Και ξαφνικά, τέλος οι προσθεσμίες, τέλος και τα πρόστιμα. Η πιστοποίηση για τους ανελκυστήρες, θέμα που απασχολεί έντονα τους πολίτες τους τελευταίους μήνες, μόλις πέρασε σε εντελώς νέο στάδιο διαχείρισης, αλλάζοντας εντελώς όσα ίσχυαν μέχρι πριν από λίγες ημέρες, προκαλώντας έκπληξη στους πολίτες.
Πώς εξελίχθηκε όμως αυτή η κλασική ελληνική ιστορία η οποία «σέρνεται» εδώ και 25 χρόνια; To in συνομίλησε με όλους τους εμπλεκόμενους, συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Ανάπτυξης, Τάκη Θεοδωρικάκου και μεταφέρει τους προβληματισμούς των πολιτών και των ανθρώπων του κλάδου, αλλά και τις αλλαγές που φέρνει η διάταξη που ψηφίστηκε σε νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης.
Μια μεγάλη (τυπική ελληνική) ιστορία
Η ιστορία ξεκινάει το 2000, όταν σύμφωνα με ευρωπαϊκή οδηγία κάθε ανελκυστήρας σε λειτουργία πρέπει να «συνοδεύεται» από ένα πιστοποιητικό ασφαλούς λειτουργίας.
Το 2002 προβλέπεται και η δημιουργία εθνικού μητρώου απογραφής των ανελκυστήρων.
Το 2008 σειρά παίρνει η ΚΥΑ28425/2008, σύμφωνα με την οποία όλοι οι ανελκυστήρες σε κτίρια κατοικιών και επαγγελματικών χρήσεων πρέπει να ελεγχθούν από διαπιστευμένο φορέα πιστοποίησης και να καταχωρηθούν στη συνέχεια σε ειδικό αρχείο στην τεχνική υπηρεσία του εκάστοτε δήμου. Εντωμεταξύ, μέχρι εκείνη τη στιγμή, ελάχιστα έχουν γίνει, με τους ελέγχους να είναι λίγοι, και τη συμπεριφορά των πολιτών απέναντι στην υποχρέωση τους νωθρή.
Στη φάση που εκδίδεται η εν λόγω ΚΥΑ η οικονομική κρίση ξεκινά στην Ελλάδα, οπότε η πιστοποίηση των ανελκυστήρων φαντάζει πολυτέλεια.
Οι ρυθμίσεις βέβαια συνεχίζονται ακάθεκτα. Την 1/9/2017 τίθεται σε υποχρεωτική εφαρμογή νέο ευρωπαϊκό πρότυπο.
Το 2019, ΦΕΚ του υπουργείου Ανάπτυξης ορίζει (ξανά) την υποχρέωση για πιστοποίηση ανελκυστήρων. Εντωμεταξύ έρχεται η πανδημία, αργότερα η έκρηξη της ακρίβειας, όποτε για άλλη μια φορά πολλές από τις υποχρεώσεις των πολιτών πηγαίνουν πίσω.
Το 2022 το υπουργείο Ανάπτυξης θεσπίζει και το ηλεκτρονικό «Ενιαίο Μητρώο Ανελκυστήρων». Σε αυτή τη φάση, δύο δεκαετίες μετά την πρώτη συζήτηση για την πιστοποίηση των ανελκυστήρων, η Πολιτεία συνεχίζει να έχει άγνοια για το πόσα ασανσέρ λειτουργούν στη χώρα.
Ο αριθμός τον οποίο αποδέχονται σήμερα όλοι ως μια βάση εκκίνησης είναι αυτός που δίνει η «Πανελλήνια Ομοσπονδία Βιοτεχνών Συντηρητών Ανελκυστήρων», σύμφωνα με την οποία τα ασανσέρ σε ιδιωτικά κτίρια στην Ελλάδα υπολογίζονται σε τουλάχιστον 500.000.
Τα ασανσέρ σε ιδιωτικά κτίρια υπολογίζονται σε τουλάχιστον 500.000.
Προθεσμίες και πρόστιμα προκάλεσαν αλλαγή στη διαχείριση του θέματος
Τα τελευταία δύο χρόνια, η Πολιτεία παρακολουθεί το θέμα πιο στενά. Σε αυτό το πλαίσιο, πριν από έναν χρόνο δόθηκε μια προθεσμία για πιστοποίηση των ανελκυστήρων η οποία έληγε στις 31 Δεκεμβρίου 2024.
