Στις 8 Αυγούστου, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε ότι στην επικείμενη συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του στην Αλάσκα, θα υπάρξουν ανταλλαγές εδαφών προς όφελος των εμπολέμων Ρωσίας και Ουκρανίας. Το μεγάλο χαρτί, όμως του Κιέβου για το οποίο μάτωσε τόσο πολύ έχει καεί: Το Κουρσκ.
Υπενθυμίζεται ότι η Ουκρανία εξαπέλυσε την επίθεση-σοκ στο Κουρσκ, λίγο μετά τα ξημερώματα της 6ης Αυγούστου, αιφνιδιάζοντας τα ανυποψίαστα ρωσικά στρατεύματα.
Η επτάμηνη επιδρομή του ουκρανικού στρατού εξέπληξε τους συμμάχους με το σθένος του και έφερε σε αμηχανία τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, σύμφωνα με το αμερικανικό δημοσίευμα.
Το Κίεβο κάποτε ήλπιζε να ανταλλάξει τα περίπου 500 τετρ. μίλια που κατέλαβε στο Κουρσκ με δικά του εδάφη που κατέχει η Ρωσία. Μετά από παρατεταμένη υποχώρηση, η Ουκρανία κρατά σήμερα μόλις τέσσερα τετρ. μίλια της περιοχής, την ώρα που ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ —ο οποίος θα υποδεχθεί τον Πούτιν στην Αλάσκα την Παρασκευή— πιέζει για συμφωνία ειρήνης που σχεδόν σίγουρα θα ζητά από την Ουκρανία να παραχωρήσει γη.
Η αιφνιδιαστική επιχείρηση που ξεκίνησε στις 6 Αυγούστου 2024 στο Κουρσκ αιφνιδίασε το Κρεμλίνο και απέδειξε στον κόσμο ότι οι Ουκρανοί στρατιώτες μπορούσαν ακόμη να πολεμήσουν εντυπωσιακά. Έγιναν οι πρώτοι ξένοι στρατιώτες από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο που κατέλαβαν ρωσικό έδαφος.
«Αν το ξέραμε…»
Όπως αναφέρει όμως δημοσίευμα της Washington Post, ένα χρόνο μετά την πιο τολμηρή χερσαία επιχείρηση της Ουκρανίας, το μόνο που παραμένει υπό τον έλεγχό της είναι ελάχιστα μέτρα γης στη ρωσική επαρχία του Κουρσκ. «Ένα ελάχιστο έρεισμα από μια επιχείρηση που έμοιαζε ικανή να αλλάξει την πορεία του πολέμου» όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα.
Δίχως να υποβαθμίζεται το εγχείρημα του ουκρανικού στρατού, ως τις αρχές φθινοπώρου του 2024 η αρχική ευφορία είχε ξεθωριάσει. Η απόσπαση ρωσικών δυνάμεων είχε μειώσει την πίεση στο Βοβτσάνσκ και αλλού, αλλά οι Ρώσοι συνέχιζαν να πιέζουν προς το Ποκρόβσκ, ενώ τώρα αντεπιτίθεντο και για την ανακατάληψη του Κουρσκ.
Ο συνταγματάρχης Ντμίτρο Βολοσίν διοικητής της 82ης Αερομεταφερόμενης Ταξιαρχίας είπε ότι οι ουκρανικές υπηρεσίες είχαν υποτιμήσει σοβαρά τον αριθμό των ρωσικών δυνάμεων στο Κουρσκ και «ίσως να μη συνεχίζαμε αν το ξέραμε».
Οι Ουκρανοί υποχωρούν
Οι Ουκρανοί άρχισαν να χάνουν έδαφος, εν μέρει λόγω αντικαταστάσεων με λιγότερο έμπειρες μονάδες. Δυνάμεις εφόδου, εκπαιδευμένες για επίθεση, βρέθηκαν σε αμυντικές θέσεις.
Η Ουκρανία ήδη υποχωρούσε όταν, τον Δεκέμβριο 2024, είδε με κατάπληξη χιλιάδες βορειοκορεάτες στρατιώτες να εμφανίζονται στο Κουρσκ, κινούμενοι σε μεγάλες ομάδες, φαινομενικά αδιάφοροι για την απειλή drones.
Η Ουκρανία τους έπληξε, καθυστερώντας προσωρινά την προέλασή τους, ενώ την ίδια στιγμή η κυβέρνηση Μπάιντεν ενέκρινε τη χρήση πυραύλων ATACMS για να στοχευθεί η συγκέντρωση βορειοκορεατικών δυνάμεων.
Με τον χειμώνα, όμως, αναπτύχθηκαν ακόμη περισσότεροι Βορειοκορεάτες και αποδείχθηκαν πιο σκληροί αντίπαλοι, σύμφωνα με ουκρανικές ειδικές δυνάμεις. «Χωρίς τους Κορεάτες, δεν θα είχαν πετύχει τίποτα», είπε ο αρχηγός των Ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων, στρατηγός Ολεξάντρ Σίρσκι.
