Αποφασισμένος να ασκήσει τις εποπτικές του αρμοδιότητες για τη Μονή Σινά εμφανίζεται στη συνέντευξή του προς «ΤΑ ΝΕΑ Σαββατοκύριακο» ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων, Θεόφιλος, επικαλούμενος το «Αρχαίον Τακτικόν». «Η Ιερά Μονή του Σινά, υπαγόμενη κανονικά στη δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, αποτελεί μία από τις ιστορικές επισκοπικές του επεκτάσεις», επισημαίνει χαρακτηριστικά.
«Δίνουμε το ‘παρών’ στα διεθνή φόρα, επικοινωνούμε με κυβερνητικούς και θρησκευτικούς φορείς, επιδιώκοντες ειρήνη καί καταλλαγή»
Σχετικά με το Ουκρανικό και τις σχέσεις του με τον Οικουμενικό Πατριάρχη τονίζει ότι «εσφαλμένα δημιουργήθηκε η εικόνα της αποστασιοποίησης». Οσον αφορά την οικονομική κατάσταση του Πατριαρχείου, ο Ιεροσολύμων αναφέρει ότι «η εικόνα έχει σταθεροποιηθεί» και αποκαλύπτει ότι βρίσκεται σε συνομιλίες με τον υπουργό Εξωτερικών, καθηγητή Γεώργιο Γεραπετρίτη, για την «επανέναρξη του θεσμού των υποτροφιών ως ζωτικής σημασίας μέτρο, που ενισχύει υπαρξιακά τη Ρωμιοσύνη στην Αγία Γη».
Ποια είναι η θέση της Εκκλησίας των Ιεροσολύμων απέναντι στις συγκρούσεις στη Γάζα και γενικότερα στη Μέση Ανατολή;
Ἐδώ, στὴ Μέση Ἀνατολὴ, βιώνουμε με βαθιά θλίψη καὶ προσευχητική διάθεση τὶς συνέπειες τῶν πολεμικῶν ταραχῶν καὶ συγκρούσεων. Η Ἐκκλησία τῶν Ἱεροσολύμων, ὡς φύλαξ τῶν Παναγίων Προσκυνημάτων, δὲν αποτελεί κοσμικὸ ἢ πολιτικὸ θεσμὸ, ἀλλὰ πνευματικὸ φάρο καί σημείο αναφοράς ἐν μέσῳ ταραχῶν. Ἡ ἐπικρατοῦσα κρίσις ἀναμφισβήτητα προκαλεί σοβαρά προβλήματα ασφάλειας, ὀδηγεί σε εκτοπισμούς πληθυσμών, τρανό παράδειγμα ἡ περιοχή τής χειμαζομένης Γάζας, περιορίζει την ελεύθερη προσέλευση των προσκυνητών και δυσχεραίνει την ποιμαντική μέριμνα μονών και ναών. Παρ’ όλα αυτά, παραμένουμε σταθεροί στην αποστολή μας μέσω τής διακονίας καί του διαλόγου. Με προσευχή και σε συνεννόηση με τους επικεφαλής των λοιπών χριστιανικών ομολογιών, δίνουμε το «παρών» στα διεθνή φόρα, επικοινωνούμε με κυβερνητικούς και θρησκευτικούς φορείς, επιδιώκοντες ειρήνη καί καταλλαγή.
Πώς συνεργάζεστε με τις υπόλοιπες χριστιανικές Εκκλησίες και Κοινότητες στην Αγία Γη;
Οἱ χριστιανικὲς ὁμολογίες καὶ οἱ πνευματικοί ἀρχηγοί τους στὴν Ἁγία Γῆ, μέ ὁμόνοια καὶ συνεργασία, ἔχουμε ἀπευθύνει κατ’ ἐπαναληψιν, ὄχι ὡς κοσμικοί άρχοντες, ἀλλὰ ὡς λειτουργοὶ τοῦ Θεοῦ καὶ διάκονοι τοῦ λαοῦ Του, ἕνα κοινὸ μήνυμα: τὸ μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου, τῆς συμφιλίωσης, τῆς ἀγάπης καὶ τῆς συνύπαρξης χριστιανών, μουσουλμάνων καί ἐβραίων. Σ’ αὐτὴν τὴν ἁγιασμένη γῆ τοῦ Μαρτυρίου καὶ τῆς Ἀναστάσεως, ὅπου ὁ Χριστὸς προσέφερε ἑαυτόν θυσίαν «ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς», ἡ βία καὶ τὰ ὅπλα δὲν φέρνουν λύση, ἀλλὰ διαιωνίζουν τὴν πληγή, τὸ τραῦμα, το αίμα.
