Λένε πως ο «διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες», και αυτή η φράση ταιριάζει γάντι για να περιγράψει τον τρόπο που αντιμετωπίζουν οι έλληνες επιχειρηματίες τη συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ενωσης με τις ΗΠΑ για τους δασμούς.
Με το αίσθημα ανακούφισης για την αποφυγή δασμών, ύψους 30%, από την 1η Αυγούστου να έχει υποχωρήσει, όλοι πλέον στρέφουν το ενδιαφέρον τους στα «ψιλά γράμματα» και κυρίως στα… παραθυράκια που αφήνει ανοιχτά η συμφωνία για εξαιρέσεις!
Εκεί αναμένεται σύμφωνα με πληροφορίες να δοθεί και η «μητέρα των μαχών», με τους έλληνες εξαγωγείς να έχουν σπεύσει ήδη να ζητήσουν από την κυβέρνηση να διεκδικήσει την εξαίρεση των ελληνικών προϊόντων.
Πληροφορίες που κυκλοφόρησαν στην αγορά αναφέρουν ότι στην οδό Νίκης η ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών υπό τον Κυριάκο Πιερρακάκη προσανατολίζεται στη σύσταση ειδικής ομάδας εργασίας, η οποία θα μελετήσει ενδελεχώς το κείμενο της συμφωνίας, με στόχο τον εντοπισμό των «παραθύρων» που ενδεχομένως προκύπτουν, τα οποία θα άνοιγαν τον δρόμο για προνομιακή μεταχείριση κάποιων κρίσιμων ελληνικών προϊόντων.
Για «πολλά αναπάντητα ερωτήματα» κάνει λόγο μιλώντας στο «Βήμα» ο πρόεδρος του ΣΕΒ, Σπύρος Θεοδωρόπουλος, επισημαίνοντας ότι υπάρχουν αδιευκρίνιστα σημεία σχετικά με το τελικό ύψος των δασμών.
Το πλήγμα για κάποιους κλάδους των τροφίμων μπορεί βραχυπρόθεσμα να φαίνεται διαχειρίσιμο, ωστόσο μακροπρόθεσμα εκφράζονται φόβοι ότι το δασμολογικό βάρος θα ανακόψει τη δυναμική που έχουν αναπτύξει οι ελληνικές εξαγωγές στη μεγαλύτερη αγορά του κόσμου!
Ειδικά κάποιες κατηγορίες, όπως το κρασί και η φέτα, ποντάρουν αρκετά για τη διεθνή επέκτασή τους, αφού η αμερικανική αγορά αποτελεί και… οδηγό για τον υπόλοιπο κόσμο όσον αφορά τις διατροφικές τάσεις. Κάτι που συνέβη με το περίφημο πλέον «Greek yogurt», το οποίο έγινε μόδα σε όλο τον πλανήτη, ξεκλειδώνοντας τεράστιες ευκαιρίες για τις εγχώριες γαλακτοβιομηχανίες.
Η φοβική στάση της ΕΕ
Για «πολλά αναπάντητα ερωτήματα» κάνει λόγο μιλώντας στο «Βήμα» ο πρόεδρος του ΣΕΒ, Σπύρος Θεοδωρόπουλος, επισημαίνοντας ότι υπάρχουν αδιευκρίνιστα σημεία σχετικά με το τελικό ύψος των δασμών.
Δεν διστάζει να ασκήσει κριτική για τη φοβική στάση που κράτησε η Ευρωπαϊκή Ενωση στις διαπραγματεύσεις και τονίζει πως πρόκειται για μια μη ισορροπημένη συμφωνία, η οποία είναι ξεκάθαρα υπέρ των ΗΠΑ.
Ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος δεν διστάζει να ασκήσει κριτική για τη φοβική στάση που κράτησε η Ευρωπαϊκή Ενωση στις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ για τους δασμούς
Εκφράζει μάλιστα αμφιβολίες ως προς την τήρηση κάποιων όρων της συμφωνίας, όπως την υποχρέωση της Ευρώπης να αγοράζει αμερικανική ενέργεια αξίας 250 δισ. δολαρίων ετησίως για τα επόμενα τρία χρόνια από περίπου 80 δισ. σήμερα. Σε κάθε περίπτωση η υιοθέτηση δασμών, όπως λέει, είναι σίγουρο ότι θα δημιουργήσει προβλήματα στην εξαγωγική προσπάθεια, προσθέτοντας πως παρότι «δεν έχουμε την πλήρη εικόνα, φαίνεται πως κάποιες επιχειρήσεις θα αναγκαστούν να σηκώσουν μεγαλύτερο βάρος». Οσον αφορά τον χάλυβα και το αλουμίνιο, για τα οποία ο δασμός παραμένει στο 50%, επισημαίνει πως «ξεκάθαρα τα νέα δεν είναι καλά»…
Η επιβολή των νέων δασμών, σε συνδυασμό με την πρόσφατη πτώση του αμερικανικού δολαρίου έναντι του ευρώ, εκτοξεύει το τελικό κόστος τους στην αμερικανική αγορά»
Tην ίδια έντονη ανησυχία μοιράζεται ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ), Αλκιβιάδης Καλαμπόκης, εστιάζοντας στον αγροδιατροφικό τομέα που αποτέλεσε το 31% των ελληνικών εξαγωγών προς τις Ηνωμένες Πολιτείες την περσινή χρονιά. «Μιλάμε για ελαιόλαδο, ελιές, τυριά ΠΟΠ, κρασιά, κονσερβοποιημένα ροδάκινα – προϊόντα που δεν είναι απλώς εμπορεύματα, αλλά φορείς της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η επιβολή των νέων δασμών, σε συνδυασμό με την πρόσφατη πτώση του αμερικανικού δολαρίου έναντι του ευρώ, εκτοξεύει το τελικό κόστος τους στην αμερικανική αγορά» σημειώνει χαρακτηριστικά. Γι’ αυτό πιστεύει ακράδαντα πως «πρέπει να προωθηθούν πρωτοβουλίες, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε να εξαιρεθούν τα αγροδιατροφικά προϊόντα από τους δασμούς που έχουν επιβληθεί από τις ΗΠΑ».
Η πρώτη θητεία Τραμπ
Όπως ακριβώς συνέβη και κατά την πρώτη θητεία Τραμπ στον Λευκό Οίκο! Την ανάγκη ανάληψης δράσεων για να προωθηθούν τα ελληνικά συμφέροντα, τα οποία συνδέονται άμεσα με την ελληνική οικονομία και παραγωγή, υπογραμμίζει και ο πρόεδρος του ΣΕΒΓΑΠ (Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων), Χρήστος Αποστολόπουλος.
Υποστηρίζει μάλιστα πως η Ελλάδα διαθέτει ισχυρά επιχειρήματα στην προσπάθεια να πετύχει εξαιρέσεις, με δεδομένο πως τα ελληνικά προϊόντα δεν συνιστούν απειλή για την αμερικανική οικονομία και την εγχώρια παραγωγή της.
Στο πλαίσιο αυτό, προτείνει μια ευέλικτη διαπραγμάτευση η οποία θα κινείται συμπληρωματικά στις διμερείς διαπραγματεύσεις των ΗΠΑ και της ΕΕ. «Πρέπει να επιμείνουμε στη λογική των εξαιρέσεων. Υπάρχουν, απ’ ό,τι φάνηκε, κάποια περιθώρια…» σημειώνει χαρακτηριστικά.
Το παρελθόν των δασμών
Θυμίζουμε ότι το 2019 οι ΗΠΑ είχαν επιβάλει δασμούς 25% σε ορισμένα ευρωπαϊκά προϊόντα στο πλαίσιο της διαμάχης Airbus – Boeing. Ως αποτέλεσμα, οι ελληνικές εξαγωγές εκτέθηκαν σε αυτούς τους δασμούς, επηρεάζοντας τομείς όπως ο χάλυβας, το αλουμίνιο, το κρασί, το τσιμέντο, τα ορυκτά καύσιμα, τα βρώσιμα προϊόντα, τα ηλεκτρικά μηχανήματα και τα φαρμακευτικά προϊόντα.
Τρία βασικά ελληνικά εξαγώγιμα προϊόντα (ελιές, ελαιόλαδο και φέτα) εξαιρέθηκαν και παρέμειναν να υπόκεινται μόνο σε βασικούς δασμούς, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνταν συγκεκριμένες προϋποθέσεις συσκευασίας και σύνθεσης. Ωστόσο, και η τότε κίνηση είχε προκαλέσει αναταράξεις.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του ελαιολάδου: πριν από 15 περίπου χρόνια, οι εξαγωγές τυποποιημένου ελληνικού ελαιολάδου στις ΗΠΑ ανέρχονταν σε περίπου 4.000 τόνους. Πέρυσι, είχαν φτάσει τους 17.000 τόνους. Η απειλή νέων δασμών θα πλήξει σημαντικά την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού προϊόντος, ανοίγοντας τον δρόμο σε ανταγωνιστές όπως η Τυνησία, το Μαρόκο, η Τουρκία και η Χιλή, οι οποίοι δεν επιβαρύνονται με αντίστοιχους δασμούς.
