Τον περασμένο Ιούνιο, δεκάδες βιοδιασπώμενες κάψουλες έπεσαν από drones πάνω από τα δάση της Χαβάης. Η κάθε μία περιείχε περίπου 1.000 κουνούπια.
Αλλά δεν πρόκειται για οποιαδήποτε κουνούπια, όπως εξηγεί το CNN. Ήταν αρσενικά κουνούπια, εκτρεφόμενα σε εργαστήριο, που δεν τσιμπούν και φέρουν ένα κοινό βακτήριο. Όταν ζευγαρώνουν με άγρια θηλυκά, τα αυγά δεν εκκολάπτονται.
Ο στόχος: να περιοριστεί ο πληθυσμός των χωροκατακτητικών κουνουπιών που αποδεκατίζουν τα ενδημικά πουλιά της Χαβάης, όπως τα σπάνια honeycreepers.
Τα συγκεκριμένα πτηνά είναι κρίσιμα για τη γονιμοποίηση και τη διασπορά των σπόρων, ενώ έχουν κεντρική θέση στον πολιτισμό της Χαβάης. Από τα πάνω από 50 είδη honeycreepers που υπήρχαν παλιά, σήμερα έχουν απομείνει μόνο 17, τα περισσότερα υπό εξαφάνιση.
Το 2023, το ‘akikiki, ένα μικρό γκρίζο πουλί, εξαφανίστηκε από τη φύση. Το ‘akekeʻe, με κιτρινοπράσινο φτέρωμα, έχει λιγότερα από 100 άτομα στον πληθυσμό του.
Η αποψίλωση των δασών και η ανθρώπινη ανάπτυξη έπαιξαν ρόλο, αλλά ο «υπαρξιακός κίνδυνος», σύμφωνα με τον δρ. Κρις Φάρμερ από την American Bird Conservancy, είναι η ελονοσία των πτηνών – που εξαπλώνεται από τα κουνούπια.
Τα κουνούπια δεν είναι ενδημικά της Χαβάης. Εμφανίστηκαν το 1826, πιθανότατα από φαλαινοθηρικά πλοία. Οι ντόπιοι πληθυσμοί πτηνών δεν είχαν καμία φυσική άμυνα απέναντι στις ασθένειες που μετέφεραν.
Στα χαμηλά, ζεστά υψόμετρα των νησιών τα κουνούπια ευδοκιμούν, γι’ αυτό τα honeycreepers βρήκαν καταφύγιο ψηλά στα βουνά των νησιών Kauai και Maui. Όμως με την κλιματική αλλαγή και τις υψηλότερες θερμοκρασίες, τα κουνούπια ανεβαίνουν και αυτά σε μεγαλύτερα υψόμετρα.
«Τα βλέπουμε να ανεβαίνουν συνεχώς και τα πουλιά να σπρώχνονται όλο και ψηλότερα, μέχρι να μην υπάρχει πια βιώσιμος βιότοπος», λέει ο Φάρμερ. «Αν δεν σπάσουμε αυτόν τον κύκλο, θα χάσουμε τα honeycreepers».
Αναζητώντας λύση
Οι οικολόγοι αναζητούν μια λύση για τον έλεγχο των πληθυσμών των κουνουπιών και την παροχή σωτηρίας στα πουλιά honeycreepers.. Ωστόσο, η καταπολέμηση των κουνουπιών σε μεγάλη κλίμακα είναι δύσκολη, σύμφωνα με τον Φάρμερ, ο οποίος εξηγεί ότι η χρήση φυτοφαρμάκων, για παράδειγμα, θα έβλαπτε επίσης τους αυτόχθονες πληθυσμούς εντόμων, όπως τις λιβελούλες και τις μύγες των φρούτων, που είναι ζωτικής σημασίας για τα οικοσυστήματα.
Επειδή τα κουνούπια αποτελούν επίσης τεράστια απειλή για την ανθρώπινη υγεία, μεταδίδοντας μεταξύ άλλων την ελονοσία, τον δάγκειο πυρετό και τον ιό Ζίκα, οι επιστήμονες μελετούν το πρόβλημα εδώ και δεκαετίες, προτείνοντας διάφορες λύσεις.
Έτσι κατέληξαν στην τεχνική Incompatible Insect Technique (IIT): απελευθέρωση αρσενικών κουνουπιών που φέρουν το φυσικό βακτήριο Wolbachia. Όταν ζευγαρώνουν με άγρια θηλυκά, τα αυγά δεν εκκολάπτονται.
Η ABC και η συμμαχία Birds, Not Mosquitoes ξεκίνησαν το 2016 την εφαρμογή του IIT στα κουνούπια της Χαβάης, εστιάζοντας στο είδος που μεταδίδει ελονοσία στα πτηνά.
