Mε “προίκα” 1,5 δισ. ευρώ ετοιμάζεται το πακέτο παροχών της ΔΕΘ που θα στοχεύει στη φορολογική ελάφρυνση της μεσαίας τάξης και την ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος μισθωτών και συνταξιούχων, ενώ θα περιλαμβάνει και αναχώματα για τη στεγαστική κρίση αλλά και την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος. Σε αυτό το ύψος έχει “κλειδώσει” το πακέτο των μέτρων που θα ανακοινωθούν στη Θεσσαλονίκη όπως ξεκαθαρίζουν στελέχη του οικονομικού επιτελείου. Εικόνα για τυχόν πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο θα έχουν στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας τον Απρίλιο του 2026. Εφόσον υπάρξουν θετικά δεδομένα που θα πιστοποιούν τα δημοσιονομικά περιθώρια, τότε ο σχεδιασμός προβλέπει τη διανομή του πλεονάσματος στους πολίτες στα τέλη της άνοιξης.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι στο τραπέζι του οικονομικού επιτελείου βρίσκεται μια λίστα που περιλαμβάνει έναν κατάλογο 30 έως 40 παρεμβάσεων χαμηλού ή μεγαλύτερου προϋπολογισμού με κεντρικό πυρήνα τα μέτρα για τις φοροελαφρύνσεις και την ενίσχυση των εισοδημάτων μισθωτών και συνταξιούχων. Ταυτόχρονα, όμως, θα υπάρξει δέσμη παρεμβάσεων τόσο για την αντιμετώπιση του οξύτατου στεγαστικού προβλήματος όσο και για την αντιμετώπιση του δημογραφικού.
Τα μέτρα που θα κλειδώσουν, προκειμένου να ανακοινωθούν από τον πρωθυπουργό στη Θεσσαλονίκη, θα οριστικοποιηθούν μετά τον Δεκαπενταύγουστο, ενώ θα αποτυπωθούν στο προσχέδιο του νέου Προϋπολογισμού, το οποίο θα κατατεθεί στη Βουλή στις 6 Οκτωβρίου, συνοδευόμενο από τις πρώτες εκτιμήσεις για τα βασικά δημοσιονομικά μεγέθη του 2026. Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Οικονομικών, στόχος είναι η Ελλάδα να παραμείνει σε τροχιά πρωτογενούς πλεονάσματος άνω του 2,4% του ΑΕΠ για την επόμενη τετραετία, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα ρυθμό ανάπτυξης 2,3% ετησίως και σταθερή αποκλιμάκωση του δημόσιου χρέους, έτσι ώστε να υποχωρήσει κάτω από το 140% του ΑΕΠ έως το τέλος του 2027.
Παρεμβάσεις στη φορολογία
Ο κεντρικός σχεδιασμός προβλέπει ότι οι φοροελαφρύνσεις θα πραγματοποιηθούν σε δύο δόσεις, αρχής γενομένης από τα μέτρα που θα ενεργοποιηθούν το 2026, ενώ εν συνεχεία θα υπάρξει ένας νέος γύρος το 2027. Ειδικότερα σχεδιάζεται:
1. Νέα κλίμακα στη φορολογία εισοδήματος με μείωση του φορολογικού συντελεστή στο κλιμάκιο που περιλαμβάνει τα εισοδήματα από 10.001 έως 20.000 ευρώ από το 22% που είναι σήμερα στο 18% ή στο 15%. Σε περίπτωση που ο συντελεστής διαμορφωθεί στο 18%, ο συνολικός φόρος για εισόδημα 20.000 ευρώ με τον συνυπολογισμό του συντελεστή 9% για τα πρώτα 10.000 ευρώ θα διαμορφωθεί στα 2.700 ευρώ έναντι 3.100 ευρώ σήμερα, δηλαδή θα υπάρξει ελάφρυνση ύψους 400 ευρώ ή αλλιώς αύξηση του καθαρού μηνιαίου εισοδήματος κατά 33 ευρώ. Αν ο συντελεστής προσγειωθεί στο 15%, τότε ο συνολικός φόρος για το ίδιο εισόδημα θα ανέλθει στα 2.400 ευρώ από 3.100 ευρώ σήμερα, δηλαδή θα μειωθεί κατά 700 ευρώ οδηγώντας σε έμμεση αύξηση αποδοχών κατά 50 ευρώ τον μήνα για τους εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα με τους 14 μισθούς. Ταυτόχρονα εξετάζεται το σπάσιμο κλιμακίων με προσθήκη ενδιάμεσων συντελεστών για τα εισοδήματα από 20.000 έως 40.000 ευρώ, ώστε να υπάρξει αντιστρόφως ανάλογη με το ύψος των εισοδημάτων ελάφρυνση, δηλαδή μεγαλύτερη για 25.000 ευρώ και μικρότερη για 40.000 ευρώ.
Στο ίδιο πλαίσιο εξετάζεται να υπάρξει αναπροσαρμογή του εισοδήματος πάνω από το οποίο θα εφαρμόζεται ο ανώτατος φορολογικός συντελεστής 44%, που σήμερα επιβάλλεται στο τμήμα του εισοδήματος που υπερβαίνει τα 40.000 ευρώ, με τον πήχη να τοποθετείται στα 45.000 με 50.000 ευρώ.
