Η ανακοίνωση για την επιβολή δασμών ύψους 30% σε βάρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από την 1η Αυγούστου, συνιστά ωμό εκβιασμό του Ντόναλντ Τραμπ. Συνοδεύτηκε δε από επίδειξη αλαζονείας εκ μέρους του, ενώ βασίζεται εξαρχής σε μια λαθροχειρία: ότι η ΕΕ δήθεν εμφανίζει ένα θηριώδες εμπορικό πλεόνασμα στις συναλλαγές της με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ας ξεκινήσουμε από το τελευταίο, που είναι και το ουσιώδες στη συγκεκριμένη περίπτωση. Τι κάνει ο Τραμπ για να αιτιολογήσει τη στάση του έναντι της ΕΕ; Ισχυρίζεται ότι με την εμπορική της πολιτική, εδώ και δεκαετίες, έχει αποκτήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, το οποίο μεταφράζεται σε περίπου 200 δισ. ευρώ ετησίως – όσο, δηλαδή, εμφανίζεται να είναι το εμπορικό της πλεόνασμα έναντι των ΗΠΑ, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Ουάσιγκτον.
Τι συμβαίνει, όμως, στην πραγματικότητα; Ο αριθμός τον οποίο επικαλείται ο Τραμπ υπάρχει όντως, αλλά αφορά μόνο τις συναλλαγές σε αγαθά. Σε αυτό το επίπεδο, πέρυσι, εισήχθησαν στην αμερικανική αγορά ευρωπαϊκά προϊόντα αξίας 532,3 δισ. ευρώ, ενώ την αντίστροφη πορεία ακολούθησαν προϊόντα αξίας 334,8 δισ. Κάτι που σημαίνει, με απλή αριθμητική, πως το πλεόνασμα της ΕΕ διαμορφώθηκε το 2024 σε 197,5 δισ. ευρώ.
Μόνο που το εμπόριο δεν σταματά στα αγαθά, αλλά περιλαμβάνει και τις υπηρεσίες. Όπως αυτές, για παράδειγμα, που προσφέρουν οι τραπεζικοί όμιλοι, οι πάροχοι του Διαδικτύου (Meta, X κ.λπ), οι παραγωγοί λογισμικού (Google, Apple) ή άλλοι μεγάλοι και παγκόσμιας εμβέλειας όμιλοι (Amazon). Εκεί οι Αμερικανοί κυριολεκτικά σαρώνουν: Το 2024, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που διαθέτουν οι Βρυξέλες, η ΕΕ εισήγε από τις ΗΠΑ υπηρεσίες συνολικής αξίας 482,5 δισ. ευρώ, ενώ εξήγε προς αυτές υπηρεσίες αξίας 334,5 δισ. Άρα, είχε έλλειμμα 148 δισ. ευρώ.
Ας κάνουμε, λοιπόν, τη σούμα: Σε αγαθά και υπηρεσίες, το πλεόνασμα της ΕΕ έναντι των ΗΠΑ είναι 49,5 δισ. ευρώ, δηλαδή περίπου το ένα τέταρτο εκείνου που παρουσιάζει ο Τραμπ. Παρά δε το γεγονός ότι το ποσό δεν είναι αμελητέο, αντιπροσωπεύει μόλις το 2,9% των συνολικών διμερών εμπορικών συναλλαγών για το 2024 – και σίγουρα, δεν μπορεί να αποτελέσει επαρκή αιτία για ένα γενικευμένο εμπορικό πόλεμο ανάμεσα στους δύο εταίρους και συμμάχους.
Οι Big Tech στο προσκήνιο
Αυτό, όμως, δεν φαίνεται να απασχολεί ιδιαιτέρως τον πρόεδρο των ΗΠΑ. Όπως δείχνουν να μην τον επηρεάζουν ούτε οι «διαρροές» ότι στο σχέδιο του νέου επταετούς (2028-2034) προϋπολογισμού της ΕΕ, που αναμένεται να παρουσιαστεί αυτή την εβδομάδα από την Κομισιόν, δεν περιλαμβάνονται – για την ώρα – έσοδα από την έκτακτη φορολόγηση των αμερικανικών Big Tech, δηλαδή αυτών που είναι υπεύθυνες για το μεγάλο αμερικανικό πλεόνασμα σε επίπεδο υπηρεσιών.
Έτσι, στην επιστολή του προς την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, την περασμένη Παρασκευή, ο Τραμπ όχι απλώς καλεί την ΕΕ να υποκύψει άνευ όρων στις απαιτήσεις του, αλλά διατυπώνει μια σαφή απειλή: Εάν τολμήσει να προχωρήσει σε αντίμετρα, τότε στο 30% που ανήγγειλε θα προστεθούν και οι ευρωπαϊκοί δασμοί, σε όποιο ποσοστό και αν ανέρχονται.
Και καταλήγει: «Εάν επιθυμείτε να ανοίξετε την μέχρι σήμερα κλειστή εμπορική αγορά σας στις Ηνωμένες Πολιτείες και να καταργήσετε τους δασμούς σας, όπως και τις πολιτικές σας και τα εμπόδια που δεν έχουν σχέση με δασμούς, τότε πιθανώς θα εξετάσουμε μια αναπροσαρμογή αυτής της επιστολής. Οι συγκεκριμένοι δασμοί ενδέχεται να τροποποιηθούν, προς τα πάνω ή προς τα κάτω, αναλόγως της σχέσης μας με τη χώρα σας. Δεν θα απογοητευτείτε ποτέ από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής».
Και τώρα, τι;
Τούτων δοθέντων, το ερώτημα που απασχολεί τους περισσότερους είναι το ποια θα είναι η συνέχεια. Θα περάσει ο εκβιασμός του Τραμπ; Ή θα αντισταθούν οι Ευρωπαίοι, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται;
Για την ώρα, η Κομισιόν και τα περισσότερα κράτη-μέλη κρατούν χαμηλούς τόνους. Όπως δήλωσαν, άλλωστε, τόσο η πρόεδρος της Κομισιόν όσο και ο καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, στόχος είναι η επίτευξη μιας συμφωνίας μέσω διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ εντός των επόμενων δύο εβδομάδων.
Εξαίρεση σε αυτό αποτελεί η Γαλλία, όπως έδειξαν οι δηλώσεις του Εμανουέλ Μακρόν, καθώς και κάποιες άλλες (λίγες) χώρες που επιμένουν ότι η υπόθεση της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης εν θα κριθεί μόνο στην Ουκρανία και τους εξοπλισμούς αλλά και στο εμπόριο, η πλειοψηφία μοιάζει να προτιμά ένα συμβιβασμό. Αναλογιζόμενη, προφανώς, το κόστος που θα μπορούσε να έχει μια κατά μέτωπο σύγκρουση με την υπερδύναμη για μια ΕΕ η οποία έτσι κι αλλιώς δεν στέκεται πολύ καλά στα πόδια της.
Ο χρόνος μετρά αντίστροφα. Σύντομα θα γνωρίζουμε τις απαντήσεις. Για την ώρα, ωστόσο, ο συμβιβασμός της ΕΕ – έστω κι αν συνεπάγεται επώδυνες υποχωρήσεις απέναντι στη λαθροχειρία και τον εκβιασμό του Τραμπ – φαντάζει ως το πιθανότερο σενάριο.
Πηγή: tanea.gr
