Η ακρίβεια δεν πτοεί τους καταναλωτές

Της Ξανθής Γούναρη

Αύξηση πωλήσεων, τόσο σε αξία (+6,6%) όσο και σε όγκο (+4,3%), κατέγραψε ο κλάδος των σούπερ μάρκετ στο πρώτο εξάμηνο του 2025, παρά την επίμονη ακρίβεια στα τρόφιμα, που συνέχισε ακάθεκτη και τον Ιούλιο με βάση τις πρώτες εκτιμήσεις της Eurostat για τη μεταβολή του δείκτη τιμών καταναλωτή. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, οι τιμές των τροφίμων στη χώρα μας αυξήθηκαν τον Ιούλιο σε ετήσια βάση κατά 3,3%, ενώ τον Ιούνιο η αντίστοιχη μεταβολή ήταν 2,4%.

Η ανθεκτικότητα των Ελλήνων καταναλωτών απέναντι στις τιμές, καθώς και η… εσωστρέφεια, ήτοι η μεγαλύτερη κατανάλωση στο σπίτι, επιβεβαιώνεται από τα στοιχεία της Circana για την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2025, σύμφωνα με τα οποία η συνολική αγορά FMCG αυξήθηκε κατά 420 εκατ. ευρώ, από 6,388 δισεκατομμύρια ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 στα 6,808 δισεκατομμύρια ευρώ το 2025, με επιτάχυνση των πωλήσεων σε όγκο (τεμάχια) σε όλες τις κατηγορίες προϊόντων.

Ποια προϊόντα μπαίνουν περισσότερο στο καλάθι των καταναλωτών

Στις τρεις βασικές κατηγορίες προϊόντων, οι πωλήσεις σε όγκο στα τρόφιμα σημείωσαν άλμα στο 4,5% από 3,2% το ίδιο διάστημα το 2024, στα προϊόντα υγείας και ομορφιάς παρουσίασαν ελαφρά βελτίωση στο 3,5% από 3,4%, ενώ τα προϊόντα νοικοκυριού κατέγραψαν σημαντική αύξηση στο 2,5% από 1,8%.

Την ίδια στιγμή, οι τιμές ανά τεμάχιο εμφανίζονται αυξημένες μόνο στην κατηγορία των τροφίμων, κατά 2,4%. Στα προϊόντα προσωπικής φροντίδας και στα είδη για τη φροντίδα του σπιτιού ήταν μειωμένες κατά -1,9% και -1,2% αντίστοιχα. Στο σύνολο των ταχυκίνητων αγαθών, η μέση αύξηση διαμορφώνεται έτσι, στο +1,5%.

Αναλυτικά ανά κατηγορία, στα κατεψυγμένα τρόφιμα καταγράφεται η μεγαλύτερη αύξηση με 9,5% έναντι 5,3% το 2024, ακολουθούμενα από τα γαλακτοκομικά με 6,5% που παραμένουν σταθερά υψηλά από 6,4% το 2024, και τα βοηθητικά είδη μαγειρικής και καρυκεύματα στα οποία περιλαμβάνεται και το ελαιόλαδο με 5,2% από μόλις 2,1% το 2024.

Ιδιαίτερα εντυπωσιακή είναι η ανάκαμψη των snacks που από στασιμότητα 0,7% το 2024 εκτινάχθηκαν στο 2,9%, καθώς και των συσκευασμένων τροφίμων που διπλασίασαν σχεδόν την επίδοσή τους σε 3,9% από 1,7%. Την ίδια στιγμή, τα μη αλκοολούχα ποτά παρουσίασαν σταθερή άνοδο 3,4% και τα αλκοολούχα ποτά 3,3%.

Επίσης όλες οι κατηγορίες μη-τροφίμων βελτίωσαν τον όγκο πωλήσεών τους με πιο έντονο ρυθμό από ό,τι την αξία.

Τα τρόφιμα στο “τιμόνι” της ανάπτυξης

Οι πωλήσεις των τροφίμων σε αξία, που αντιπροσωπεύουν το 82,6% της συνολικής αγοράς FMCG, κατέγραψαν αύξηση 7,6% στο πρώτο εξάμηνο, αποτελώντας τον κύριο μοχλό ανάπτυξης. Ακολούθησαν τα προϊόντα υγείας και ομορφιάς με αύξηση 1,6%, ενώ τα οικιακά προϊόντα σημείωσαν άνοδο 1,3%.

Στο επίπεδο κατηγοριών, τα snacks και τα κατεψυγμένα τρόφιμα παρουσίασαν τις υψηλότερες αυξήσεις στο εξάμηνο, με 11% και 9,5% αντίστοιχα. Αξιοσημείωτη είναι και η επίδοση των γαλακτοκομικών προϊόντων (+7,6%) και των συσκευασμένων τροφίμων (+5,7%).

