Το τελευταίο Υπουργικό Συμβούλιο πριν από τις διακοπές του Αυγούστου οργανώθηκε έτσι ώστε η κυβερνητική μηχανή να πάρει το μήνυμα ότι πρέπει δουλέψει για να ξαναμπεί πάνω στις ράγες μιας μεταρρυθμιστικής πορείας. Τα μέλη της κυβέρνησης παρέλαβαν τους κόμπακτ μπλε φακέλους με τις προτεραιότητές τους για το φθινόπωρο, έλαβαν συμβουλές για «το πιο απαιτητικό μέρος της διαδρομής», που κατά τα πρωθυπουργικά λεγόμενα «τώρα ξεκινά», αλλά και οδηγίες για το πώς να χτίσουν τον «τελικό απολογισμό» της κυβερνητικής θητείας. Πέρα όμως από αυτά, ενέκριναν και τον νέο Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ο οποίος περιλαμβάνει αλλαγή του εκλογικού συστήματος των τοπικών αναμετρήσεων. Και όχι μόνο. Ορισμένοι από τους συμμετέχοντες στη συνεδρίαση συζήτησαν αναλυτικά το ενδεχόμενο η δυνατότητα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας (που προβλέπεται στο σχέδιο νόμου το οποίο παρουσίασε ο υπουργός Εσωτερικών στους συναδέλφους του την προηγούμενη Παρασκευή) να θεσπιστεί και για τις εθνικές αναμετρήσεις.
Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο του Θοδωρή Λιβάνιου – όταν θα γίνει νόμος του κράτους – θα δίνει στους ψηφοφόρους την επιλογή να ψηφίσουν στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2028 είτε προσερχόμενοι στα εκλογικά τμήματα είτε από τον υπολογιστή, το τάμπλετ ή το κινητό τους τηλέφωνο. Η εν λόγω πρόβλεψη παρουσιάζεται ως μια ακόμη διευκόλυνση των πολιτών στην άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος (η δεύτερη μετά την επιτυχημένη κατά τους κυβερνώντες εισαγωγή της επιστολικής ψήφου στις ευρωεκλογές του 2024), η οποία θα μπορούσε να αντιμετωπίσει και το πρόβλημα της αποχής, που γίνεται ολοένα και μεγαλύτερο με την πάροδο των ετών. Η διαδικασία θα διαφέρει από εκείνη της επιστολικής ψήφου ελάχιστα. Αντί να βάζει κανείς ένα ψηφοδέλτιο μέσα σε φάκελο και να το στέλνει, θα το επιλέγει από μια διαδικτυακή πλατφόρμα και με ένα «κλικ» θα ψηφίζει.
Αυτή τη δυνατότητα, λοιπόν, κάποιοι εισηγούνται στον Πρωθυπουργό να τη θεσμοθετήσει η κυβέρνηση και για τις εθνικές εκλογές. Τα επιχειρήματά τους είναι ανάλογα με εκείνα που έχουν διατυπωθεί υπέρ της καθιέρωσης της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας σε δημοτικές και περιφερειακές.
Ωστόσο, υπάρχει και αντίλογος. Ορισμένοι κυβερνητικοί εξέφρασαν προβληματισμούς κατά τη διάρκεια της σχετικής κουβέντας. «Ισως», ανέφεραν, «προκύπτουν ζητήματα συνταγματικότητας στην περίπτωση των εθνικών εκλογών». Η απέναντι πλευρά, των θιασωτών της ιδέας, φέρεται να ανταπάντησε ότι έχουν εξεταστεί προσεκτικά όλες οι λεπτομέρειες και δεν τίθεται πρόβλημα αντισυνταγματικότητας. Η άτυπη «διαβούλευση» δεν κατέληξε σε απόφαση. Ο Πρωθυπουργός, σύμφωνα με πληροφορίες, ζήτησε να επεξεργαστούν μια πρόταση, λαμβάνοντας υπόψη κάθε παράμετρο, και όταν αυτή θα είναι έτοιμη, θα αναλυθούν διεξοδικότερα τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά της – καθώς και η πιθανότητα να τη φέρει τελικά η κυβέρνηση στη Βουλή.
