Πόσες φορές έχεις αποφύγει μια δύσκολη συζήτηση; Πόσες φορές ένιωσες άβολα με ένα συναίσθημα και απλώς το «έθαψες»; Αν η απάντηση είναι «πολλές», ίσως έχεις βιώσει τη συναισθηματική αποφυγή – έναν μηχανισμό που χρησιμοποιούμε (συχνά ασυνείδητα) για να αποφύγουμε καταστάσεις ή συναισθήματα που μας δυσκολεύουν ή μας τρομάζουν.
Η συναισθηματική αποφυγή εμφανίζεται όταν προσπαθούμε να αγνοήσουμε, να καταπιέσουμε ή να αποδράσουμε από συναισθήματα όπως ο θυμός, η ντροπή, η θλίψη ή η αμηχανία. Παρόλο που σε πρώτο επίπεδο προσφέρει ανακούφιση, μακροπρόθεσμα μας απομακρύνει από τον εαυτό μας, τις ανάγκες μας και τους ανθρώπους γύρω μας.
Γιατί καταφεύγουμε στην αποφυγή;
Η αποφυγή είναι ένα είδος ψυχολογικής άμυνας. Όταν νιώθουμε ότι ένα συναίσθημα είναι πολύ επώδυνο ή απειλητικό, ο εγκέφαλος μας βρίσκει τρόπους να «το αποφύγει». Μπορεί να αποτραβηχτούμε από καταστάσεις, να αρνηθούμε να μιλήσουμε για κάτι ή να βυθιστούμε σε συμπεριφορές απόσπασης (όπως υπερβολική ενασχόληση με τα social media, φαγητό ή δουλειά).
Αυτού του είδους η αποστασιοποίηση, όμως, δεν εξαφανίζει το συναίσθημα – το μεταθέτει. Και όσο το αποφεύγουμε, τόσο πιο έντονα επιστρέφει.
Πού οφείλεται η συναισθηματική αποφυγή;
Πολλές φορές οι ρίζες της βρίσκονται στην παιδική ηλικία. Άτομα που μεγάλωσαν σε περιβάλλοντα όπου τα συναισθήματα δεν αναγνωρίζονταν, θεωρούνταν αδυναμία ή αντιμετωπίζονταν με απόρριψη, μαθαίνουν να τα καταπιέζουν. Αυτή η εμπειρία συναισθηματικής παραμέλησης οδηγεί στην πεποίθηση ότι δεν είναι ασφαλές να εκφράζουν ή να βιώνουν πλήρως αυτό που νιώθουν.
Σε μεγαλύτερες ηλικίες, αυτό μεταφράζεται σε δυσκολία στη δημιουργία στενών σχέσεων, φόβο έκθεσης, χαμηλή αυτοεκτίμηση και έντονο άγχος σε κοινωνικές ή συναισθηματικά φορτισμένες καταστάσεις.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Πώς επηρεάζει τις σχέσεις και την καθημερινότητά μας;
Η συναισθηματική αποφυγή μπορεί να οδηγήσει σε μια ζωή που μοιάζει «πιο εύκολη», αλλά είναι και πιο ρηχή. Οι άνθρωποι που αποφεύγουν τα συναισθήματά τους συχνά αποφεύγουν και την οικειότητα, τις απαιτητικές συνομιλίες και την αληθινή σύνδεση με τους άλλους. Αποφεύγουν να πάρουν ρίσκα, να ζητήσουν βοήθεια ή να διεκδικήσουν όσα έχουν ανάγκη.
Το τίμημα; Μια αίσθηση αποσύνδεσης από τον εαυτό και τους γύρω τους.
Πώς μπορούμε να την ξεπεράσουμε;
«Η αποφυγή είναι ένα φυσικό αντανακλαστικό. Δεν είναι ένδειξη αδυναμίας. Όμως, όταν γίνεται το κύριο μοτίβο αντίδρασής μας, αρχίζει να μας περιορίζει. Η ουσιαστική ψυχική υγεία δεν είναι η απουσία αρνητικών συναισθημάτων, αλλά η ικανότητά μας να τα βιώνουμε χωρίς να μας κατακλύζουν», σημειώνουν οι ειδικοί σε σχετικό άρθρο στο psychologytoday.com.
Η υπέρβαση της αποφυγής απαιτεί επίγνωση, θάρρος και σταδιακή επαφή με τα συναισθήματά μας. Δεν χρειάζεται να κάνουμε μεγάλες αλλαγές από τη μία μέρα στην άλλη. Μικρές πράξεις «αντιστροφής» της αποφυγής, όπως: να ονοματίσουμε αυτό που νιώθουμε, να παραμείνουμε σε μια άβολη συζήτηση λίγο περισσότερο ή να παρατηρήσουμε τις σκέψεις και τις σωματικές αντιδράσεις μας χωρίς να τις απορρίψουμε, θα βοηθήσουν.
Η θεραπεία – ιδιαίτερα προσεγγίσεις όπως η Γνωσιακή-Συμπεριφορική Θεραπεία ή η Acceptance and Commitment Therapy (ACT) – μπορεί να βοηθήσει σημαντικά, δίνοντάς μας τα εργαλεία να αποδεχτούμε, αντί να αποφεύγουμε όσα μας κάνουν να νιώθουμε άβολα
Συναισθηματική αποφυγή: Τι είναι, γιατί την κάνουμε και πώς μπορούμε να την σταματήσουμε appeared first on | Ό,τι έχει σημασία για τις γυναίκες.
Πηγή: marieclaire.gr