Πώς κινήθηκαν οι τιμές

Παρά την άνοδο σε αξία και όγκο, η πορεία των τιμών δείχνει σημάδια σταθεροποίησης. Η μέση αύξηση τιμών ανά τεμάχιο περιορίστηκε στο 1,5% για το πρώτο εξάμηνο, σημαντικά χαμηλότερα από το 6,7% που είχε καταγραφεί το 2023.

Ωστόσο, ορισμένες κατηγορίες παρουσιάζουν έντονες πιέσεις στις τιμές. Τα snacks κατέγραψαν αύξηση τιμών 7,8%, τα αλκοολούχα ποτά 4,5% και τα μη αλκοολούχα ποτά 3,7%. Αντίθετα, μειώσεις τιμών παρατηρήθηκαν στα οικιακά καθαριστικά (-1%) και τα προϊόντα προσωπικής υγιεινής (-1,3%).

Τα Private Label κερδίζουν έδαφος

Τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας (PL) αναδεικνύονται σε μεγάλους νικητές, καταγράφοντας αύξηση 7,1% έναντι 5,4% των επώνυμων προϊόντων. Το μερίδιό τους στη συνολική αγορά επανήλθε σε ανοδική πορεία στο 27,2% από 26,9% που ήταν στο πρώτο εξάμηνο του 2024, επιβεβαιώνοντας την τάση στροφής των καταναλωτών προς οικονομικότερες επιλογές.

Μειώθηκε η ένταση των προσφορών

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι η ένταση των προσφορών συνεχίζει να μειώνεται προφανώς λόγω της ενεργοποίησης του νέου κώδικα δεοντολογίας. Συγκεκριμένα, στο πρώτο εξάμηνο το ποσοστό των πωλήσεων που πραγματοποιήθηκαν μέσω προωθητικών ενεργειών διαμορφώθηκε στο 24,8% από 26,3% που ήταν το 2024, σημειώνοντας πτώση 1,6 ποσοστιαίες μονάδες.

Η μείωση αυτή δεν είναι ομοιόμορφη σε όλες τις κατηγορίες. Στα τρόφιμα οι προσφορές μειώθηκαν ελαφρά από 26% σε 25,3%, καταγράφοντας πτώση μόλις 0,6 ποσοστιαίων μονάδων. Αντίθετα, στα προϊόντα υγείας και ομορφιάς παρατηρήθηκε μεγάλη μείωση από 30,2% σε 25,5%, ήτοι πτώση 4,7 ποσοστιαίων μονάδων.

Η μεγαλύτερη όμως μείωση καταγράφηκε στα προϊόντα φροντίδας σπιτιού, όπου το ποσοστό των προσφορών κατέρρευσε από 27,4% σε 21,7%, σημειώνοντας πτώση 5,7 ποσοστιαίων μονάδων.

Το ηλεκτρονικό εμπόριο κερδίζει δυναμική

Τα ηλεκτρονικά σούπερ μάρκετ συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία, με τον τζίρο στο πρώτο εξάμηνο του 2025 να φτάνει τα 157 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 6%. Σημαντική είναι επίσης η αύξηση μέσης αξίας παραγγελίας κατά 6% στα 85 ευρώ που οφείλεται κυρίως στα περισσότερα τεμάχια που αυτή περιέχει (κατά μέσο όρο 34,3 τεμάχια σε σχέση με 32,8 τεμάχια το 2023) και όχι στον πληθωρισμό.

Πρωταγωνιστούν τα νησιά

Οι καλύτερες επιδόσεις των νησιών και της Κρήτης σε σχέση με την ηπειρωτική Ελλάδα συνεχίζεται και εφέτος. Συγκεκριμένα, τα νησιά κατέγραψαν ρυθμό ανάπτυξης 9,5%, η Κρήτη 8,1%, ενώ η Αττική παρουσίασε αύξηση 5,6%. Αυτό το φαινόμενο εντείνεται κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών, όπου τα νησιά παραδοσιακά σημειώνουν δυσανάλογα υψηλές αυξήσεις λόγω του τουρισμού.

Σε επίπεδο καταστημάτων, όλοι οι τύποι σημείωσαν θετικές επιδόσεις, με τα hypermarket (άνω των 2.500 τ.μ.) και τα μικρά καταστήματα (κάτω των 400 τ.μ.) να παρουσιάζουν την μεγαλύτερη αύξηση 7,2% έκαστο.