Η Google παραδέχθηκε ότι το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης σεισμών που έχει αναπτύξει απέτυχε να ειδοποιήσει έγκαιρα τους πολίτες κατά τον καταστροφικό σεισμό στην Τουρκία το 2023, παρά το γεγονός ότι ήταν ενεργό εκείνη τη μέρα.
Περίπου 10 εκατομμύρια άνθρωποι που βρίσκονταν σε απόσταση έως και 160 χιλιομέτρων από το επίκεντρο θα μπορούσαν να είχαν λάβει την υψηλότερου επιπέδου ειδοποίηση της Google – παρέχοντας έως και 35 δευτερόλεπτα προειδοποίησης για να βρουν καταφύγιο. Ωστόσο, για τον πρώτο σεισμό των 7,8 Ρίχτερ, μόλις 469 ειδοποιήσεις «Take Action» (η πιο σοβαρή προειδοποίηση) στάλθηκαν.
Η Google δήλωσε στο BBC ότι περίπου μισό εκατομμύριο χρήστες έλαβαν μια ηπιότερη ειδοποίηση («Be Aware»), σχεδιασμένη για ελαφρύτερες δονήσεις, η οποία δεν εμφανίζεται με έντονο τρόπο και δεν παρακάμπτει τη λειτουργία «Μην Ενοχλείτε». Αξίζει να σημειωθεί ότι λίγους μήνες μετά το συμβάν, η Google είχε δηλώσει στο BBC ότι το σύστημα είχε «αποδώσει καλά» μετά από σχετική εσωτερική έρευνα.
Τι είναι το Android Earthquake Alerts (AEA)
Το AEA είναι ένα σύστημα ειδοποίησης που αναπτύχθηκε και διαχειρίζεται από τη Google – όχι από μεμονωμένα κράτη. Είναι διαθέσιμο σε σχεδόν 100 χώρες και περιγράφεται από την εταιρεία ως ένα «παγκόσμιο δίχτυ ασφαλείας», ιδίως για περιοχές όπου δεν υπάρχει κρατικό σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης.
Το σύστημα λειτουργεί αποκλειστικά σε συσκευές Android, οι οποίες αποτελούν πάνω από το 70% των κινητών τηλεφώνων στην Τουρκία. Ανιχνεύει σεισμικές δονήσεις μέσω των αισθητήρων που διαθέτουν τα τηλέφωνα και, επειδή οι σεισμικές δονήσεις ταξιδεύουν πιο αργά από τα ραδιοκύματα, υπάρχει η δυνατότητα αποστολής προειδοποίησης σε πραγματικό χρόνο πριν φτάσει το κύμα.
Η σημασία της ειδοποίησης «Take Action»
Η πιο σοβαρή ειδοποίηση του AEA ονομάζεται «Take Action»: συνοδεύεται από έντονο ηχητικό σήμα, παρακάμπτει τη λειτουργία «Μην Ενοχλείτε» και καλύπτει την οθόνη της συσκευής, παροτρύνοντας τον χρήστη να αντιδράσει άμεσα. Αντιθέτως, η ειδοποίηση «Be Aware» αφορά μικρότερης έντασης δονήσεις και δεν ξυπνά τον χρήστη ούτε παρουσιάζεται με τον ίδιο επιτακτικό τρόπο.
Στην περίπτωση του σεισμού στην Τουρκία, η ειδοποίηση «Take Action» είχε καθοριστική σημασία, καθώς ο πρώτος σεισμός σημειώθηκε στις 04:17 τα ξημερώματα, όταν οι περισσότεροι κοιμόντουσαν.
Καμία ειδοποίηση στους περισσότερους χρήστες
Μετά τον σεισμό, το BBC προσπάθησε να εντοπίσει χρήστες που είχαν λάβει την ειδοποίηση «Take Action», προκειμένου να καταγράψει πώς τους βοήθησε. Ωστόσο, μετά από μήνες έρευνας και συνεντεύξεων σε πληγείσες περιοχές, δεν βρέθηκε ούτε ένας που να είχε ειδοποιηθεί εγκαίρως με αυτή τη σοβαρή προειδοποίηση.
Τι πήγε στραβά: Τεχνική αστοχία
Ερευνητές της Google δημοσίευσαν άρθρο στο επιστημονικό περιοδικό Science, στο οποίο παραδέχονται ότι υπήρξαν προβλήματα στους αλγόριθμους ανίχνευσης του AEA.
Για τον πρώτο σεισμό, το σύστημα εκτίμησε λανθασμένα το μέγεθός του μεταξύ 4,5 και 4,9 Ρίχτερ, ενώ στην πραγματικότητα ήταν 7,8 Ρίχτερ. Ο δεύτερος μεγάλος σεισμός της ίδιας ημέρας υποεκτιμήθηκε επίσης, παρότι εκεί στάλθηκαν 8.158 ειδοποιήσεις «Take Action» και σχεδόν 4 εκατομμύρια ειδοποιήσεις «Be Aware».
Μετά την καταστροφή, οι ερευνητές τροποποίησαν τους αλγόριθμους και πραγματοποίησαν προσομοιώσεις του πρώτου σεισμού με τα νέα δεδομένα. Αυτή τη φορά, το σύστημα παρήγαγε:
- 10 εκατομμύρια ειδοποιήσεις «Take Action»
- 67 εκατομμύρια ειδοποιήσεις «Be Aware»
Αντιδράσεις από την επιστημονική κοινότητα
Η Elizabeth Reddy, επίκουρη καθηγήτρια στο Colorado School of Mines, δήλωσε: «Είναι εξοργιστικό που χρειάστηκε πάνω από δύο χρόνια για να δοθούν αυτές οι πληροφορίες. Δεν μιλάμε για κάποιο μικρό συμβάν – άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους – και το σύστημα δεν λειτούργησε όπως θα έπρεπε.»
Ο Harold Tobin, διευθυντής του Pacific Northwest Seismic Network, προειδοποίησε: «Είναι κρίσιμο να υπάρχει διαφάνεια για το πόσο καλά λειτουργεί το σύστημα. Ορισμένες χώρες ίσως θεωρήσουν ότι “αφού το κάνει η Google, δεν χρειάζεται να επενδύσουμε σε δικό μας σύστημα”, κάτι που είναι εξαιρετικά επικίνδυνο.»
Η Google επιμένει ότι το AEA προορίζεται ως συμπληρωματικό εργαλείο, όχι ως υποκατάστατο εθνικών συστημάτων προειδοποίησης. Ωστόσο, ειδικοί επισημαίνουν πως πολλές χώρες στηρίζονται εξ ολοκλήρου σε αυτό, χωρίς να έχουν εναλλακτική υποδομή.
Πηγή: tanea.gr