Για την παρουσίαση των γενικών κατευθυντήριων γραμμών για τον προϋπολογισμό του 2026 στη Γαλλία επιλέχθηκε ως κεντρικό σύνθημα-τίτλος η δραματικών τόνων διατύπωση «Η ώρα της αλήθειας».
Όμως αυτή που ειπώθηκε από τα χείλη του -κατά πολλούς υπ΄ατμόν- πρωθυπουργού Φρανσουά Μπαϊρού την περασμένη Τρίτη ήταν μόνο η μισή…
Πράγματι, η κατάσταση της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας της ΕΕ είναι σχεδόν οικτρή.
Το δημόσιο χρέος έχει εκτοξευτεί στο 114% του ΑΕΠ, κατατάσσοντας τη Γαλλία στη «μαύρη» τριάδα της ευρωζώνης, μετά τη χώρα μας και την Ιταλία (τρίτη μεγαλύτερη οικονομία στην ΕΕ).
Το έλλειμμα του προϋπολογισμού ίπταται πάνω από το 5% (με στόχο 5,4% για φέτος).
Αγγίζει πλέον τα 3,3 τρισεκατομμύρια ευρώ και μόνο με σκληρά μέτρα λιτότητας μπορεί να επανέλθει -όπως έχει δεσμευτεί το Παρίσι- κάτω από το όριο του 3% του Συμφώνου Σταθερότητας έως το 2029.
Η πιστοληπτική αξιολόγηση της Γαλλίας δεν έχει υποβαθμιστεί μεν φέτος, όμως η απόδοση του 10ετούς ομολόγου της κυμαίνεται το τελευταίο διάστημα πάνω από το 3%.
Αν και η ώθηση εν μέρει αποδίδεται στον δασμολογικό εκβιασμό του Αμερικανού προέδρου Τραμπ (και) στην ΕΕ, οι αγορές προφανώς αντιμετωπίζουν πλέον τη Γαλλία ως χώρα επαυξημένου ρίσκου για επενδύσεις.
Όχι τυχαία, ο πρωθυπουργός Μπαϊρού χρησιμοποίησε ως «μπαμπούλα» τα μνημονιακά δεινά της Ελλάδας για να πείσει τους Γάλλους πολίτες και, κυρίως, τους διχασμένους Γάλλους νομοθέτες ότι πρέπει να μπει «το μαχαίρι στο κόκκαλο».
Ήταν σε αυτό το πλαίσιο που ανακοίνωσε μέτρα-σοκ για σκληρή λιτότητα για να αποφευχθεί ο «θανάσιμος κίνδυνος» του χρέους.
Στόχος είναι να εξοικονομηθούν 43,8 δισεκατομμύρια ευρώ μόλις μέσα σε ένα έτος.
Πλην όμως όχι από τις τσέπες των πλουσίων, τα υπέρογκα -ένεκα πληθωρισμού- κέρδη των επιχειρήσεων ή τους πακτωλούς χρημάτων που δίνονται στην άμυνα με επίκληση της «ρωσικής απειλής», αλλά από το κοινωνικό κράτος και εις βάρος των οικονομικά ασθενέστερων.
Ο Γάλλος πρωθυπουργός Φρανσουά Μπαϊρού στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον επιχειρηματία-πολιτικό Ερίκ Λομπάρντ, νυν υπουργό Οικονομίας, Οικονομικών, Βιομηχανικής και Ψηφιακής Κυριαρχίας, κατά την παρουσίαση των κατευθυντήριων γραμμών του προϋπολογισμού του 2026, στις 15 Ιουλίου (REUTERS/Abdul Saboor)
Επιχείρηση «σφίξε το ζωνάρι»
Στο τραπέζι βρίσκεται τώρα η περικοπή χιλιάδων θέσεων εργασίας στο δημόσιο τομέα και η κατάργηση δύο αργιών.
«Ψαλίδι» 5 δισεκατομμυρίων ευρώ σε δαπάνες για την υγειονομική περίθαλψη.
«Πάγωμα» των μισθών ορισμένων κυβερνητικών υπαλλήλων, καθώς και των παροχών κοινωνικής πρόνοιας, συμπεριλαμβανομένων των συντάξεων, που συνήθως υπόκεινται σε τιμαριθμική αναπροσαρμογή.
Για τα υψηλά εισοδήματα, αρκέστηκε σε μια «συνεισφορά αλληλεγγύης».
Ο μόνος που μένει όχι απλά άθικτος, αλλά με αύξηση 6,5 δισεκατομμυρίων ευρώ του χρόνου, είναι ο αμυντικός προϋπολογισμός.
