Αντιμέτωποι με άνευ προηγουμένου καταστολή είναι οι πολιτικοί αντίπαλοι του προέδρου της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Σύμφωνα με έρευνα του πρακτορείου Reuters, μέσα στους τελευταίους εννέα μήνες έχουν συλληφθεί περισσότερα από 500 πολιτικά πρόσωπα.
Μεταξύ αυτών, δήμαρχοι πόλεων που εξελέγησαν με το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), που βρίσκεται στην αντιπολίτευση, καθώς και άλλα πολιτικά στελέχη, κυρίως της τοπικής αυτοδιοίκησης. Περισσότερο επιφανής περίπτωση είναι αυτή του δημάρχου Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, ενώ πιο πρόσφατη αυτή του Οζγκούρ Καμπανταγί, δημάρχου της πόλης Σιλέ. Ο Καμπανταγί είναι ο 18ος δήμαρχος που συλλαμβάνεται με κατηγορίες για διαφθορά.
«Πόλεμος κατά της διαφθοράς»
Η συντριπτική πλειονότητα των συλλήψεων, που έχουν επιταχυνθεί το τελευταίο διάστημα, έχουν γίνει από την οικονομική αστυνομία και αφορούν ασαφείς κατηγορίες για διαφθορά. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ισχυρίζεται ότι η έρευνα αντιμετωπίζει αυτό που αποκαλεί «διεφθαρμένο δίκτυο». Το παρομοίασε με «χταπόδι του οποίου τα πλοκάμια εκτείνονται σε πολλά μέρη της Τουρκίας και στο εξωτερικό».
Ωστόσο, η έρευνα, η οποία ξεκίνησε στην Κωνσταντινούπολη αλλά έχει εξαπλωθεί σε όλη τη χώρα, έχει στοχεύσει μόνο δήμους που διοικούνται από το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης, το CHP. Το κόμμα αυτό ιδρύθηκε από τον πρώτο ηγέτη της σύγχρονης Τουρκίας, Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ. Με βάση τα υπάρχοντα στοιχεία, 14 εκλεγμένοι δήμαρχοι του CHP, συμπεριλαμβανομένου του Εκρέμ Ιμάμογλου, που θεωρείται κύριος αντίπαλος του Ερντογάν, και περισσότερα από 200 μέλη του κόμματος ή τοπικοί αξιωματούχοι έχουν φυλακιστεί εν αναμονή της δίκης.
Το CHP αρνείται τις κατηγορίες για διαφθορά. Υποστηρίζει ότι οι διώξεις εναντίον των στελεχών του είναι μια απροκάλυπτη προσπάθεια εξάλειψης μιας δημοκρατικής εναλλακτικής λύσης για τους Τούρκους. Η κυβέρνηση Ερντογάν, ωστόσο, αποκρούει ως ψευδή αυτή την κατηγορία.
Η συγκρατημένη κριτική της Δύσης
Αυτό που επισημαίνεται είναι η «χλιαρή» αντίδραση της Δύσης στην καταστολή της αντιπολίτευσης στην Τουρκία. Καταστολή η οποία ωστόσο συμπίπτει με την αυξανόμενη επιρροή της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και με την εμπλοκή της, με ρόλο μεσολαβητή, στο Ουκρανικό. Ο Ταγίπ Ερντογάν συνομιλεί τόσο με τον Βλαντιμίρ Πούτιν όσο και με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Σύμφωνα με τον πρώην υπουργό Πολιτισμού και Τουρισμού των κυβερνήσεων Ερντογάν (2007-2013), Ερτουγρούλ Γκιουνάι, αυτές οι διώξεις «χρησιμοποιούνται ως εργαλείο για πολιτική φθορά των αντιπάλων και όχι ως αντικειμενική διερεύνηση συγκεκριμένων γεγονότων».