Πριν από ένα δεκαήμερο ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης (Σκάι) απέρριψε το ενδεχόμενο να αλλάξει ο εκλογικός νόμος για τις επόμενες εκλογές. Ωστόσο, αμέσως μετά έσπευσε να σχολιάσει την κοινοβουλευτική συνεδρίαση για την παραπομπή του Κώστα Αχ. Καραμανλή στο Δικαστικό Συμβούλιο δηλώνοντας «δυστυχώς – είμαι πια 21 χρόνια βουλευτής – αυτή την εικόνα στο Κοινοβούλιο δεν την έχω ξαναδεί. Οχι μόνο ως προς τον αριθμό των κομμάτων, αυτό κατ’ ανάγκην δεν είναι πρόβλημα, αλλά φαίνεται ότι υπάρχει ένας διαγωνισμός από όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης, συμπεριλαμβανομένου και του ΠΑΣΟΚ, για το ποιος θα χρησιμοποιήσει πιο τοξική φρασεολογία. Και αυτός ο ανταγωνισμός γίνεται ολοένα και χειρότερος».
Οριο 5% για είσοδο στη Βουλή
Η παραπάνω παρατήρηση διαβάστηκε από ορισμένους σαν άνοιγμα ενός παραθύρου για τροποποιήσεις στον εκλογικό νόμο. Εκλήφθηκε ως τέτοιο ειδικά απ’ όσους συνηθίζουν να λαμβάνουν μέρος σε μια συζήτηση η οποία διεξάγεται σε τακτά χρονικά διαστήματα στο παρασκήνιο τον τελευταίο χρόνο: τη συζήτηση για το κατώφλι του 3%.
Μετά το σοκ του γαλάζιου ποσοστού στην ευρωκάλπη, αρκετοί πρότειναν στον Πρωθυπουργό να ανέβει το όριο της εισόδου στη Βουλή από το 3% στο 5%. Οι υπέρμαχοι μιας τέτοιας παρέμβασης θυμίζουν ότι έτσι θα αυξηθεί το ποσοστό των κομμάτων τα οποία θα μείνουν εκτός. Οπότε, συμπληρώνουν, θα μειωθεί ο πήχης της αυτοδυναμίας. Το πολιτικώς ορθό επιχείρημα, φυσικά, υποστηρίζει πως με αυτόν τον τρόπο θα εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη λειτουργία του Κοινοβουλίου – αφού θα περιοριστούν οι πιθανότητες να κάθονται στα έδρανα της Ολομέλειας κόμματα ΙΧ ή διαμαρτυρίας. Η σχετική σεναριολογία έχει φουντώσει ξανά και οι υποστηρικτές πληθαίνουν. Οπως παρασκηνιακά ορισμένοι βλέπουν και νέα αύξηση του εκλογικού μπόνους για το πρώτο κόμμα, πέραν των 50 εδρών.
Οι πιο τολμηροί, πάντως, συνεχίζουν να επιμένουν ότι οποιαδήποτε αλλαγή του εκλογικού συστήματος είναι απαραίτητο να θίξει και το θέμα του μπόνους των εδρών που παίρνει το πρώτο κόμμα. Γιατί μια αύξησή τους κρίνεται ικανή να περιορίσει το ρίσκο της ακυβερνησίας (ρίσκο ορατό για όποιον κοιτάζει τα γκάλοπ).
Ο εκλογικός νόμος άλλαξε τον Ιανουάριο του 2020. Η ενισχυμένη αναλογική που θεσμοθέτησε η πρώτη κυβέρνηση Μητσοτάκη εφαρμόστηκε, βέβαια, στη δεύτερη κάλπη του 2023, τον Ιούνιο, γιατί δεν είχε λάβει 200 ψήφους ώστε να αποκτήσει άμεση ισχύ. Στις πρώτες εκλογές εκείνης της χρονιάς οι πολίτες ψήφισαν με απλή αναλογική. Εφόσον τελικά οι εισηγητές μιας ακόμη τροποποίησης εισακουστούν, το επικρατέστερο σενάριο είναι το 2027 να εξελιχθεί σε επανάληψη του 2023, μια και κανείς δεν περιμένει η αντιπολίτευση να διευκολύνει την κυβερνητική πλειοψηφία στην επίτευξη των στόχων ενός τέτοιου σχεδιασμού.
Πηγή: tanea.gr