«Το κουνούπι που μεταδίδει την ελονοσία των πτηνών είναι διαφορετικό από αυτό που μεταδίδει την ελονοσία στον άνθρωπο», εξηγεί ο Φάρμερ, οπότε άρχισαν να δοκιμάζουν διάφορα στελέχη Wolbachia στα κουνούπια του είδους southern house που βρίσκονται στη Χαβάη, για να προσδιορίσουν ποιο ήταν το πιο αποτελεσματικό.
Μετά από πολυετή δοκιμή διαφορετικών στελεχών του βακτηρίου, το 2022 άρχισε η μαζική εκτροφή εκατομμυρίων τέτοιων κουνουπιών σε εργαστήριο στην Καλιφόρνια.
Το 2023 ξεκίνησαν οι ρίψεις σε περιοχές όπου ζουν honeycreepers, χρησιμοποιώντας βιοδιασπώμενες κάψουλες που πέφτουν από ελικόπτερα. «Έχουμε μια εκτίμηση για τον πληθυσμό των άγριων κουνουπιών και ρίχνουμε περίπου 10 φορές περισσότερα Wolbachia κουνούπια ώστε να ζευγαρώσουν με όσο το δυνατόν περισσότερα θηλυκά», λέει ο Φάρμερ.
Σήμερα, απελευθερώνονται 500.000 κουνούπια την εβδομάδα στο Μάουι και άλλα τόσα στο Καουάι, με drones και ελικόπτερα. Σύμφωνα με τον Φάρμερ, είναι η πρώτη φορά που η τεχνική IIT χρησιμοποιείται παγκοσμίως για σκοπούς διατήρησης της άγριας ζωής.
Ένα από τα σημαντικότερα εμπόδια για την απελευθέρωση των εντόμων στη Χαβάη ήταν το απομακρυσμένο, ορεινό έδαφος και οι απρόβλεπτες καιρικές συνθήκες. Το πρόγραμμα έπρεπε να βασίζεται κυρίως σε ελικόπτερα για την απελευθέρωση των εντόμων, αλλά αυτά είναι ακριβά στη λειτουργία τους και ο αριθμός τους είναι περιορισμένος, καθώς υπάρχουν άλλες ανάγκες όπως η καταπολέμηση πυρκαγιών, λέει ο Φάρμερ. Συχνά, οι αποστολές έπρεπε να ακυρώνονται την τελευταία στιγμή λόγω των καιρικών συνθηκών, προσθέτει.
Έτσι επεδή το ανάγλυφο των νησιών έκανε δύσκολη και δαπανηρή τη χρήση ελικοπτέρων, γι’ αυτό η ABC δοκίμασε τη χρήση drones. Μετά από εντατικές δοκιμές, από τον Ιούνιο ξεκίνησε η χρήση τους για τις ρίψεις.
Προλαβαίνουμε;
Μια πρόσφατη μελέτη της San Diego Zoo Wildlife Alliance και του Smithsonian’s National Zoo & Conservation Biology Institute διαπίστωσε ότι υπάρχει ακόμα χρόνος για να σωθούν τα honeycreepers, αν οι προσπάθειες καταπολέμησης των κουνουπιών με IIT είναι επιτυχείς.
Ο Christopher Kyriazis, μεταδιδακτορικός ερευνητής της San Diego Zoo Wildlife Alliance και κύριος συγγραφέας της έκθεσης, δήλωσε στο CNN: «Αν περιμένουμε ακόμη και δύο χρόνια, το παράθυρο ευκαιρίας θα κλείσει πολύ γρήγορα».
Αν ελεγχθεί ο πληθυσμός των κουνουπιών, τα πουλιά ενδέχεται να ανακάμψουν και ίσως αποκτήσουν με τον καιρό και φυσική ανοσία – κάτι που ήδη φαίνεται να συμβαίνει με το είδος ‘amakihi στο νησί της Χαβάης.
Ακόμα κι αν η μετάλλαξη εμφανιστεί, όμως, δύσκολα θα εξαπλωθεί αρκετά γρήγορα. Ένα ασφαλέστερο περιβάλλον θα επέτρεπε επίσης την επανεισαγωγή πτηνών όπως το ‘akikiki που εκτρέφεται σήμερα σε ειδικά κέντρα.
Για τον Φάρμερ, το να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή αυτής της προσπάθειας και να βλέπει τα πουλιά να εξαφανίζονται είναι «σπαρακτικό». Αλλά αυτό τον ωθεί και να συνεχίσει.
«Έχουμε τη δυνατότητα να σώσουμε αυτά τα είδη», λέει. «Αν δεν σώσουμε αυτά τα πουλιά σε αυτή τη δεκαετία, τότε πιθανότατα δεν θα υπάρχουν στο μέλλον. Και έτσι, η δυνατότητα να κάνουμε τη διαφορά στον κόσμο, να κάνουμε τη διαφορά στο μέλλον, μας παρακινεί όλους».
Πηγή: in.gr
