Η Ευρώπη υιοθετεί την προσέγγιση «καλύτερα να προσέχεις, παρά να λυπάσαι» στη μετά-COVID εποχή, με στόχο να αποτρέψει την επόμενη μείζονα υγειονομική κρίση, ενισχύοντας την υποδομή ετοιμότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Συγκεκριμένα, αποφάσισε να ενισχύσει την ικανότητά της να ανταποκρίνεται σε ένα ευρύ φάσμα απειλών για την υγεία, μέσω της βελτιωμένης πρόσβασης και διαθεσιμότητας ιατρικών αντιμέτρων ανά πάσα στιγμή.
Αυτός είναι ο πυρήνας της νέας στρατηγικής της ΕΕ για τα ιατρικά αντίμετρα, που παρουσιάστηκε στις 9 Ιουλίου στο Στρασβούργο.
«Σήμερα, ενισχύουμε την προστατευτική ασπίδα της Ευρώπης σε έναν πιο απρόβλεπτο κόσμο. Κάνουμε την ετοιμότητα το νέο τρόπο ζωής μας – τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής – για να διατηρήσουμε τους ανθρώπους ασφαλείς, υγιείς και σίγουρους για το μέλλον», ανέφερε η αρμόδια επίτροπος της ΕΕ, Hadja Lahbib.
Τα ιατρικά αντίμετρα αναφέρονται σε βασικά εργαλεία όπως τα εμβόλια, τα θεραπευτικά, τα διαγνωστικά και τα μέσα ατομικής προστασίας.
«Πρόκειται ουσιαστικά για ένα οπλοστάσιο που θα μας επιτρέψει να προστατεύσουμε τους πολίτες σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης για την υγεία», εξήγησε η αξιωματούχος της ΕΕ.
Η πανδημία COVID-19 αποκάλυψε σοβαρούς περιορισμούς στην ικανότητα της Ευρώπης να έχει πρόσβαση και να διανέμει αυτά τα εργαλεία. Ως απάντηση, η νέα στρατηγική προτείνει 17 βασικές δράσεις για τη διασφάλιση ισότιμης και έγκαιρης πρόσβασης σε ολόκληρη την ΕΕ. Οι δράσεις αυτές ακολουθούν μια «end-to-end» προσέγγιση – από την επιτήρηση της απειλής έως την τελική ανάπτυξη των αντιμέτρων.
«Στην επόμενη κρίση, αυτό που θέλουμε είναι να συντομεύσουμε αυτή την αναμονή όσο το δυνατόν περισσότερο», σημείωσε η Lahbib.
Για τι προετοιμάζεται η Ευρώπη;
Η στρατηγική αυτή αντιμετωπίζει ένα ευρύ φάσμα πιθανών απειλών για την υγεία, από τους επιρρεπείς σε πανδημία ιούς του αναπνευστικού συστήματος και της επαφής, όπως ο COVID-19, έως τις ζωονόσους, όπως η γρίπη των πτηνών, καθώς και τις αναδυόμενες και επανεμφανιζόμενες ασθένειες, όπως ο Έμπολα.
Αναφέρει επίσης την υποθετική «ασθένεια Χ», έναν όρο που δημιουργήθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) για να αντιπροσωπεύει ένα υποθετικό, άγνωστο παθογόνο που θα μπορούσε μια μέρα να προκαλέσει μια σοβαρή διεθνή επιδημία ή πανδημία.
Εξετάζονται ακόμη οι ιοί που μεταδίδονται με διαβιβαστές, όπως ο δάγκειος πυρετός και ο ιός του Δυτικού Νείλου, που μεταδίδονται από κουνούπια και τσιμπούρια, καθώς και η μικροβιακή αντοχή ή AMR, που συχνά αποκαλείται «σιωπηλή πανδημία», η οποία προκαλεί 35.000 θανάτους στην ΕΕ ετησίως.
Τέλος, η στρατηγική περιλαμβάνει απειλές που σχετίζονται με την ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένων των χημικών επιθέσεων, και τις συνέπειες των ένοπλων συγκρούσεων – αν και προς το παρόν δεν περιλαμβάνει πυρηνικές απειλές.
Οι προκλήσεις που έρχονται
Υπάρχουν ακόμη σημαντικά εμπόδια. «Τα ιατρικά αντίμετρα είναι ιδιαίτερα περίπλοκο να αποθηκευτούν. Αλλά για να αποθηκεύσουμε ένα εμβόλιο ή μια θεραπεία, πρέπει πρώτα να υπάρχει», τόνισε χαρακτηριστικά η Ευρωπαία επίτροπος.
Για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, η Κομισιόν σχεδιάζει να επιταχύνει την ανάπτυξη ιατρικών αντιμέτρων. Μια σημαντική συνιστώσα της στρατηγικής της είναι η δρομολόγηση ενός σχετικού προγράμματος, μιας υπηρεσίας μιας στάσης, για την καθοδήγηση των ερευνητών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων από το αρχικό στάδιο της έρευνας έως την παραγωγή.
Η ΕΕ αναπτύσσει επίσης μια ευέλικτη στρατηγική αποθήκευσης αποθεμάτων, προσαρμοσμένη σε συγκεκριμένους κινδύνους. Πρόσφατο παράδειγμα: κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 2024 στο Παρίσι, η Επιτροπή ενέκρινε την προ-διάθεση ιατρικών κιτ έκτακτης ανάγκης, μέσων ατομικής προστασίας και φορητών ανιχνευτών από τα αποθέματα rescEU.
«Τέτοια αποθέματα μπορούν να χρησιμεύσουν ως προσωρινή ενίσχυση των μόνιμων εθνικών ικανοτήτων, αντιμετωπίζοντας τις εξαιρετικές προκλήσεις που θέτουν τέτοιου είδους εκδηλώσεις», σημείωσε η Lahbib.
Πρώτα οι πληροφορίες
Παρά τις εξελίξεις αυτές, μια σημαντική πρόκληση παραμένει: η ανταλλαγή πληροφοριών.
«Κάθε στρατηγική χρειάζεται προϋπολογισμό και, φυσικά, η ετοιμότητα δεν παρέχεται δωρεάν, αλλά το πιο σημαντικό πράγμα αυτή τη στιγμή είναι ο καλύτερος συντονισμός», επισήμανε.
Επί του παρόντος, η ΕΕ δεν διαθέτει ολοκληρωμένη επισκόπηση του ποιες χώρες διαθέτουν ποιες προμήθειες, πού υπάρχουν τα κενά και τι λείπει.
Τα κράτη μέλη είναι συχνά απρόθυμα να μοιραστούν πληροφορίες σχετικά με τα στρατηγικά αποθέματα, για λόγους εθνικού συμφέροντος. Ωστόσο, η βελτίωση της διαφάνειας είναι ζωτικής σημασίας για την αποφυγή επικαλύψεων και τη μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας.
Μέχρι στιγμής, μόνο τρεις χώρες – η Τσεχία, η Φινλανδία και η Εσθονία – συμμετέχουν πλήρως στις κεντρικές προσπάθειες της ΕΕ για τη δημιουργία αποθεμάτων, αφήνοντας ασαφές το καθεστώς των υπόλοιπων 24 κρατών μελών.
Πηγή: in.gr