Επειτα από αίτημα της ΠΟΜΙΔΑ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων) αλλά και επαγγελματικών φορέων του κλάδου, οι οποίοι προειδοποίησαν ότι χιλιάδες πολυκατοικίες αδυνατούσαν να ανταποκριθούν σε αυτή την προθεσμία, δόθηκε παράταση μέχρι τις 30 Ιουνίου 2025.
Ταυτόχρονα, προαναγγέλθηκαν πρόστιμα τα οποία ξεκινούσαν από 1.500 ευρώ σε κάθε ιδιοκτήτη ή διαχειριστή που δεν εξασφάλιζε την ανανέωση του πιστοποιητικού ανελκυστήρα και έφταναν ως τις 60.000 ευρώ σε περιπτώσεις παράνομης λειτουργίας ανελκυστήρα.
Στις 28 Απριλίου 2025, η ΠΟΜΙΔΑ ζητά εκ νέου παράταση ώς τις 31/12/2025. Παράλληλα, επισημαίνει πως η ισχύουσα διαδικασία καταχώρησης στους δήμους είναι «αφόρητα γραφειοκρατική και αφορά μόνον τους πιστοποιημένους ανελκυστήρες».
Τελικά, στις 25 Ιουνίου, 5 ημέρες πριν την εκπνοή της προθεσμίας, το υπουργείο Ανάπτυξης ανακοινώνει πως οι διοικητικές κυρώσεις που προβλέπονταν από την ΚΥΑ παύουν να ισχύουν και προκρίνεται η δημιουργία ενός εθνικού μητρώου απογραφής ανελκυστήρων. Η συγκεκριμένη διάταξη ψηφίστηκε στις 11 Ιουλίου.
Το ηλεκτρονικό μητρώο στη διεύθυνση https://elevator.mindev.gov.gr, αναμένεται να λειτουργήσει σε λίγες μέρες από τώρα και στόχος είναι οι δηλώσεις πιστοποίησης να έχουν γίνει ως τις 30 Νοεμβρίου 2025.
Οι διαπιστώσεις της αγοράς και των πολιτών από το πρώτο crash test
Το αλαλούμ που επικράτησε τους τελευταίους μήνες και η πίεση της ΠΟΜΙΔΑ ήταν οι βασικοί λόγοι που το υπουργείο άλλαξε ρότα στο συγκεκριμένο θέμα.
Πολλοί, υπό τον φόβο των προστίμων, έσπευσαν να πάρουν την πολυπόθητη πιστοποίηση ακόμα και όταν ο προϋπολογισμός της πολυκατοικίας «δεν έβγαινε».
Σημειώνεται πως το κόστος των αλλαγών για να γίνει ένας ανελκυστήρας ασφαλής, κυμαίνεται από 2.000 ευρώ, για ένα σχετικά καινούργιο ασανσέρ και φτάνει μέχρι τις 8.000 ευρώ. Οσο για την έκδοση πιστοποιητικού, μια μέση τιμή είναι 120 ευρώ συν ΦΠΑ.
Το συγκεκριμένο κόστος διαμοιράζεται στους ιδιοκτήτες των διαμερισμάτων μιας πολυκατοικίας (οι ενοικιαστές δεν συμμετέχουν σε αυτά τα έξοδα).
Ο Σπύρος Κερκύρας, ιδιοκτήτης διαμερίσματος στην Καλλιθέα περιγράφει στο in το δύσκολο δίμηνο που βίωσαν στην πολυκατοικία όπου διαμένει. «Ο διαχειριστής μας πίεσε φοβερά να προλάβουμε τη καταληκτική ημερομηνία, παρότι οι περισσότεροι εξηγούσαμε πως δεν μπορούμε να ανταπεξέλθουμε σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα στα 11.000 ευρώ που ήταν το κόστος των αλλαγών στο ασανσέρ. Στις 20 Ιουνίου, ο διαχειριστής μας απειλούσε πως θα κλειδώσει το ασανσέρ, αν δεν εισπράξει τα χρήματα για τις επισκευές. Εγώ ξεχρέωσα το μερίδιο μου μόλις πριν από λίγες ημέρες. Υπολείπονται ακόμα 700 ευρώ, όμως ευτυχώς ο τεχνικός θα προχωρήσει με τις αλλαγές για να ξεμπερδεύουμε».
Μια κατάσταση ροκ περιγράφουν πως έζησαν τους τελευταίους δύο μήνες και οι τεχνικοί ανελκυστήρων αλλά και οι πιστοποιητές. «Από τα μέσα Μαΐου, όταν και “ξύπνησε” το κοινό βλέποντας την προθεσμία να εκπνέει, μέχρι και τις 20 Ιουνίου, το γραφείο μας πρόλαβε να διεκπαιρεώσει μόνο 4 ανακαινίσεις από τις 240 που μας ζητήθηκαν. Tεχνικοί ανελκυστήρων, βιοτεχνίες ανταλλακτικών, πιστοποιητές, όλοι εργαζόμασταν νυχθημερόν» λέει στο in o Μιχάλης Χιωτίνης, εγκαταστάτης-συντηρητής ασανσέρ με εμπειρία στον χώρο. Ο ίδιος επισημαίνει πως για να ολοκληρωθεί η διαδικασία με τον σωστό τρόπο θα χρειαστεί πολύς καιρός ακόμα.
