Δεν πάνε διακοπές 42 εκατομμύρια εργαζόμενοι της ΕΕ – Για ποιους είναι οι πιο απλησίαστες στην Ευρώπη;

Το 2023, το 15% των εργαζομένων στην ΕΕ δεν θα μπορούσε να αντέξει οικονομικά διακοπές μιας εβδομάδας μακριά από το σπίτι του. Αν και το ποσοστό αυτό μπορεί να μη φαίνεται πολύ υψηλό με την πρώτη ματιά, αντιπροσωπεύει περίπου 42 εκατομμύρια εργαζόμενους.

Χαρακτηριστικό είναι ότι ακόμα και σε καθεμία από τις τέσσερις μεγάλες οικονομίες της ΕΕ (Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία και Ιταλία), πάνω από 5 εκατομμύρια εργαζόμενοι δεν μπορούσαν να αντέξουν οικονομικά μια εβδομάδα διακοπών, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Συνδικάτων (ETUC).

«Το διάλειμμα με την οικογένεια ή τους φίλους είναι σημαντικό για τη σωματική και ψυχική μας υγεία και αποτελεί βασικό μέρος του ευρωπαϊκού κοινωνικού συμβολαίου», δήλωσε η γενική γραμματέας της ETUC, Esther Lynch, επικρίνοντας την κατάσταση.

Η φτώχεια των διακοπών μεταξύ των εργαζομένων αυξάνεται

Η φτώχεια των διακοπών μεταξύ των εργαζομένων αυξάνεται σε ολόκληρη την ΕΕ, σημειώνοντας την τρίτη συνεχή ετήσια αύξηση.

Το 2022, 40,5 εκατομμύρια εργαζόμενοι δήλωσαν ότι δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά μια εβδομάδα διακοπών μακριά από το σπίτι τους.

Στην Ελλάδα, το 20% των εργαζομένων δεν αντέχει οικονομικά μία εβδομάδα διακοπών

Ο αριθμός αυτός αυξήθηκε σε 41,5 εκατομμύρια το 2023 – μια αύξηση πάνω από ένα εκατομμύριο εργαζομένων μέσα σε μόλις ένα χρόνο. Το μερίδιο των εργαζομένων που επλήγησαν αυξήθηκε από 14% σε 15%.

«Τα ευρήματα είναι το αποτέλεσμα μιας ολοένα και πιο άνισης οικονομίας, στην οποία οι εργαζόμενοι αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις διακοπές τους, λόγω της αύξησης του κόστους διαμονής, μεταφοράς και διατροφής, σε συνδυασμό με τη μείωση της αγοραστικής δύναμης και την κερδοσκοπία», τονίζει η ETUC.

Χάσμα Ανατολής – Δύσης

Τα στοιχεία αποκαλύπτουν έντονες διαφορές στην οικονομική προσιτότητα των διακοπών σε ολόκληρη την ΕΕ, ιδίως μεταξύ της Ανατολικής/Νότιας Ευρώπης και της Δυτικής/Βόρειας Ευρώπης.

Η Ρουμανία βρίσκεται στην κορυφή της λίστας, με το 32% των εργαζομένων να μην μπορούν να αντέξουν οικονομικά διακοπές μιας εβδομάδας.

Από κοντά ακολουθούν η Ουγγαρία (26%), η Βουλγαρία (24%), η Πορτογαλία και η Κύπρος (αμφότερες 23%) και η Σλοβακία (22%).

Στην Ελλάδα, το 20% των εργαζομένων δεν μπορούν να κάνουν διακοπές μιας εβδομάδας – με την χώρα μας να βρίσκεται έξι θέσεις πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ (15%).

Οι σκανδιναβικές χώρες – Φινλανδία, Σουηδία και Δανία -μαζί με την Ολλανδία, το Λουξεμβούργο και την Σλοβενία, αναφέρουν τα χαμηλότερα επίπεδα φτώχειας στις διακοπές, που κυμαίνονται μεταξύ 5% και 7%.

Η Τσεχία, η Αυστρία και το Βέλγιο ανέφεραν ποσοστά φτώχειας σε επίπεδο διακοπών 10% ή κάτω από αυτό.

Παρά την οικονομική τους βαρύτητα, ακόμη και οι μεγαλύτερες οικονομίες της ΕΕ αναφέρουν σχετικά επίπεδα φτώχειας στις διακοπές. Μεταξύ των τεσσάρων μεγάλων χωρών του μπλοκ, η Ισπανία (18%) και η Ιταλία (17%) υπερβαίνουν το μέσο όρο της ΕΕ που είναι 15%.

Η Γαλλία (12%) και η Γερμανία (11%) υπολείπονται του μέσου όρου, αλλά και οι δύο εξακολουθούν να παραμένουν πάνω από το 10%.

Οι μεγάλες «4»: Πάνω από 5 εκατομμύρια ανά χώρα δεν έχουν την πολυτέλεια για διακοπές

Οι απόλυτοι αριθμοί μιλούν πιο δυνατά από τα ποσοστά. Πάνω από 5 εκατομμύρια εργαζόμενοι σε καθεμία από τις τέσσερις μεγάλες χώρες της ΕΕ δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να κάνουν διακοπές το 2023. Στην Ιταλία, ο αριθμός ανήλθε σε 6,2 εκατομμύρια, ακολουθούμενος από 5,8 εκατομμύρια στη Γερμανία, 5,6 εκατομμύρια στην Ισπανία και 5,1 εκατομμύρια στη Γαλλία.