Ποιες είναι σήμερα οι σχέσεις του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων με το Οικουμενικό Πατριαρχείο και τις άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες;
Το Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων διατηρεῖ ἄριστες σχέσεις μὲ ὅλες τὶς ἀδελφὲς Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες καθώς ο Πανάγιος Τάφος διαχρονικά αποτελεί σημείο αναφοράς για ολόκληρο τον χριστιανικό κόσμο, και ιδιαιτέρως για ἐμᾶς τοὺς Ὀρθοδόξους, ποὺ βιώνουμε τὴν ἐνότητα τῆς Ἐκκλησίας ὑπακούοντας στὰ λόγια τοῦ Ἀποστόλου: «ἀνεχόμενοι ἀλλήλων ἐν ἀγάπῃ, σπουδάζοντες τηρεῖν τὴν ἑνότητα τοῦ Πνεύματος ἐν τῷ συνδέσμῳ τῆς εἰρήνης» (Ἐφ. 4,2-3). Οι σχέσεις μας με τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο χαρακτηρίζονται από αδελφική αγάπη, αμοιβαίο σεβασμό και πνεύμα εκκλησιαστικής ενότητας, βαστάζοντες ἀλλήλων τά βάρη. Είναι γεγονός ότι ορισμένα ζητήματα – όπως το λεγόμενο Ουκρανικό – εντάχθηκαν στη διαχρονική συνομιλία των Εκκλησιών και, κατά την ταπεινή μου κρίση, δημιούργησαν εσφαλμένα την εικόνα αποστασιοποίησης. Η Εκκλησία του Χριστού, όμως – το γνωρίζετε καλά, κύριε Αλεξόπουλε -, πορεύεται και αντιμετωπίζει τα εκάστοτε θέματα με πνεύμα συνοδικό, εμπιστοσύνη στην Ιερά Παράδοση, αλήθεια, διάλογο και κυρίως ταπείνωση, ὄπως δέ λέγει ὁ ὅσιος Παΐσιος: «ὄπου ταπείνωση ἐκεί ἀγάπη, ἐκεί ο Χριστός».
Ποια είναι η οικονομική κατάσταση του Πατριαρχείου σήμερα;
Εἶναι γνωστό ὅτι κατά το παρελθόν τὸ Πατριαρχεῖο Ἱεροσολύμων ἀντιμετώπισε οἰκονομικὲς δυσκολίες, κυρίως ἐξαιτίας παλαιῶν συμβατικῶν δεσμεύσεων. Σήμερα, ὅμως, χάρη σὲ σωστή διοίκηση, προγραμματισμό καὶ στρατηγική, ἡ εἰκόνα ἔχει σταθεροποιηθεί καὶ πολλὰ προβλήματα ἔχουν ἤδη ἀντιμετωπισθεῖ μὲθοδικὰ. Σημειωτέον ὅτι τὸ Πατριαρχεῖο χρηματοδοτεῖ ἀποκλειστικὰ εξ ἰδίων πόρων ὅλες τὶς ἐκκλησιαστικὲς, κοινωνικὲς καὶ ἐκπαιδευτικὲς δραστηριότητές του. Η πρόοδος αναδεικνύεται στη συνετή διάθεση των μέσων μὲ συνέπεια καὶ σαφῆ προτεραιότητα, ὄχι μόνο στὴν ἀνακαίνιση ναῶν καὶ κοινοτικών ἱερῶν καθιδρυμάτων, σὲ ὅλη τὴ γεωγραφικὴ ἐμβέλεια τοῦ Πατριαρχείου (Ἰσραήλ, παλαιστινιακὰ ἐδάφη, Ἰορδανία, Κατάρ καὶ ἄλλες περιοχές), ἀλλὰ καὶ σε δράσεις μὲ βαθὺ πνευματικὸ, κοινωνικὸ καὶ πολιτισμικὸ ἀντίκτυπο, ιδιαιτέρως στὸν τομέα τῆς παιδείας. Προς τοῦτο συνεργαζόμεθα με τό Ὑπουργείο Ἐξωτερικῶν καί προσωπικώς με τόν κ. Γεραπετρίτη διά τήν ἐπανέναρξη τοῦ θεσμοῦ τῶν ὑποτροφιῶν ως ζωτικὴς σημασίας μέτρο, που ἐνισχύει υπαρξιακά τήν Ρωμιοσύνη στὴν Ἁγία Γῆ.