«Καταρχάς, εκτός από την έλλειψη εργαζομένων στον κλάδο, τόσο μηχανικών, όσο και πιστοποιητών, εξακολουθούμε να αντιμετωπίζουμε μεγάλο πρόβλημα και με την εύρεση ανταλλακτικών. Οι παραγγελίες που έκανα αυτόν τον μήνα θα έρθουν τον Οκτώβριο. Οι βιοτεχνίες που εισάγουν και συναρμολογούν τα ανταλλακτικά στην Ελλάδα, δεν ξεπερνούν τις έξι. Εντωμεταξύ, εν μέσω του πανικού που επικράτησε, μπήκαν στην αγορά και ανταλλακτικά αμφιβόλου προέλευσης».
Οσο για την παρούσα κατάσταση, μετά τις τελευταίες ανακοινώσεις του υπουργείου, ο κ. Χιωτίνης κάνει λόγο για μια πτώση στα αιτήματα συντήρησης ασανσέρ, της τάξης του 75%. Ο ίδιος θωρεί αυτή τη ραγδαία πτώση κακό οιωνό: «Εκεί που με καλούσαν για τη συντήρηση, τώρα με καλούν για να λάβουν πληροφορίες για το πως θα καταχωρήσουν το ασανσέρ στο μητρώο που έρχεται. Πολλοί πιστεύουν πως σταμάτησε το θέμα της συντήρησης και απαιτείται μόνο η δήλωση. Απαιτείται μια καλή ενημέρωση των πολιτών για να μην υπάρχει παρανόηση ότι γλύτωσαν από την υποχρέωση».
Διαφωτιστικά είναι και όσα είχε να μας πει ο Γιώργος Γκίκας, πιστοποιητής ανελκυστήρων στην εταιρεία ΕΒΕΤΑΜ, μία από τις 17 (μόνο) σε όλη τη χώρα που εκδίδουν πιστοποιητικά ασφαλείας ανελκυστήρων.
«Καταρχάς είναι ενδιαφέρον που μετά από όλα αυτά τα ΦΕΚ επί σειρά ετών, ξαφνικά, για πρώτη φορά στα χρονικά, οι πολίτες πανικοβλήθηκαν. Αυτό έγινε γιατί για πρώτη φορά έπαιξε με μαζικό τρόπο η είδηση στα ΜΜΕ πως θα επιβληθούν πρόστιμα» συνοψίζει την άκρως ελληνική πτυχή του θέματος, ο κ. Γκίκας.
Με τη σειρά του κάνει λόγο για τη χαώδη κατάσταση που επικράτησε το περασμένο διάστημα. «Αυτή τη στιγμή παραδίδω εκθέσεις και πιστοποιητικά για ανελκυστήρες που είδα πριν από δύο μήνες, οι πιστοποιητές έχουμε φτάσει στα όρια μας» αναφέρει.
Οσο για την άποψη των πιστοποιητών, αυτή είναι πως δεδομένης της θετικής απόφασης του υπουργείου Ανάπτυξης να ξεκινήσει με το πλέον απαραίτητο στάδιο, τη χαρτογράφηση δηλαδή όλων των ανελκύστηρων της χώρας, αυτό που πρέπει να ακολουθήσει είναι η προτεραιότητα πιστοποίησης στους πιο παλιούς ανελκυστήρες (μιας και χρειάζονται τις περισσότερες βελτιώσεις). «Αν θέλουμε να είμαστε ρεαλιστές, πρέπει να αποδεχτούμε πως η πιστοποίηση όλων των ανελκυστήρων στην Ελλάδα, θα διαρκέσει χρόνια. Σε αυτή τη φάση, υπάρχει μια καλή ευκαιρία να γίνει επιτέλους η διαδικασία με τον σωστό τρόπο».
