Μπορεί ο Ντόναλντ Τραμπ να αναβάλλει διαρκώς τις τελικές του αποφάσεις αναφορικά με την ενδεχόμενη επιβολή νέων αμερικανικών δασμών σε ευρωπαϊκά προϊόντα, ωστόσο διεθνείς αγορές και Ευρωπαϊκές κυβερνήσεις κρατούν την ανάσα τους μέχρι το τοπίο να ξεκαθαρίσει. Τα σενάρια παραμένουν πολλά, φουντώνοντας έτσι τις αμφιβολίες που υπάρχουν σχετικά με το αν ο Αμερικανός πρόεδρος θα προκαλέσει ακόμα ένα γύρο κλυδωνισμών στην παγκόσμια οικονομία.
Ο κίνδυνος από την στροφή των ΗΠΑ στον οικονομικό εθνικισμό, αφορά τόσο τους ισχυρούς της Ευρώπης, όσο και τις μικρότερες οικονομίες. Η Ελλάδα, αν και περιφερειακός παίκτης στον διεθνή εμπορικό χάρτη, παραμένει ευάλωτη στις αναταράξεις που μπορεί να προκαλέσουν οι οικονομικές πολιτικές Τραμπ. Οχι τόσο πολύ από τις άμεσες επιπτώσεις, όσο από τα προβλήματα που μπορεί να προκληθούν στην παγκόσμια οικονομία.
Η πραγματική έκθεση της χώρας σε μια ενδεχόμενη εμπορική σύγκρουση ΗΠΑ – Ε.Ε δεν προέρχεται από τις εξαγωγές
Οι ελληνικές εξαγωγές
Είναι γνωστό ότι οι ελληνικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ είναι περιορισμένες, καθώς κινήθηκαν περί τα 1,6 δισ. ευρώ το 2024, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 4,5% των συνολικών εξαγωγών. Ωστόσο, η πραγματική έκθεση της χώρας σε μια ενδεχόμενη εμπορική σύγκρουση ΗΠΑ – Ε.Ε δεν προέρχεται από τις εξαγωγές αλλά από τη συμμετοχή, αλλά και την εξάρτησή της από την εξαγωγική δυναμική της Ευρώπης. Ήδη, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ και τον ΣΕΒ, το 56% των ελληνικών εξαγωγών κατευθύνεται προς χώρες της Ε.Ε., κυρίως Γερμανία, Ιταλία και Γαλλία. Αυτές είναι και οι χώρες που θα πληγούν άμεσα από την επιβολή δασμών.
Πέραν του εμπορίου, υπάρχει και η νομισματική διάσταση της σύγκρουσης. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει επικρίνει την πολιτική της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (FED) σχετικά με τα επιτόκια, πολιτική που για πολλούς θεωρείται συνυπεύθυνη για τη διολίσθηση του δολαρίου. Ο Τραμπ θέτει μάλιστα αντιπαραθετικά τις δικές τους προσπάθειες με τις οποίες επιχειρεί να τονώσει τις αμερικανικές εξαγωγές.
Οι επιπτώσεις στην Ελλάδα
Οι παράπλευρες απώλειες για την Ελλάδα θα μπορούσαν να είναι πολύ σημαντικότερες από τη μείωση των Ελληνικών εξαγωγών προς τις ΗΠΑ. Η ελληνική οικονομία, με σημαντική εξάρτηση από τον τουρισμό και τη ναυτιλία, κινδυνεύει να χάσει σημαντικό μέρος του ρυθμού ανάπτυξής της. Την περίοδο όπου η αύξηση των τουριστικών ροών παραμένει θετική, γεωπολιτικές εντάσεις και ακρίβεια προκαλούν πονοκέφαλο στον κλάδο.
Η επιδείνωση του διεθνούς οικονομικού κλίματος θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει τις αγορές ομολόγων. Παρότι η Ελλάδα έχει ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα, το υψηλό χρέος (161% του ΑΕΠ) διατηρεί υψηλά το ρίσκο. Μια αναταραχή στις αγορές, είτε λόγω εμπορικού είτε νομισματικού πολέμου, θα μπορούσε να αυξήσει τις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων, να επιβαρύνει το κόστος δανεισμού και να φρενάρει τη δημοσιονομική ευελιξία.
Το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ ξεπέρασε τα 36 τρισ. δολάρια
Ο κώδωνας του κινδύνου
Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει και η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS) η οποία στην τελευταία της έκθεση της επισημαίνει πως οι εμπορικές εντάσεις και οι εύθραυστες γεωπολιτικές συνθήκες ενδέχεται να οδηγήσουν σε βαθιά ρήγματα στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Ήδη, το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ ξεπέρασε τα 36 τρισ. δολάρια, ενώ σύμφωνα με την έκθεση της BIS τα παράγωγα που συνδέονται με τα επιτόκια ανέρχονται σε 111 τρισεκατομμύρια δολάρια. Σε αυτό το πλαίσιο, παρά το γεγονός ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν ξεπεράσει τις δύσκολες ημέρες του παρελθόντος, παραμένουν εκτεθειμένες σε απότομες μεταβολές στο σύστημα.
Φόβοι για επιβράδυνση της οικονομίας
Η Ελλάδα δεν βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του εμπορικού πολέμου και αυτό σημαίνει ότι οι άμεσες συνέπειες θα είναι περιορισμένες. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος, ωστόσο, προκύπτει από το γεγονός οι πιθανές αναταράξεις στις μεγάλες οικονομίες της Ευρωζώνης να προκαλέσουν επιβράδυνση της ευρωπαϊκής ανάπτυξης, διαταραχές στις χρηματοπιστωτικές αγορές, πιέσεις στις τουριστικές και ναυτιλιακές ροές, ακόμη και αναθεώρηση της στρατηγικής επενδύσεων σε κρίσιμους τομείς. Σύμφωνα με την Κομισιόν, κάθε μείωση 1% της ευρωπαϊκής ανάπτυξης μειώνει κατά 0,5% το ρυθμό ανάπτυξης του ελληνικού ΑΕΠ.ςορ
Αυτές οι προβλέψεις βέβαια γίνονται στο χαρτί. Όπως αποδείχθηκε κατά το ξέσπασμα της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης την προηγούμενη δεκαετία, σε περιόδους γενικευμένων αναταράξεων, οι οικονομίες με δημοσιονομικό και εμπορικό έλλειμμα και σημαντική εξάρτηση από τις υπόλοιπες οικονομίες, πληρώνουν πρώτες το κόστος. Αυτό σημαίνει οτι η Ελληνική Οικονομία χρειάζεται να είναι έτοιμη για κάθε ενδεχόμενο.
Πηγή: ot.gr
