Του Χάρη Φλουδόπουλου
Ο Ιούλιος του 2025 έκλεισε με ένα ακόμη ρεκόρ για τον “κρυφό” λογαριασμό της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς οι χρεώσεις των λογαριασμών προσαύξησης (ΛΠ2 και ΛΠ3) εκτοξεύτηκαν στα 100 εκατ. ευρώ, από περίπου 70 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2024. Με αυτό τον ρυθμό, το συνολικό κόστος για το 2025 έχει ήδη φτάσει τα 580 εκατ. ευρώ, επιβεβαιώνοντας τις εκτιμήσεις ότι ως το τέλος του έτους θα αγγίξει –και ίσως ξεπεράσει– το 1 δισ. ευρώ.
ΑΔΜΗΕ: χαμηλές αποκλίσεις, υψηλές προσαυξήσεις
Η ανάλυση των εβδομαδιαίων στοιχείων του ΑΔΜΗΕ δείχνει ότι οι κλασικές χρεώσεις αποκλίσεων, δηλαδή το κόστος εξισορρόπησης που πληρώνει ο ΑΔΜΗΕ για να καλύψει τη διαφορά μεταξύ προγραμματισμένης και πραγματικής παραγωγής/ζήτησης, δεν ήταν ιδιαίτερα υψηλές τον Ιούλιο. Αντίθετα, η μεγάλη “διαρροή” προέρχεται από τις χρεώσεις των Λογαριασμών Προσαύξησης (ΛΠ2 και ΛΠ3), οι οποίες αφορούν κοστολογήσεις που δεν είναι άμεσα ορατές στους καταναλωτές αλλά επιβαρύνουν το τελικό κόστος ρεύματος.
Τι είναι οι ΛΠ2 και ΛΠ3
ΛΠ2: Καλύπτει το κόστος της διαθεσιμότητας ισχύος από μονάδες παραγωγής, δηλαδή αποζημιώσεις για την ετοιμότητα παροχής ηλεκτρικής ενέργειας όταν αυτή χρειαστεί. Πρόκειται για μηχανισμό που εξασφαλίζει την επάρκεια ισχύος του συστήματος, αλλά η χρέωση του επηρεάζεται από τις συνθήκες της αγοράς και τις ανάγκες ευστάθειας του δικτύου.
ΛΠ3: Συνδέεται κυρίως με αποζημιώσεις που καταβάλλονται σε μονάδες –κυρίως ΑΠΕ– για περιορισμούς ή περικοπές παραγωγής λόγω κορεσμού του δικτύου ή υπερπροσφοράς ενέργειας. Όταν για λόγους τεχνικούς ή ισορροπίας συστήματος η παραγωγή ΑΠΕ δεν μπορεί να απορροφηθεί, οι παραγωγοί αποζημιώνονται μέσω του ΛΠ3.
Η εικόνα στις αρχές Αυγούστου: άνοδος στο ΛΠ3
Την εβδομάδα που ξεκίνησε την 29η Ιουλίου και ολοκληρώθηκε στις 4 Αυγούστου, το κόστος του ΛΠ3 ανέβηκε στα 19,26 εκατ. ευρώ, σημαντικά υψηλότερα σε σχέση με τον μέσο όρο των προηγούμενων εβδομάδων. Ειδικά την Κυριακή 3 Αυγούστου, καταγράφηκαν αρνητικές αποκλίσεις, κυρίως από αιολικά πάρκα, γεγονός που υποδηλώνει εκτεταμένες περικοπές παραγωγής. Η έντονη παρουσία ανέμων το Σαββατοκύριακο, σε συνδυασμό με χαμηλή ζήτηση, οδήγησε σε υπερπροσφορά πράσινης ενέργειας που δεν μπορούσε να απορροφηθεί πλήρως από το σύστημα, αυξάνοντας τις αποζημιώσεις μέσω του ΛΠ3.
Το πρόβλημα της αδιαφάνειας
Η αύξηση του κόστους ΛΠ2 και ΛΠ3 φέρνει ξανά στο προσκήνιο το ζήτημα της διαφάνειας στη διαμόρφωση αυτών των χρεώσεων. Αν και αποτελούν κρίσιμο κομμάτι της ομαλής λειτουργίας της αγοράς, οι μηχανισμοί αυτοί δεν γίνονται εύκολα αντιληπτοί από τους καταναλωτές και συχνά περνούν απαρατήρητοι στη δημόσια συζήτηση για τις τιμές ρεύματος. Ωστόσο, το ύψος τους αποδεικνύεται πλέον καθοριστικό παράγοντας για το τελικό κόστος.
Ο κίνδυνος για το 2025
Με ήδη 580 εκατ. ευρώ να έχουν χρεωθεί στους λογαριασμούς προσαύξησης μέσα στους πρώτους επτά μήνες, η πρόβλεψη για συνολικό κόστος που θα πλησιάσει το 1 δισ. ευρώ φέτος μοιάζει πλέον βέβαιη. Αυτό σημαίνει ότι, πέρα από τη χονδρεμπορική τιμή, οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις θα συνεχίσουν να επιβαρύνονται σημαντικά από “κρυφές” χρεώσεις, για τις οποίες απαιτείται μεγαλύτερη διαφάνεια και –κατά πολλούς– αναθεώρηση των μηχανισμών κοστολόγησης.
Πηγή: capital.gr