Την αύξηση αυτών των δαπανών είχε προαναγγείλει σε δραματικούς τόνους ο ίδιος ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, τονίζοντας την παραμονή της Ημέρας της Βαστίλης ότι «η ελευθερία της Γαλλίας δεν έχει απειληθεί τόσο πολύ από το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου», όσο τώρα.
Προς επίρρωση, δημοσιεύτηκε η επικαιροποίηση της Εθνικής Στρατηγικής Αναθεώρησης: του θεμελιώδους εγγράφου της γαλλικής αμυντικής και πολιτικής ασφάλειας.
Αναφέρει ότι η Γαλλία προετοιμάζεται για έναν μεγάλο πόλεμο στην Ευρώπη μέσα σε μόλις μια πενταετία.
Παραμένει ωστόσο εξαιρετικά αμφίβολο εάν οι «μπαμπούλες» του ελληνικού μνημονίου και της ρωσικής απειλής θα κάμψουν τις αντιδράσεις, που προμηνύονται οξείες εντός της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης και στους δρόμους.
Στο φόντο είναι ο εξίσου αμφιλεγόμενος προϋπολογισμός για το 2025, που περιλαμβάνει περικοπές δαπανών και αυξήσεις φόρων ύψους 53 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Εγκρίθηκε μετά πολλών βασάνων, κόπων και καθυστερήσεων μόλις τον περασμένο Φεβρουάριο, αφού είχε πρώτα καταρρεύσει η προηγούμενη -και εν τέλει πιο βραχύβια στην Πέμπτη Γαλλική Δημοκρατία- κυβέρνηση υπό τον πρώην Επίτροπο της ΕΕ Μισέλ Μπαρνιέ.
Τα νέα προαναγγελθέντα μέτρα είναι τόσο αντιδημοφιλή, που πολλοί πλέον στοιχηματίζουν ότι ο κεντρώος Φρανσουά Μπαϊρού -επικεφαλής και αυτός μιας μακρονικής κυβέρνησης μειοψηφίας- θα έχει την ίδια τύχη με τον προκάτοχό του.
Έστω με κατά τι μεγαλύτερη διάρκεια θητείας, η τύχη της οποίας θα κριθεί -μαζί με αυτή του νέου προϋπολογισμού- μετά το καλοκαίρι.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν στους επίσημους εορτασμούς για την Ημέρα της Βαστίλης, στο Παρίσι, στις 14 Ιουλίου (REUTERS/Tom Nicholson)
Ένα πολιτικά «καυτό» φθινόπωρο στη Γαλλία
Απουσία κυβερνητικής πλειοψηφίας και δεδομένων των ήδη σφοδρών αντιδράσεων των κομμάτων της αντιπολίτευσης στον νέο προϋπολογισμό, το πιθανότερο είναι ότι ο Μπαϊρού θα καταφύγει στη χρήση του αμφιλεγόμενου συνταγματικού άρθρου 49.3, παρακάμπτοντας έτσι την κοινοβουλευτική συζήτηση και ψηφοφορία για την έγκρισή του.
Ανοίγει ωστόσο το δρόμο για την υποβολή προτάσεων δυσπιστίας -ότι ακριβώς συνέβη τον περασμένο Δεκέμβριο με τον Μισέλ Μπαρνιέ, που έχασε την πρωθυπουργία.
Ο κεντρώος Μπαϊρού έχει ήδη επιζήσει οκτώ προτάσεων δυσπιστίας στους οκτώ μήνες που μετρά η πρωθυπουργία του, ελλείψει σύμπραξης των κομμάτων της αντιπολίτευσης: της λεπενικής ακροδεξιάς, των κεντροδεξιών Ρεπουμπλικανών και του χαλαρής συνοχής αριστερού συνασπισμού του Νέου Λαϊκού Μετώπου.
Εξέχοντα στελέχη του τελευταίου -από τους Πράσινους, τους κεντροαριστερούς Σοσιαλιστές και τη ριζοσπαστική Αριστερά της Ανυπότακτης Γαλλίας- έχουν ήδη ταχθεί κατά του προϋπολογισμού του 2026.
Και αυτή τη φορά, η μακρονική κυβέρνηση δεν θα μπορεί να υπολογίζει στη σιωπηρή στήριξη-αποχή των Σοσιαλιστών, όπως συνέβη κατά την ψήφιση του προϋπολογισμού για το 2025, με αντάλλαγμα την έναρξη νέων διαπραγματεύσεων για την επίμαχη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού, οι οποίες πρακτικά κατέρρευσαν τον Ιούνιο.