Πάνω από 3,5 εκατομμύρια εργαζόμενοι στη Ρουμανία και την Πολωνία δεν μπορούσαν επίσης να αντέξουν οικονομικά τις διακοπές τους. Ο αριθμός αυτός ξεπερνούσε το 1,5 εκατομμύριο στην Ουγγαρία και την Πορτογαλία.

Στην Αυστρία και την Ολλανδία, πάνω από 550.000 εργαζόμενοι δεν μπορούσαν να αντέξουν οικονομικά ούτε μία εβδομάδα διακοπών, παρά το γεγονός ότι εργάζονταν ή είχαν επιχείρηση.

«Αφού εργάζονται σκληρά όλο το χρόνο, είναι το λιγότερο που θα πρέπει να περιμένουν οι εργαζόμενοι, να έχουν την οικονομική δυνατότητα – και δεν θα πρέπει να επιτραπεί να γίνει πολυτέλεια για λίγους το να μπορούν να κάνουν διακοπές», τόνισε χαρακτηριστικά η γενική γραμματέας της ETUC.

«Ωστόσο, τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι η Ευρώπη έχει μια ποιοτική έκτακτη ανάγκη απασχόλησης και πως το κοινωνικό μας συμβόλαιο συνεχίζει να καταρρέει, ως αποτέλεσμα της αυξανόμενης οικονομικής ανισότητας», προσέθεσε.

Συνδέεται η φτώχεια στις διακοπές με το εισόδημα;

Υπάρχει μια μέτρια αρνητική συσχέτιση μεταξύ του ποσοστού των εργαζομένων που δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά μια εβδομάδα διακοπών εκτός σπιτιού και των ετήσιων καθαρών αποδοχών.

Αυτό σημαίνει ότι όσο αυξάνονται οι καθαρές αποδοχές, το ποσοστό των εργαζομένων που δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά τέτοιες διακοπές τείνει να μειώνεται.

Ωστόσο, δεδομένου ότι η συσχέτιση είναι μέτρια, αυτό υποδηλώνει επίσης ότι σε ορισμένες χώρες η σχέση αυτή δεν είναι ισχυρή ή δεν ακολουθεί τη γενική τάση τόσο στενά.

Για παράδειγμα, η Ιρλανδία (43.897 ευρώ) είχε μία από τις υψηλότερες ετήσιες καθαρές αποδοχές στην ΕΕ το 2023, ωστόσο η φτώχεια των διακοπών παραμένει συγκριτικά υψηλή.

Αντίθετα, η Σλοβενία έχει χαμηλό επίπεδο φτώχειας διακοπών μεταξύ των εργαζομένων, παρόλο που τα εισοδήματα είναι παρόμοια με τις χώρες όπου περισσότεροι άνθρωποι αγωνίζονται να αντέξουν οικονομικά τις διακοπές τους.

Η συσχέτιση μεταξύ εργαζομένων και γενικού πληθυσμού

Συγκρίνοντας τους εργαζόμενους (ηλικίας 15-64 ετών) και τον γενικό πληθυσμό ηλικίας 16 ετών και άνω, το Euronews Business διαπίστωσε μια ισχυρή συσχέτιση: όσο υψηλότερο είναι το ποσοστό των εργαζομένων που δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά τις διακοπές τους, τόσο υψηλότερο τείνει να είναι και στον γενικό πληθυσμό.

Το 2023, μεταξύ του γενικού πληθυσμού, το ποσοστό των ατόμων που δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά διακοπές μιας εβδομάδας κυμαίνεται από 11% στο Λουξεμβούργο έως 60% στη Ρουμανία, ενώ ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 29%.

Αυτό υποδηλώνει ότι το ποσοστό στον γενικό πληθυσμό είναι σχεδόν διπλάσιο από αυτό των εργαζομένων.

Ειδικοί μιλώντας στο Euronews Business εξηγούν ότι οι διαφορές μεταξύ των χωρών συνδέονται σε μεγάλο βαθμό με την ισχύ των οικονομιών τους.

Το επίπεδο του διαθέσιμου εισοδήματος παίζει καθοριστικό ρόλο, καθώς επηρεάζει άμεσα την ικανότητα των ανθρώπων να ξοδεύουν για διακοπές – ιδιαίτερα όταν εξετάζονται τα στοιχεία για τον γενικό πληθυσμό.

Η ETUC καλεί τις εθνικές κυβερνήσεις να εφαρμόσουν πλήρως την οδηγία για τον κατώτατο μισθό και προτρέπει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η δέσμη μέτρων για την ποιοτική απασχόληση, που αναμένεται φέτος, θα περιλαμβάνει νομοθεσία για την επανεξισορρόπηση της οικονομίας, καθιστώντας τον σεβασμό των συλλογικών διαπραγματεύσεων προϋπόθεση για την πρόσβαση σε δημόσιες συμβάσεις (σ.σ. και στα δικά μας!).