Σημειώνεται ότι οι αλλαγές που έγιναν το 2020 στη φορολογική κλίμακα με την καθιέρωση συντελεστή 9% για τα πρώτα 10.000 ευρώ του εισοδήματός ευνόησαν κυρίως τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, οι οποίοι είχαν ετήσιο όφελος 1.300 ευρώ, ενώ η ελάφρυνση στα εισοδήματα από 20.000 έως 50.000 ευρώ ήταν μόλις 17 ευρώ.
2. Έξτρα φοροελαφρύνσεις για οικογένειες με παιδιά. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ το 2024 η επιβάρυνση για τις οικογένειες με παιδιά ανήλθε στο 37,3% του μέσου ακαθάριστου μισθού για έναν εργαζόμενο με δύο παιδιά. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι εξετάζονται διάφορες προτάσεις που θα μπορούσαν να δώσουν μια μεγαλύτερη ανάσα στην ελληνική οικογένεια, μεταξύ των οποίων και η αναπροσαρμογή του αφορολόγητου ορίου ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών. Στην περίπτωση που προχωρήσει η υλοποίηση του μέτρου,θα υπάρξει πιο υψηλή έκπτωση φόρου για τους γονείς. Παράλληλα στις προτάσεις περιλαμβάνονται φοροαπαλλαγές που συνδέονται με πακέτα υγείας, αλλά και μεγαλύτερη έκπτωση για παροχές που προσφέρουν οι εργοδότες σε όσους εργαζομένους γίνονται γονείς. Υπενθυμίζεται ότι από το 2024 ισχύει αυξημένο αφορολόγητο για οικογένειες με παιδιά. Συγκεκριμένα, με την αναπροσαρμογή της έκπτωσης φόρου αυξήθηκε το αφορολόγητο κατά 1.000 ευρώ για οικογένειες που έχουν παιδιά και ενδεικτικά διαμορφώθηκε ως εξής: από 9.000 σε 10.000 ευρώ για οικογένειες με ένα παιδί, από 10.000 σε 11.000 ευρώ για δύο παιδιά, από 11.000 σε 12.000 για τρία παιδιά. Ωφελούμενοι είναι 1,34 εκατ. φορολογούμενοι (με περισσότερα από 4 εκατ. μέλη οικογενειών) με εξαρτώμενα τέκνα.
3. Προσθήκη ενός νέου συντελεστή 15% στην κλίμακα φορολογίας των εισοδημάτων από ενοίκια. Σήμερα το ετήσιο καθαρό φορολογητέο εισόδημα από ενοίκια φορολογείται αυτοτελώς από το πρώτο ευρώ βάσει κλίμακας στην οποία ισχύουν συντελεστές 15%-45%.
Συγκεκριμένα, εφαρμόζονται συντελεστές:
– 15% για τα πρώτα 12.000 ευρώ του εισοδήματος,
– 35% για το τμήμα του εισοδήματος από 12.001 έως 35.000 ευρώ,
– 45% για το τμήμα του εισοδήματος πάνω από 35.000 ευρώ.
Προκειμένου να περιοριστεί η μεγάλη ψαλίδα ανάμεσα στην πρώτη και δεύτερη κλίμακα, θα προστεθεί ένας νέος συντελεστής 15%. Η μείωση αυτή θα περιορίσει την επιβάρυνση για όσους έχουν εισοδήματα από ακίνητα που υπερβαίνουν τις 12.000 ευρώ. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, τα εισοδήματα από ενοίκια ξεπερνούν τα 8,5 δισ. ευρώ ετησίως, με επτά στους δέκα φορολογουμένους να δηλώνουν έως 5.000 ευρώ, δηλαδή το 87% των ιδιοκτητών δηλώνει κάτω από 10.000 ευρώ ετήσιο εισόδημα από ακίνητα.
4. Στον νέο κύκλο φοροελαφρύνσεων θα περιλαμβάνεται και το κούρεμα κατά 30% των τεκμηρίων διαβίωσης από το 2026 και σταδιακή κατάργησή τους τα επόμενα έτη, με στόχο την εξάλειψη των στρεβλώσεων και τη δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών. Εξετάζονται αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού του ύψους των δαπανών για τη συντήρηση κατοικιών και Ι.Χ., καθώς και του ελάχιστου κόστους, που σήμερα είναι 3.000 ευρώ για τους άγαμους και 5.000 ευρώ για τους έγγαμους ή όσους έχουν συνάψει σύμφωνα συμβίωσης.
5. Κατάργηση της προσωπικής διαφοράς για συνταξιούχους. Η πλήρης κατάργηση της προσωπικής διαφοράς από το 2026 θα ξεκλειδώσει τις αυξήσεις για 670.000 συνταξιούχους. Οι συγκεκριμένοι έχουν στερηθεί συνολικά αύξηση 13,15% την τελευταία τριετία, καθώς οι αυξήσεις 7,75% (2023), 3% (2024) και 2,4% (2025) κατευθύνονταν μόνο σε όσους δεν είχαν προσωπική διαφορά.
