Μια πρωτοφανής ανθρωπιστική κρίση εκτυλίσσεται στα σύνορα Ιράν–Αφγανιστάν, καθώς η Τεχεράνη επιταχύνει τις μαζικές απελάσεις Αφγανών που ζούσαν στο έδαφός της, εκμεταλλευόμενη το τεταμένο κλίμα που πυροδότησε η πρόσφατη σύγκρουση με το Ισραήλ. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΟΗΕ, πάνω από 1,2 εκατομμύρια Αφγανοί έχουν εξαναγκαστεί να επιστρέψουν στη χώρα τους από τις αρχές του 2025, με σχεδόν το μισό αυτού του αριθμού να έχει απελαθεί σε διάστημα μόλις δύο εβδομάδων, μετά την εκεχειρία της 24ης Ιουνίου.
Όπως αναφέρει σε αφιέρωμά της η ABC, «Η αφγανική κοινότητα στο Ιράν, αποτελούμενη κυρίως από οικονομικούς μετανάστες, πρόσφυγες και οικογένειες που εγκατέλειψαν τη χώρα τους για να ξεφύγουν από τον τρόμο των Ταλιμπάν, εδώ και χρόνια βιώνει συστηματικές διακρίσεις και παρενόχληση. Η πρόσφατη ένταση στις σχέσεις Ιράν–Ισραήλ, ωστόσο, όξυνε το ήδη φορτισμένο κλίμα. Αβάσιμες κατηγορίες περί κατασκοπείας υπέρ του Ισραήλ διαδίδονται ευρέως από ιρανικά κρατικά μέσα ενημέρωσης και σε δημόσιες δηλώσεις αξιωματούχων, καλλιεργώντας μια ατμόσφαιρα γενικευμένης καχυποψίας και μίσους απέναντι στους Αφγανούς.
Οι επιχειρήσεις μαζικών συλλήψεων και οι έφοδοι σε γειτονιές όπου ζουν Αφγανοί πολλαπλασιάστηκαν τους τελευταίους μήνες. Χιλιάδες άνθρωποι οδηγήθηκαν σε συνοριακά περάσματα, όπως αυτό της Ισλάμ Κάλα στην επαρχία Χεράτ, χωρίς τα απαραίτητα έγγραφα ή ακόμα και τα στοιχειώδη υπάρχοντά τους. Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και την Οργάνωση Διεθνούς Μετανάστευσης, η συντριπτική πλειονότητα των απελαθέντων δεν διέθετε νόμιμη άδεια παραμονής, ενώ το 70% απελάθηκε με τη βία.
Πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους δεν έχουν καμία ουσιαστική σχέση με το Αφγανιστάν: ζούσαν δεκαετίες στο Ιράν ή είχαν γεννηθεί εκεί, χωρίς ποτέ να αποκτήσουν ιρανική υπηκοότητα. Η επιστροφή τους σε μια χώρα που μαστίζεται από φτώχεια (με 90% του πληθυσμού της σε συνθήκες ακραίας ανέχειας) και όπου οι γυναίκες στερούνται θεμελιωδών δικαιωμάτων επιβίωσης και ελευθερίας, τους αφήνει εκτεθειμένους σε ακραίους κινδύνους.
Η ιρανική κυβέρνηση φαίνεται να εργαλειοποιεί το ζήτημα, αξιοποιώντας το για να εκτρέψει τη δημόσια συζήτηση από τα δικά της πολιτικά και οικονομικά αδιέξοδα. Ανθρωπιστικές οργανώσεις καταγγέλλουν ότι η Τεχεράνη όχι μόνο παραβιάζει τις υποχρεώσεις της βάσει του διεθνούς δικαίου για την προστασία των προσφύγων, αλλά και χρησιμοποιεί τους πιο αδύναμους ως αποδιοπομπαίους τράγους για να κατευνάσει την εσωτερική δυσαρέσκεια.
Με περισσότερους από τέσσερα εκατομμύρια Αφγανούς να έχουν ζήσει τα τελευταία χρόνια στο Ιράν, η απότομη και βίαιη αλλαγή στάσης της Τεχεράνης εγείρει ερωτήματα για τη μελλοντική προστασία των μεταναστών και προσφύγων στην περιοχή και προκαλεί έντονες ανησυχίες για τις συνέπειες αυτής της κρίσης στο ήδη εύθραυστο Αφγανιστάν».
Μάλιστα, φαίνεται ότι όλο το θέμα είναι ακόμη στην αρχή…
Πηγή: tanea.gr