκληρωμένη πρόταση (όχι για βελτίωση αλλά για ανατροπή) για το αύριο ως Κυβέρνηση… Και θα ήταν καλό για τη χώρα αντί η ΝΔ να μηδενίζει να διαστρεβλώνει και να επιτίθεται, να ακούει και να επιχειρεί συναινέσεις.
Από τα αποκαΐδια μπορούμε να περάσουμε στο σχέδιο. Γιατί η προστασία της ζωής, της περιουσίας και του φυσικού μας πλούτου αφορά την ύπαρξη και το μέλλον της χώρας”.
Πηγή: capital.gr