Ο Γκιουνάι παραιτήθηκε από το κυβερνών Κόμμα Ευημερίας και Ανάπτυξης (AKP) μετά τη σύλληψη χιλιάδων Τούρκων για τις αντικυβερνητικές διαμαρτυρίες στο πάρκο Γκεζί του 2013. Υποστηρίζει ότι οι διώξεις αντανακλούν «το άγχος και τον πανικό που έχει το κυβερνών κόμμα για τις επόμενες εκλογές».
Ο Ερντογάν και οι υπουργοί του έχουν επανειλημμένα απορρίψει ως αβάσιμες τις κατηγορίες των επικριτών τους για παρεμβάσεις στη δικαιοσύνη. Υποστηρίζουν ότι τα ανεξάρτητα δικαστήρια χρειάζονται χρόνο για να διερευνήσουν τα αποδεικτικά στοιχεία. Και πως κριτική ασκεί το CHP, διότι έχει εμπλακεί σε παράνομες πρακτικές.
«Πρόκειται για νομική διαδικασία, όχι για πολιτική. Δεν εμπλεκόμαστε σε καμία πτυχή αυτής της διαδικασίας», δήλωσε ο Ερντογάν στους βουλευτές του την Τετάρτη.
Πάνω από 202 συλλήψεις σε μία εβδομάδα
Στο επίκεντρο της δικαστικής έρευνας βρίσκεται ο Ιμάμογλου, ο οποίος φυλακίστηκε τον Μάρτιο εν αναμονή δικαστικής ακροαματικής διαδικασίας. Κατηγορείται για διαφθορά, αλλά έχει αρνηθεί όλο το κατηγορητήριο. Ο Εκρέμ Ιμάμογλου είναι ο υποψήφιος του CHP για την προεδρία, όποτε γίνουν οι εκλογές. Η σύλληψή του πυροδότησε τις μεγαλύτερες διαμαρτυρίες από το Γκεζί και μια απότομη πτώση της λίρας.
REUTERS/Umit Bektas/File Photo
Από την έναρξη της έρευνας έχουν συλληφθεί 500 άτομα, εκ των οποίων τα 202 την περασμένη εβδομάδα. Περισσότεροι από 220 φυλακίστηκαν ή τέθηκαν σε κατ’ οίκον περιορισμό, ενώ τουλάχιστον 36 άτομα, κυρίως στον ιδιωτικό τομέα που συνεργάζονται με δήμους, κλήθηκαν να δώσουν δεύτερη κατάθεση στους εισαγγελείς από τη φυλακή βάσει της διάταξης περί «ουσιαστικής μετάνοιας» της τουρκικής νομοθεσίας. Μετά από αυτή τη διαδικασία, 32 αποφυλακίστηκαν με περιοριστικούς όρους.
Από την 1η Ιουλίου, η έρευνα έχει επεκταθεί στη Σμύρνη, την τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας, καθώς και στην Αττάλεια, τα Άδανα και την Αντιγιάμαν. Όλες διοικούνται από δημάρχους του CHP, το οποίο είχε σαρωτική νίκη έναντι του κυβερνώντος συντηρητικού AKP στις δημοτικές εκλογές του Μαρτίου 2024.
Η «πρόβλεψη» Ερντογάν
Ο Τούρκος πρόεδρος είχε προβλέψει πριν από μήνες ότι θα ακολουθούσαν περισσότερες απαγγελίες κατηγοριών και κρατήσεις. Μέρες μετά τις δηλώσεις για τα «πλοκάμια του χταποδιού της διαφθοράς», πέντε δήμαρχοι από την Κωνσταντινούπολη και τα Άδανα συνελήφθησαν με κατηγορίες διαφθοράς.