Ποια είναι η θέση του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων απέναντι στα πρόσφατα ζητήματα που έχουν ανακύψει με τη Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά;
Το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, ως ζωντανή κιβωτός της πρώτης Εκκλησίας και φορέας της ιερής ιστορικής παρακαταθήκης των Αγίων Τόπων, κατέχει διαχρονικά εξέχουσα θέση όχι μόνο στο εκκλησιαστικό και πνευματικό πεδίο, αλλά και στο ευρύτερο γεωπολιτικό και διαθρησκειακό πλαίσιο της περιοχής. Ως θεματοφύλακας του Παναγίου Τάφου και του Γολγοθά, η Εκκλησία των Ιεροσολύμων αναγνωρίζεται για τον πρωταγωνιστικό ρόλο της, τη δυναμική της πνευματική παρουσία και την ευθύνη της να αναλαμβάνει και να διαχειρίζεται πρωτοβουλίες παγκόσμιας σημασίας.
Η Ορθοδοξία, μαζί με άλλες χριστιανικές ομολογίες, αναζητά παρουσία και πνευματικό στήριγμα στους Αγίους Τόπους, αναγνωρίζοντας το Πατριαρχείο τόσο ως διαμεσολαβητή όσο και ως εγγυητή του οικουμενικού χαρακτήρα της χριστιανικής μαρτυρίας. Η βαθιά και θεσμική σχέση του με τις λοιπές Ορθόδοξες Εκκλησίες παραμένει θεμελιώδης, βασισμένη στον αμοιβαίο σεβασμό και την αδελφική συνεργασία. Παράλληλα, οι πολιτικές Αρχές της περιοχής – το Χασεμιτικό Βασίλειο της Ιορδανίας, το Κράτος του Ισραήλ και η Παλαιστινιακή Αρχή – αποδίδουν ιδιαίτερη σημασία στο Πατριαρχείο, αναγνωρίζοντας τα ιστορικά του προνόμια και τη μοναδική του εκκλησιαστική θέση.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, και σε άμεση σύνδεση με τους Αγίους Τόπους, εντάσσεται και η Ιερά Μονή του Σινά, η οποία, υπαγόμενη κανονικά στη δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, αποτελεί μία από τις ιστορικές επισκοπικές του επεκτάσεις. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το «Αρχαίον Τακτικόν» – δηλαδή το καταστατικό του Πατριαρχείου -, η Μονή καταγράφεται ως η 24η επισκοπική του έδρα. Η χειροτονία κάθε Ηγουμένου, η κανονική εποπτεία, αλλά και η παρέμβαση σε περιόδους κρίσης ή διαφωνίας φανερώνουν όχι μόνο τη θεσμική αλλά και τη βαθιά πνευματική μέριμνα του Πατριαρχείου, το οποίο διατηρεί συνεχή παρουσία και διακριτική καθοδήγηση στο σεβαστό αυτό μοναστικό κέντρο.
Παράλληλα, η ίδια η Μονή, όσον αφορά τη διοίκηση και τη νομική διαχείριση της περιουσίας της, διέπεται – σύμφωνα με τις ισχύουσες κανονικές διατάξεις και το Θεμελιώδες Καταστατικό της – από τον νομίμως εκλεγμένο Ηγούμενο και τη Σύναξη της Αδελφότητας. Ολα αυτά τελούνται σύμφωνα με τους ισχύοντες εκκλησιαστικούς θεσμούς, που εφαρμόζονται αδιάλειπτα εδώ και αιώνες.