Η ηγέτιδα της γαλλικής ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν δεσμεύτηκε από την πλευρά της να ρίξει την κυβέρνηση, αφήνοντας ωστόσο ένα παράθυρο «παζαριού» για αλλαγές στον νέο προϋπολογισμό.
Αν και μακράν πρώτο στις δημοσκοπήσεις, το κόμμα της βρίσκεται σε αναβρασμό, εν μέσω ερευνών για παράνομες χρηματοδοτήσεις και εν αναμονή της καλοκαιρινής εκδίκασης της έφεσης που θα κρίνει την εκλεξιμότητα της ίδιας της Λεπέν (καταδικασθείσας για κατάχρηση κοινοτικών κονδυλίων) τα επόμενα πέντε χρόνια.
Προφανώς τις εξελίξεις θα κρίνουν μέχρι το τέλος του καλοκαιριού ένθεν κακείθεν πολιτικοί υπολογισμοί εντός των ίδιων των κομμάτων.
Σε κάθε περίπτωση, για το μακρονικό στρατόπεδο, τα περιθώρια δείχνουν να στενεύουν επικίνδυνα.
Το επόμενο διάστημα αναμένεται να είναι έμπλεο διλημμάτων για τον Εμανουέλ Μακρόν (REUTERS/Gonzalo Fuentes)
Πολιτικά «ζάρια»
Η διαιώνιση ενός πολιτικού αδιεξόδου -που καθιστά την κοινοβουλευτική μειοψηφία σε διαρκή κοινοβουλευτική «ομηρία» από την ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση και κάνει τη Γαλλία να φαίνεται ολοένα και πιο ακυβέρνητη- κάθε άλλο παρά βοηθά στη δημιουργία ενός κλίματος σταθερότητας, που τώρα χρειάζεται η γαλλική οικονομία.
Εάν η κυβέρνηση Μπαϊρού καταρρεύσει, ο πρόεδρος Μακρόν μπορεί να διορίσει νέο πρωθυπουργό -ακούγεται ήδη για παράδειγμα το όνομα του υπουργού Ενόπλων Δυνάμεων, Σεμπαστιάν Λεκονρί.
Θα είναι ωστόσο ο πέμπτος στη Γαλλία από τις αρχές του 2024, με το πρωθυπουργικό Μέγαρο Μαντινιόν να θυμίζει πια «μουσικές καρέκλες».
Η έτερη επιλογη που έχει πλέον στη διάθεσή του ο Εμανουέλ Μακρόν είναι η προκήρυξη νέων πρόωρων βουλευτικών εκλογών.
Έχει συμπληρωθεί το συνταγματικό όριο του ενός χρόνου από τις προηγούμενες, που προκήρυξε αιφνιδιαστικά πέρσι το καλοκαίρι, μετά τα κακά για το κόμμα του αποτέλεσμα των ευρωεκλογών του Ιουνίου του 2024.
Ήταν ωστόσο καταστροφική για μακρονικό στρατόπεδο κάλπη.
Όχι μόνο το αποδυνάμωσε, αλλά λίγο έλειψε να φέρει τη λεπενική ακροδεξιά στην πρωθυπουργία, ενώ έδωσε εκλογική ώθηση στα κόμματα της ευρύτερης Αριστεράς, με τη συγκρότηση του Νέου Λαϊκού Μετώπου.
Έφτασε Πρωτοχρονιά μέχρι ο Μακρόν να αναγνωρίσει ότι η διάλυση τότε της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης έφερε «περισσότερη αστάθεια, παρά ηρεμία».
Σήμερα, ωστόσο, δείχνει να βρίσκεται ξανά στο ίδιο σημείο.
Ο χρόνος μετρά εν τω μεταξύ αντίστροφα για τις δημοτικές εκλογές το 2026 και η κυβερνητική φθορά από την πολιτική αστάθεια και την οικονομική αβεβαιότητα λειτουργεί προς όφελος κυρίως της Ακροδεξιάς ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2027, στις οποίες ο ίδιος δεν θα μπορεί -βάσει Συντάγματος- να διεκδικήσει μια τρίτη συναπτή θητεία.
Εάν όμως ισχύουν όσα λέγονται ότι σκέφτεται να κάνει come back το 2032, διεκδικώντας εκ νέου στα 54 χρόνια του την προεδρία, τότε ο Μακρόν έχει πολλά να συνυπολογίσει.
Πηγή: in.gr