Το γραφείο του Ερντογάν και το Υπουργείο Δικαιοσύνης δεν απάντησαν σε αίτημα για σχολιασμό των καταγγελιών ότι στο στόχαστρο έχει μπει μόνο, και άδικα, το CHP. Η Διεύθυνση Επικοινωνίας της Τουρκίας δημοσίευσε μια λίστα με πρώην δημάρχους του AKP, οι οποίοι ελέγχονται για παρανομίες. Και υποστήριξε ότι οι ισχυρισμοί ότι οι διώξεις αφορούν αποκλειστικά το CHP είναι «εντελώς αβάσιμοι».
Οι περισσότεροι από αυτούς που αναφέρονται ερευνήθηκαν μετά την αποχώρησή τους από το αξίωμα και δεν φυλακίστηκαν εν αναμονή της δίκης. Επίσης, η έρευνα του Reuters δείχνει ότι δεν κινήθηκαν νομικές ενέργειες στις 14 από τις 39 περιφέρειες της Κωνσταντινούπολης που διοικούνται από το AKP.
Φυλακίσεις χωρίς κατηγορητήριο
Ο δικηγόρος του Ιμάμογλου, Μεχμέτ Πεχλιβάν, που επίσης διώκεται και έχει φυλακιστεί για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, δήλωσε στο πρακτορείο ότι η έρευνα επιδιώκει να ποινικοποιήσει το δικαίωμα άσκησης δικηγορίας και νομικής υπεράσπισης. Και πρόσθεσε ότι δεν υπάρχει κανένα ουσιαστικό στοιχείο για τον Εκρέμ Ιμάμογλου. Επίσης, ότι οι εισαγγελείς δεν έχουν εκδώσει κατηγορητήρια.
Το Reuters είδε μέρος της δικογραφίας, στο οποίο αναφέρεται ότι ο Ιμάμογλου κατηγορείται ότι συνωμότησε με ομάδα ανδρών που βρίσκονταν σε καφέ και συζητούσαν δωροδοκίες. Σύμφωνα με την αστυνομία, η κατηγορία βασίζεται στο γεγονός ότι το κινητό του τηλέφωνο συνδέθηκε δεκάδες φορές με τον ίδιος πύργο κινητής τηλεφωνίας στην περιοχή του καφέ. Ωστόσο, την εποχή εκείνη ο Ιμάμογλου έμενε σε εκείνη την περιοχή, οπότε ήταν φυσιολογικό να χρησιμοποιεί το τηλέφωνό του αυτό τον πύργο.
Το CHP απέρριψε όλες τις κατηγορίες για διαφθορά εναντίον των δημοτικών αξιωματούχων του. Ωστόσο, δήλωσε ότι θα διερευνήσει ρεπορτάζ του κρατικού ραδιοτηλεοπτικού φορέα TRT της Τουρκίας, σύμφωνα με το οποίο ο αντιδήμαρχος του Μαναβγκάτ, δέχεται μίζες.
Όλα για τις εκλογές
Αν και οι επόμενες προεδρικές εκλογές δεν έχουν προγραμματιστεί πριν από το 2028, θα πρέπει να διεξαχθούν νωρίτερα εάν ο Ερντογάν θέλει να θέσει ξανά υποψηφιότητα. Επίσης, θα πρέπει να επιτύχει αναθεώρηση του συνταγματικού ορίου των δύο θητειών.
Οι δήμαρχοι του CHP, συμπεριλαμβανομένων των 14 που έχουν προφυλακιστεί και ενός που βρίσκεται σε κατ’ οίκον περιορισμό, αρνούνται τις κατηγορίες εις βάρος τους. Αυτές αφορούν διαφθορά, δωροδοκία και τρομοκρατία.
Ο πρόεδρος του CHP, Οζγκούρ Οζέλ, δήλωσε ότι οι δήμαρχοι «είναι όμηροι ενός πραξικοπήματος κατά του κόμματος του Ατατούρκ» σε ομιλία του την Κυριακή. Την επομένη παραγγέλθηκε εις βάρος του ξεχωριστή έρευνα για κατηγορίες που συμπεριλαμβάνουν τη προσβολή του προέδρου.
Πηγή: in.gr
