Του Χάρη Φλουδόπουλου
Η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα μπαίνει πλέον σε μια νέα εποχή, με τη διαμόρφωση μιας “τριπλής κορυφής” σε επίπεδο παραγωγής και προμήθειας. Η ΔΕΗ διατηρεί τη κυρίαρχη θέση, η Protergia του ομίλου METLEN ενισχύει σταθερά τη δεύτερη θέση της, ενώ η συμφωνία για τη συνένωση των δραστηριοτήτων ΗΡΩΝ και NRG φέρνει έναν νέο ισχυρό παίκτη στο προσκήνιο: την UtilityCo, που καθίσταται ο τρίτος πυλώνας του νέου ενεργειακού τοπίου.
Την ίδια ώρα, στοίχημα παραμένει η στρατηγική κατεύθυνση της Elpedison, αλλά και το μέλλον των μικρότερων –μη καθετοποιημένων– εταιρειών που πιέζονται ολοένα και περισσότερο σε ένα περιβάλλον αυξανόμενου ανταγωνισμού, περιορισμένων περιθωρίων και ισχυρών καθετοποιημένων σχημάτων.
Οι μεγάλοι παίκτες της νέας εποχής
Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία του Ενεργειακού Χρηματιστηρίου, στην προμήθεια ρεύματος η ΔΕΗ συνεχίζει να κυριαρχεί με μερίδιο 49,59%, ακολουθούμενη από την METLEN (Protergia) με 20,24%. Η νέα εταιρεία ΗΡΩΝ–NRG (UtilityCo), συγκεντρώνοντας μερίδιο 17%, τοποθετείται πλέον καθαρά στην τρίτη θέση, δημιουργώντας έναν τρίτο ισχυρό πόλο στον ενεργειακό χάρτη.
Η Elpedison, παρά τη σημαντική βιομηχανική της πελατειακή βάση, περιορίζεται στο 5,89%, ενώ οι λοιποί μικροί προμηθευτές βρίσκονται σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα –με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη ΖΕΝΙΘ (2,6%).
Στην παραγωγή, η εικόνα είναι αντίστοιχη:
Η ΔΕΗ διατηρεί το απόλυτο προβάδισμα με μερίδιο 65,46% σε επίπεδο καθαρής παραγωγής (στοιχεία ΑΔΜΗΕ).
Η METLEN ακολουθεί με 12,71%, έχοντας ενισχυθεί σημαντικά μέσα από τις επενδύσεις της σε μονάδες φυσικού αερίου.
Ο όμιλος ΗΡΩΝ–NRG καταγράφει αθροιστικά 15,3% (Θερμοηλεκτρική Κομοτηνής, ΗΡΩΝ, Κόρινθος Power), ενώ η Elpedison βρίσκεται στο 6,69%.
Το ερωτηματικό της Elpedison
Μέσα σε αυτή τη νέα αρχιτεκτονική της αγοράς, η Elpedison βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή. Ανήκει στον όμιλο Helleniq Energy, έναν από τους ισχυρότερους ενεργειακούς ομίλους της χώρας με σημαντική διεθνή παρουσία. Η διοίκηση του ομίλου έχει θέσει ως πρώτο στόχο την επίτευξη μεριδίου 10% στην αγορά προμήθειας, δηλώνοντας ότι προτεραιότητα αποτελεί η οργανική ανάπτυξη, χωρίς να αποκλείει ωστόσο το ενδεχόμενο εξαγορών. Πρόκειται για τον τέταρτο καθετοποιημένο παίκτη της αγοράς, που διαθέτει δηλαδή παρουσία τόσο στην παραγωγή όσο και στην προμήθεια.
Με 828 MW εγκατεστημένης ισχύος και περίπου 6% μερίδιο στην προμήθεια, η εταιρεία αναμένεται το επόμενο διάστημα να παρουσιάσει τη στρατηγική της στο νέο χάρτη της αγοράς. Το ερώτημα που τίθεται πλέον είναι εάν η Helleniq Energy θα επιλέξει την ενίσχυση και αναδιάρθρωση της Elpedison ή εάν θα αναζητήσει συνέργειες ή ακόμα και στρατηγικές συνεργασίες – σε μια αγορά που συρρικνώνεται και συγκεντρώνεται.
Η πίεση στους μικρούς μη καθετοποιημένους παρόχους
Την ίδια ώρα, το μέλλον διαγράφεται δυσοίωνο για τους ανεξάρτητους παρόχους, χωρίς πρόσβαση στην παραγωγή. Η στενότητα ρευστότητας, το υψηλό κόστος εξισορρόπησης και η χαμηλή κερδοφορία καθιστούν δύσκολη την επιβίωση χωρίς στήριξη από άλλες δραστηριότητες ή εξωτερικές πηγές χρηματοδότησης.
Η εμπειρία της ενεργειακής κρίσης του 2022-2023 απέδειξε ότι οι παίκτες με καθετοποίηση και παραγωγικό χαρτοφυλάκιο είχαν τη δυνατότητα να απορροφήσουν τις αναταράξεις της χονδρεμπορικής αγοράς. Αυτή η συνθήκη εδραιώνεται πλέον ως κανόνας, οδηγώντας σε περαιτέρω συγκέντρωση.
Ο νέος χάρτης και τα επόμενα βήματα
Η τάση συγκέντρωσης είναι εμφανής και πλέον διαμορφώνεται ένα ξεκάθαρο “Big Three” στον κλάδο: ΔΕΗ, METLEN και UtilityCo. Η αγορά αλλάζει χαρακτήρα, ενισχύοντας τη σημασία των οικονομιών κλίμακας και της διαφοροποίησης των χαρτοφυλακίων.
Το βέβαιο είναι ότι η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα εισέρχεται σε μια φάση ανασχηματισμού, όπου το μέγεθος, η ευελιξία και η καθετοποίηση θα αποτελούν τα βασικά κριτήρια επιβίωσης και ανάπτυξης.
Πηγή: capital.gr