Υπάρχει ενδιαφέρον από νέους ανθρώπους να ενταχθούν στην Αγιοταφιτική Αδελφότητα σήμερα;
Μὲ χαρὰ καὶ εὐγνωμοσύνη πρὸς τὸν Θεὸν, διαπιστώνουμε ὅτι, παρά την πολεμική κρίση καὶ τὴν πνευματικὴ σύγχυση τῆς ἐποχῆς μας, ὑπάρχει ζωντανὸ καὶ εἰλικρινὲς ἐνδιαφέρον ἀπὸ νέους ποὺ ἐπιθυμοῦν νὰ ἐνταχθοῦν στὴν Ἁγιοταφιτικὴ Ἀδελφότητα καὶ νὰ διακονήσουν τὰ Πανάγια Προσκυνήματα. Η ένταξη στην Σιωνίτιδα Ἀδελφότητα δὲν εἶναι ὑπόθεση εὔκολη. Εἶναι ὁδὸς κόπου, σταυρὸς καθημερινός. Όμως ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ ζωοποιεί, ἐνισχύει καὶ καθοδηγεί. Καὶ ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἀνταποκρίνεται στὴν θείαν κλῆσιν, ὁ Θεὸς ευλογεῖ και κατευθύνει τὰ βήματά του.
Ποιες στιγμές ξεχωρίζετε από τα σχεδόν 20 χρόνια της διακονίας σας στον Πατριαρχικό Θρόνο;
Καθὼς πλησιάζουμε στὴν συμπλήρωση εἴκοσι ἐτῶν ἀναλογίζομαι μὲ βαθιὰ εὐγνωμοσύνη πρὸς τὸν Θεὸν τὸ πολυδιάστατο ἔργο ποὺ ἐπετελέσθη χάρητι Θεού, μὲ τὴ στήριξη καὶ τὴν ὁμοθυμία τῆς Ἁγιοταφιτικῆς Ἀδελφότητος. Ξεχωρίζω ὡς κορυφαίο ἔργο τήν ἀναστήλωση τοῦ Ἱεροῦ Κουβουκλίου τοῦ Παναγίου καὶ Ζωοδόχου Τάφου, ἕνα ἔργο ποὺ ἐξετελέσθη μὲ ὁμόνοια, ἀμοιβαία κατανόηση καὶ συμφωνία απασών των κοινοτήτων, σὲ δυσχερείς συνθήκες ποὺ ἀπαιτοῦσαν διάκριση, σύνεση καὶ πίστη. Ἀποτελεῖ παγκόσμιο σημεῖο πνευματικῆς ἀναφοράς, ὄχι μόνον διὰ τὸ Πατριαρχεῖο, ἀλλὰ διὰ ὅλον τὸν χριστιανικὸν κόσμο.
Ποιο είναι το διαχρονικό μήνυμα της Εκκλησίας των Ιεροσολύμων στον σύγχρονο κόσμο;
Ἡ Ἐκκλησία τῶν Ἱεροσολύμων, ἡ Μήτηρ πασῶν τῶν Ἐκκλησιῶν, ὅπως λέγει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, εἶναι ἡ πρώτη ποὺ ἔλαβε καὶ ἐκήρυξε τὸ χαρμόσυνο μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου, τὴ νίκην τοῦ Χριστοῦ ἐπὶ τοῦ θανάτου· ὁ τόπος ὅπου ἀνέτειλε τὸ φῶς τῆς Ἀναστάσεως. Καὶ τούτο παραμένει μέχρι σήμερα τὸ ἱερὸ τῆς καθῆκον: νὰ μεταδίδει στὸν κόσμον τὴν ἐλπίδα – μία ἐλπίδα ζωντανή, ποὺ φωτίζει, ἐνισχύει καὶ ἀνασταίνει. Αὐτὴ γεμίζει τὶς καρδιές μας καὶ μᾶς δίνει δύναμη, καθὼς γράφει ὁ θείος Παῦλος: «Ὅσα γὰρ προεγράφη, εἰς τὴν ἡμετέραν διδασκαλίαν ἐγράφη, ἵνα διὰ τῆς ὑπομονῆς καὶ τῆς παρακλήσεως τῶν γραφῶν τὴν ἐλπίδα ἔχωμεν» (Ῥωμ. 15,4), καὶ συμπληρώνει: «τῇ ἐλπίδι χαίροντες, τῇ θλίψει ὑπομένοντες, τῇ προσευχῇ προσκαρτεροῦντες» (Ῥωμ. 12,12). Αὐτὸ εἶναι τὸ μήνυμα τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσολύμων: ἡ ἐλπίδα, ἡ προσευχή, ἡ ὑπομονή, ἡ ἀνάβαση τοῦ Γολγοθᾶ – πορεία που ὁδηγεῖ πάντοτε στὴν Ἀνάσταση. Σᾶς εὐχαριστῶ.
Premium έκδοση «Τα ΝΕΑ»
Πηγή: in.gr