Καθώς οι Ρώσοι πλησίαζαν τη Σούτζα -τη μεγαλύτερη ρωσική πόλη που είχε καταλάβει η Ουκρανία- ενέτειναν τους βομβαρδισμούς με ανεμοπορούμενες βόμβες σε ουκρανικά χωριά της Σούμι και αξιοποίησαν περισσότερο drones με οπτική ίνα, κόβοντας κρίσιμες γραμμές ανεφοδιασμού και επιτρέποντας προώθηση στα ευάλωτα πλευρά της Ουκρανίας.
Ο τελευταίος βασικός δρόμος προς τη Σούτζα έγινε τόσο επικίνδυνος ώστε κάθε διαδρομή ήταν ρώσικη ρουλέτα για τους Ουκρανούς. Με τον ουρανό κορεσμένο από drones, η Ουκρανία συχνά αδυνατούσε να απομακρύνει τραυματίες επί ώρες ή και μέρες.
Η περικύκλωση
Ενώ η Ρωσία ήδη πίεζε στα ανατολικά τους Ουκρανούς, μια ρωσική ταξιαρχία εκπόνησε σχέδιο ενέδρας από τα νώτα, στέλνοντας στρατεύματα μέσα από έναν ανενεργό υπόγειο αγωγό φυσικού αερίου που για δεκαετίες μετέφερε ρωσικό αέριο διαμέσου Ουκρανίας.
Η επιχείρηση είχε την κωδική ονομασία «Stream» και συνέβαλε στις ουκρανικές απώλειες. Σύμφωνα με τον ένα Ρώσο στρατιωτικό που επικαλείται η Washington Post, χρειάστηκαν 24 ώρες έρπειν, σκυφτοί με λυγισμένα γόνατα, για να διανύσουν τα 10 μίλια ως την έξοδο.
Ο αγωγός είχε ύψος περίπου 1,5 μέτρο, γλιστερούς τοίχους και παγερό, αποπνικτικό σκοτάδι όπου περίμεναν πέντε μέρες ώσπου να φτάσουν άλλοι 800 άνδρες. Τρύπες αερισμού βουλώθηκαν από λάσπη και βροχή, η έλλειψη οξυγόνου και τα υπολείμματα μεθανίου προκάλεσαν παραισθήσεις, ενώ τρόφιμα και νερό τελείωναν. «Όλοι πιστεύαμε ότι θα πεθάνουμε εκεί μέσα, αλλά συνεχίσαμε», είπε. «Ήταν εφιάλτης, καθαρτήριο».
Τελικά στις 8 Μαρτίου αφού δόθηκε η διαταγή επίθεσης, οι Ρώσοι ξεχύθηκαν από τον αγωγό και όρμησαν σε ουκρανικές θέσεις. Φορούσαν μπλε περιβραχιόνια, όπως οι Ουκρανοί, για σύγχυση, αλλά «ήμασταν σαν ανθρακωρύχοι: κατάμαυροι από την καπνιά, φτύναμε αίμα, με πυρετό, αφυδατωμένοι και εξαντλημένοι — κι όμως ξαφνικά μας κυρίευσε μια έκρηξη θέλησης».
Άλλες ρωσικές μονάδες και πυροβολικό επιτέθηκαν από αλλού. «Με την έναρξη της έφοδου, όλη η περιοχή “άνοιξε σαν λουλούδι”», είπε o Ουκρανός ταγματάρχης Όλεχ Σιριάγεφ ο οποίος παραδέχτηκε ότι η Ρωσία εκμεταλλεύτηκε την ουκρανική απροετοιμασία για τον αγωγό: «Ακόμη μια φορά πέσαμε στην ίδια παγίδα», είπε υπονοώντας ότι το ίδιο είχε συμβεί και στην μάχη της Αντβιίκα.
Η ώρα της παραδοχής
Η αποστολή κόστισε βαρύτατα και στους Ρώσους, καθώς αρκετοί πέθαναν από ασφυξία και ατυχήματα πριν αρχίσει η έφοδος, ενώ άλλοι εμφάνισαν πνευμονία, πνευμοθώρακα και συμπτώματα χημικής έκθεσης. Ωστόσο, τα κατάφεραν.
Η επιχείρηση Κουρσκ ήταν η μεγαλύτερη αποτυχία της ουκρανικής άμυνας, δεδομένου του στόχου, που σύμφωνα με το Κίεβο ήταν να αποτελέσει ένα ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί. Πλέον, ακόμα φιλοουκρανοί αναλυτές όπως η Μπέθανι Έλιοτ στο Unherd σημειώνουν ότι χρειάζεται μεγαλύτερη δημόσια παραδοχή στην Ουκρανία ότι ρωσοκρατούμενα εδάφη ίσως χρειαστεί να εγκαταλειφθούν -έστω προσωρινά- ώστε η Μόσχα να συμφωνήσει σε οποιαδήποτε ειρήνη. «Η προοπτική αυτή δεν είναι απλώς άδικη—είναι τερατώδης, αλλά είναι η πραγματικότητα. Είναι η φύση του πολέμου».
Πηγή: in.gr