Η επιβολή των νέων δασμών, σε συνδυασμό με την πρόσφατη πτώση του αμερικανικού δολαρίου έναντι του ευρώ, εκτοξεύει το τελικό κόστος τους στην αμερικανική αγορά, επισημαίνει ο πρόεδρος του ΠΣΕ, Αλκιβιάδης Καλαμπόκης
Η ανησυχία για επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης δεν στερείται βάσης. Ηδη, από την περασμένη άνοιξη, όταν οι ΗΠΑ επέβαλαν δασμούς 10% έως ενδιάμεσο στάδιο μέχρι την επίτευξη της εμπορικής συμφωνίας με την Ευρώπη, έχει παρατηρηθεί κάμψη στις παραγγελίες. Σύμφωνα με τον κ. Αποστολόπουλο, «η αύξηση των εξαγωγών φέτας περιορίστηκε σε μόλις 2%, όταν όλο το προηγούμενο διάστημα έτρεχε με διψήφια νούμερα!». Ενας αριθμός που πρέπει να χτυπήσει καμπανάκι κινδύνου στις Βρυξέλλες και στην Αθήνα.
Ο κ. Αποστολόπουλος στέκεται και στις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις, επισημαίνοντας τον κίνδυνο της στροφής σε νέες αγορές και εγκατάλειψης της μεγαλύτερης αγοράς του κόσμου. «Είναι πολύ πιθανόν κάποιοι παραγωγοί να αναζητήσουν νέες αγορές, όπου θα κερδίζουν περισσότερα για να διοχετεύσουν την παραγωγή τους». Ένα σενάριο που θα σήμαινε σοβαρό πλήγμα στην εδραιωμένη παρουσία της φέτας στην αμερικανική αγορά.
Ένα από τα βασικά ερωτήματα που απασχολούν τους εξαγωγείς είναι και η διαμόρφωση των τελικών τιμών. Γιατί πλέον, το κοινό στο οποίο απευθύνονται τα ελληνικά τρόφιμα ξεπερνάει τα στενά σύνορα της ελληνικής ομογένειας. Ο Έλληνας ομογενής ψωνίζει σε μεγάλο βαθμό με την καρδιά και όχι τόσο με την τσέπη του, και δεν πρόκειται να γυρίσει την πλάτη στους παραγωγούς της πατρίδας του. Η επιλογή του εμπεριέχει και άλλα στοιχεία, τα οποία είναι ικανά να σηκώσουν τις όποιες λελογισμένες ανατιμήσεις υπάρξουν.
Αντίθετα, ο Αμερικανός καταναλωτής είναι εντελώς διαφορετικός. Κανείς δεν μπορεί να προεξοφλήσει πως θα παραμείνει σταθερός στα προϊόντα που αγόραζε εάν αλλάξουν δραματικά οι τιμές. Εκείνος λειτουργεί με το πορτοφόλι του. Δηλαδή πιο ορθολογικά. Και εάν διαπιστώσει πως πιέζεται τότε δεν αποκλείεται να αλλάξει προτιμήσεις.
Η ισοτιμία ευρώ – δολαρίου
Στην εξίσωση, πέρα από τους δασμούς, μπαίνει και η ισοτιμία ευρώ – δολαρίου. Κάτι που, όπως λένε άνθρωποι που γνωρίζουν, πολλοί αγνοούν. Ενα σκληρό ευρώ θα πλήξει ακόμη περισσότερο την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών προϊόντων στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, δίνοντας χώρο στους επίδοξους από άλλες ηπείρους διεκδικητές των ευρωπαϊκών θέσεων.
Ο Στέλιος Θεοδουλίδης, γενικός διευθυντής της Venus Growers, του αγροτικού συνεταιρισμού Βέροιας που έχει σημαντική παρουσία στο εξωτερικό και ειδικά στις ΗΠΑ, κάνει ειδική μνεία στη νομισματική ισοτιμία, λέγοντας μάλιστα πως ο μόνος αντίπαλος για τον συνεταιρισμό είναι το… δολάριο. Και αυτό γιατί θεωρεί πως οι εξαγωγές στα προϊόντα που εξάγει κατά κύριο λόγο στις ΗΠΑ, δηλαδή οι κομπόστες ροδάκινο, θα διαμορφωθούν στο 17%. Ενα ποσοστό που όπως λέει είναι διαχειρίσιμο.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο Κώστας Ζούκας, πρόεδρος της ΠΕΜΕΤΕ (Πανελλήνιας Ενωσης Μεταποιητών – Τυποποιητών – Εξαγωγέων Επιτραπέζιων Ελιών).
Η «ανακούφιση» για την αποφυγή του 30% είναι μόνο η μία πλευρά του νομίσματος. Ο συνδυασμός 15% δασμών και διολίσθησης του δολαρίου δημιουργεί «αμφιβολία σχετικά με την ικανότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας να απορροφήσει τους κραδασμούς». Και αυτό μεταφράζεται σε «ανατιμήσεις στο τελικό προϊόν που θα διατίθεται στα ράφια των αμερικανικών σουπερμάρκετ. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ελαστικότητά του…».
ΠΗΓΗ: ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ (ΟΤ) – ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
Πηγή: ot.gr