Εάν διατηρούνταν το ισχύον καθεστώς, πολλοί συνταξιούχοι δεν θα έβλεπαν καμία αύξηση για ακόμη πέντε ή και δέκα χρόνια. Με την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς από το 2026, θα ξεκινήσουν να λαμβάνουν κανονικές αυξήσεις από την επόμενη χρονιά.
Παρεμβάσεις για τη στέγη
Το στεγαστικό πρόβλημα έχει λάβει οξύτατες διαστάσεις με τουλάχιστον το 30% του εισοδήματος του μέσου νοικοκυριού να πηγαίνει σε ανάγκες στέγασης. Πρόκειται για τα υψηλότερα ποσοστά τόσο στην Ε.Ε. όσο και στις χώρες του ΟΟΣΑ. Σε αυτό το πλαίσιο εξετάζονται τα ακόλουθα μέτρα:
– Χρήση κοινοτικών κονδυλίων και για την αντιμετώπιση των προκλήσεων στο στεγαστικό. Η Κομισιόν θα δώσει τη δυνατότητα στα κράτη-μέλη να αυξήσουν τις επενδύσεις τους στη στεγαστική αγορά με 100% κοινοτική χρηματοδότηση, αλλά και παροχή του 30% του Προϋπολογισμού ως προκαταβολή, διπλασιάζοντας τις ήδη προγραμματισμένες επενδύσεις για τη στέγη, ενώ θα προχωρήσει σε αύξηση των κονδυλίων που αξιοποιούνται πανευρωπαϊκά για την προσιτή στέγαση. Οι πόροι θα διοχετευθούν στην αγορά για να δοθούν επισκευαστικά δάνεια, για να πέσουν στην αγορά περισσότερα ακίνητα.
– Αντικίνητρα στους ιδιοκτήτες που κρατούν τα ακίνητά τους κλειστά.
– Παρεμβάσεις στις βραχυχρόνιες μισθώσεις με διατήρηση της απαγόρευσης νέων Airbnb στο κέντρο της Αθήνας και μετά το τέλος του 2025 και επέκταση των απαγορεύσεων σε περιοχές που κρίνεται ότι είναι ιδιαίτερα επιβαρυμένες και έχει περιοριστεί δραστικά το στοκ των διαθέσιμων προς ενοικίαση ακινήτων.
– Αύξηση του επιδόματος στέγασης στους πιο ευάλωτους πολίτες με ταυτόχρονη αυστηροποίηση των εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων.
– Στην κυβέρνηση εξετάζουν παρεμβάσεις, για να πέσουν στην αγορά ακίνητα που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο έχουν περιέλθει στην κατοχή τραπεζών και servicers, για να επιτευχθεί αύξηση της προσφοράς που θα οδηγήσει σε πίεση των τιμών και θα βοηθήσει το στεγαστικό πρόβλημα στην καρδιά του. Στόχος είναι να ρυθμιστούν τα δάνεια που αντιστοιχούν στα ακίνητα αυτά, ώστε να μπορέσουν να βγουν στην αγορά και όχι να οδηγηθούν σε πλειστηριασμό. Στην κατεύθυνση αυτή αναζητείται μια συστημική λύση.
– Επέκταση μηδενικού συντελεστή ΦΠΑ στα νεόδμητα ακίνητα, ο οποίος λήγει κανονικά στο τέλος του 2025 και το 2026.
– Φορομπόνους στις επιχειρήσεις που θα προχωρήσουν προαιρετικά στη χορήγηση στεγαστικού βοηθήματος στους εργαζομένους τους.
Μέτρα για δημογραφικό
Σύμφωνα με όλες τις εκθέσεις και τις μελέτες από εγχώριους και διεθνείς οργανισμούς (ΕΛΣΤΑΤ, ΤτΕ, ΟΟΣΑ, ΔΝΤ), η Ελλάδα βιώνει τις επιπτώσεις του δημογραφικού με μείωση των γεννήσεων (που αναμένεται να πέσουν σε επίπεδα κάτω των 70.000 για το 2024) και αύξηση των ατόμων άνω των 65 ετών. Το δημογραφικό απειλεί την Ελλάδα, που το 2070 θα είναι μια συρρικνωμένη χώρα γερόντων, όπως δείχνουν τα στοιχεία. Είναι χαρακτηριστικό πως με βάση τις εκτιμήσεις, το 2070 στην Ελλάδα η πολυπληθέστερη ομάδα του πληθυσμού θα είναι οι γυναίκες άνω των 90 ετών. Στην κυβέρνηση ετοιμάζουν ένα νέο πακέτο μέτρων για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος. Μέχρι στιγμής φαίνεται να έχει κλειδώσει η αύξηση στα επιδόματα τέκνων με πιο αυστηρά εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, ενώ αναζητούνται κίνητρα χωρίς μεγάλο δημοσιονομικό κόστος για τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες.
Πηγή: capital.gr