Το Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Φυσιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας (FAME Lab), σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Πανεπιστήμιο της Οτάβα στον Καναδά, πραγματοποίησαν μια τυχαιοποιημένη μελέτη με στόχο να διερευνηθούν οι επιπτώσεις τόσο της έναρξης όσο και της απότομης διακοπής της χρόνιας σωματικής δραστηριότητας στην μεταβλητότητα του καρδιακού ρυθμού σε νέους και μεσήλικες άνδρες.
Στη μελέτη συμμετείχαν αγύμναστοι άνδρες, οι οποίοι ακολούθησαν πρόγραμμα δομημένης άσκησης διάρκειας οκτώ εβδομάδων και, στη συνέχεια, διέκοψαν απότομα την άσκηση για άλλες οκτώ εβδομάδες. Καθ’ όλη τη διάρκεια του 16-εβομαδιαίου πρωτοκόλλου καταγράφηκαν η μεταβλητότητα του καρδιακού ρυθμού και η αρτηριακή πίεση.
Σύμφωνα με τον Δρ. Πέτρο Ντίνα, μέλος της ερευνητικής ομάδας, τα ευρήματα αποκαλύπτουν πως η ένταξη σε χρόνια σωματική δραστηριότητα αύξησε τα επίπεδα ενεργοποίησης του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος σε αγύμναστους μεσήλικες, οδηγώντας σε μείωση της συχνότητας ηρεμίας της καρδιάς – γεγονός που είναι ευεργετικό για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων, εξίσου αποτελεσματικά με ό,τι παρατηρείται σε νεότερες ηλικίες.
Κίνδυνοι από την απότομη διακοπή της άσκησης
Ωστόσο, όπως προκύπτει από την έρευνα, όταν οι μεσήλικες συμμετέχοντες σταμάτησαν απότομα τη χρόνια σωματική δραστηριότητα, σημειώθηκε αύξηση στη συχνότητα ηρεμίας της καρδιάς (ένδειξη αυξημένης ενεργοποίησης του συμπαθητικού νευρικού συστήματος). Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την επαναφορά του κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα στα επίπεδα που βρισκόταν πριν από την παρέμβαση. Επιπλέον, καταγράφηκε ταυτόχρονη αύξηση της αρτηριακής πίεσης.
Τα συμπεράσματα της μελέτης αναδεικνύουν ότι οι μεσήλικες έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο στον ίδιο βαθμό με τους νέους, αρκεί να συμμετέχουν διαρκώς σε προγράμματα σωματικής δραστηριότητας. Αντίθετα, μια απότομη διακοπή της άσκησης – ιδίως σε περιόδους όπως τα lockdown λόγω πανδημίας – οδηγεί σε επαναφορά του κινδύνου στα ανεπιθύμητα αρχικά επίπεδα.
Ερευνητική ομάδα και συμπεράσματα
Επικεφαλής της έρευνας ήταν ο καθηγητής Φυσιολογίας και διευθυντής του FAME Lab, Ανδρέας Φλουρής. Στη συντονιστική ομάδα συμμετείχαν οι καθηγητές Γιάννης Κουτεντάκης, Αθανάσιος Τζιαμούρτας, Γεώργιος Μέτσιος, ο Δρ. Πέτρος Ντίνας, η Παρασκευή Γκιάτα από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, ο καθηγητής Andres Carrillo και η Alexa Ferri από το Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ, καθώς και ο καθηγητής Glen Kenny από το Πανεπιστήμιο της Οτάβα. Οι ερευνητές επισημαίνουν πως απρόβλεπτα γεγονότα, όπως τραυματισμοί ή lockdown, μπορεί να οδηγήσουν σε ξαφνική διακοπή της σωματικής δραστηριότητας, με αποτέλεσμα την αύξηση του κινδύνου για καρδιαγγειακή δυσλειτουργία. Ακόμη και μια βραχυπρόθεσμη διακοπή προπόνησης αρκεί για να αναιρέσει τα οφέλη της προηγούμενης σωματικής δραστηριότητας, με αρνητικές συνέπειες για την υγεία.
Η σημασία της μέτρησης της μεταβλητότητας του καρδιακού ρυθμού
Η μέτρηση της μεταβλητότητας του καρδιακού ρυθμού αποτελεί μια μη επεμβατική μέθοδο για την αξιολόγηση της λειτουργικής κατάστασης της καρδιάς, η οποία προσφέρει πληροφορίες για το αυτόνομο νευρικό σύστημα. Πρακτικά, επιτρέπει την καταγραφή του χρόνου μεταξύ δύο χτύπων της καρδιάς και βοηθά στην ανίχνευση του κατά πόσο επικρατεί το συμπαθητικό νευρικό σύστημα (συνδέεται με αύξηση της καρδιακής συχνότητας ηρεμίας και θεωρείται μη επιθυμητό) ή το παρασυμπαθητικό (που συνδέεται με μείωση της συχνότητας και είναι ενδεικτικό καλής υγείας).
Όπως καταλήγουν τα μέλη της ερευνητικής ομάδας, η συνεχής φυσική δραστηριότητα αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για τη διατήρηση της καλής καρδιαγγειακής υγείας σε όλες τις ηλικίες.
Απ. Ζώης
Πηγή: tanea.gr