Στον αέρα σε λίγες μέρες το ηλεκτρονικό μητρώο
Το νομοσχέδιο που ψηφίστηκε («Αναμόρφωση του πλαισίου για την επαγγελματική κατάρτιση υπαλλήλων που χειρίζονται δημόσιες συμβάσεις, του πλαισίου για την προετοιμασία και την ανάθεση δημόσιων συμβάσεων και την έννομη προστασία στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων, του πλαισίου εθνικών υποδομών ποιότητας και του πλαισίου ίδρυσης, επέκτασης και εκσυγχρονισμού των μεταποιητικών δραστηριοτήτων στην Περιφέρεια Αττικής και άλλες διατάξεις») περιλαμβάνει και την υποχρέωση απογραφής των ανελκυστήρων σε ηλεκτρονικό μητρώο καταχώρησης (άρθρο 70) .
Η σύνδεση στην πλατφόρμα θα γίνεται με τους κωδικούς gov/taxis, η διαδικασία θα είναι υποχρεωτική και θα μπορεί να γίνει από οποιονδήποτε κάτοικο ενός σπιτιού, μιας πολυκατοικίας – ιδιοκτήτη ή διαχειριστή – και τον υπεύθυνο λειτουργίας ενός δημόσιου κτιρίου. Επίσης, η διαδικασία καταχώρησης μπορεί να γίνει και από τους υπεύθυνους συντηρητές ή εγκαταστάτες.
Καταληκτική ημερομηνία για τη δήλωση του ανελκυστήρα στο μητρώο είναι η 30/11/2025. Η υποχρέωση της απογραφής αφορά όλους ανεξαιρέτως τους ανελκυστήρες, είτε είναι ήδη πιστοποιημένοι, είτε έχουν δηλωθεί σε άλλο μητρώο (βλ. παλαιότερα μητρώα δήμων). Το υπουργείο προαναγγέλλει πως η διαδικασία καταχώρησης θα είναι πολύ απλή και θα ζητώνται μερικά πολύ βασικά στοιχεία (έτος κατασκευής ανελκυστήρα, σε πόσους ορόφους σταματά και αν διαθέτει ή όχι πιστοποιητικό).
Εχει προβλεφθεί επίσης ένα μικρό διοικητικό πρόστιμο για τη μη απογραφή, όμως το βασικό στοιχείο είναι πως η ύπαρξη αριθμού απογραφής θα αποτελεί βασική πληροφορία τεχνικής ταυτοποίησης του ανελκυστήρα, την οποία οι συντηρητές και εγκαταστάτες θα πρέπει να επιβεβαιώνουν κατά τη διάρκεια της τακτικής τους δραστηριότητας. Στην πράξη, αυτό σημαίνει πως αν ένας ανελκυστήρας δεν έχει απογραφεί, δεν θα μπορεί να συντηρηθεί νόμιμα και θα θεωρείται μη ασφαλής. Εν ολίγοις, οι ανελκυστήρες χωρίς αριθμό απογραφής θα σφραγίζονται έως ότου συμμορφωθούν.
Μιλώντας στο in ο υπουργός Ανάπτυξης, Τάκης Θεοδωρικάκος σημείωσε τα εξής: «Σε λίγες ημέρες από τώρα θα βρίσκεται στον αέρα το ηλεκτρονικό μητρώο. Οταν θα έχουμε τον αριθμό των ανελκυστήρων που λειτουργούν στη χώρα μας, θα ορίσουμε προθεσμίες για την έκδοση πιστοποιητικού. Το πιθανότερο είναι να γίνουν ομαδοποιήσεις στη σειρά δήλωσης των πιστοποιητικών ανάλογα με την παλαιότητα των ανελκυστήρων».
Ο κ. Θεοδωρικάκος προσθέτει πως: «Ο στόχος είναι οι πολίτες να διευκολυνθούν με αυτή την πλατφόρμα. Μισό αιώνα μετά την μεταπολίτευση, δεν ξέρουμε ακόμα πόσα ασανσέρ έχουμε. Πρέπει πια σε αυτή τη χώρα να καταγράψουμε όλους τους ανελκυστήρες έτσι ώστε να λάβουμε όλα τα απαραίτητα μέτρα για την ασφάλεια των πολιτών».
Σημειώνεται πως το αίτημα της ΠΟΜΙΔΑ για ένα ειδικό πρόγραμμα χρηματοδότησης το οποίο θα βοηθήσει τους πολίτες, ειδικά αυτούς που διαμένουν σε παλιά κτίρια, να καλύψουν μέρος των αναγκαίων αλλαγών, είναι κάτι που λαμβάνει υπ’ όψιν το υπουργείο. Οπως επίσης εξετάζεται και το αν θα καταργηθεί το στάδιο δήλωσης των ανελκυστήρων σε ειδικό αρχείο στην τεχνική υπηρεσία κάθε δήμου, μια διαδικασία γραφειοκρατική, η οποία απαιτούσε τη συγκέντρωση πλήθους δικαιολογητικών από τους πολίτες.
Πηγή: in.gr
