Του Χάρη Φλουδόπουλου
Νέα επείγουσα έκκληση προς την Κομισιόν απευθύνουν οι βιομηχανικοί σύνδεσμοι Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας, ζητώντας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρέμβει άμεσα, ώστε να αποτραπεί το ενδεχόμενο μαζικών λουκέτων στην ενεργοβόρα βιομηχανία της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, εξαιτίας των στρεβλώσεων στις διασυνοριακές ροές ηλεκτρικής ενέργειας.
Σε κοινή επιστολή τους με ημερομηνία 9 Ιουλίου 2025 προς την Εκτελεστική Αντιπρόεδρο της Επιτροπής Τερέσα Ριμπέρα και τον Επίτροπο Ενέργειας Νταν Γιέργκενσεν, οι επικεφαλής των ACCER (Ρουμανία), BFIEC (Βουλγαρία) και UNICEN (Ελλάδα) καταγγέλλουν την κατά συρροή χρήση του μηχανισμού παρέκκλισης από τον αυστριακό διαχειριστή APG, που για έκτη συνεχόμενη χρονιά περιορίζει την ηλεκτρική ικανότητα διασύνδεσης με τη ΝΑ Ευρώπη, επιτείνοντας την ενεργειακή απομόνωση και εκτοξεύοντας τις τιμές για τις εγχώριες βιομηχανίες.
Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά, η μονομερής αυτή πρακτική – με πρόσχημα την “ασφάλεια του συστήματος” – καταστρατηγεί τη βασική αρχή της Ενεργειακής Ένωσης: τη δημιουργία μιας πλήρως ενοποιημένης και ανταγωνιστικής ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
“Οι αγορές της ΝΑ Ευρώπης, παρότι επενδύουν συστηματικά σε διασυνδέσεις και μηχανισμούς σύγκλισης, εξακολουθούν να είναι εγκλωβισμένες σε υψηλότερες τιμές από την Κεντρική Ευρώπη, χωρίς τεχνική δικαιολογία”, επισημαίνουν οι υπογράφοντες.
Το πρόβλημα εντείνεται, καθώς συχνά η διασυνοριακή δυναμικότητα μεταξύ Αυστρίας και Ουγγαρίας (AT/HU) μηδενίζεται, ιδίως στις ώρες αιχμής, ενώ η Ε.Ε. μέχρι στιγμής επιτρέπει συνεχείς παρεκκλίσεις χωρίς απτές κυρώσεις ή παρεμβάσεις.
Βιομηχανία σε κρίσιμο σημείο καμπής
Η επιστολή, σε εξαιρετικά δραματικούς τόνους, τονίζει ότι η επιβίωση της βιομηχανικής παραγωγής σε Ελλάδα, Ρουμανία και Βουλγαρία κρέμεται από μια κλωστή.
“Αν δεν ληφθούν επειγόντως μέτρα, βρισκόμαστε ενώπιον του κινδύνου μαζικών βιομηχανικών απωλειών σε περιφερειακό επίπεδο”, προειδοποιούν οι πρόεδροι των συνδέσμων.
Και προσθέτουν ότι, παρά το υψηλό επίπεδο διασυνδεσιμότητας μεταξύ των τριών χωρών (GR-BG-RO), η στρέβλωση που προκαλεί η Αυστρία πλήττει έμμεσα και τις ίδιες, οδηγώντας σε μακροχρόνια απώλεια ανταγωνιστικότητας. Ήδη, η ΝΑ Ευρώπη βρίσκεται στην κορυφή της Ε.Ε. όσον αφορά στο κόστος ενέργειας για τη βιομηχανία.
Τρία αιτήματα-κλειδιά στην Κομισιόν
Οι τρεις φορείς διατυπώνουν σαφή αιτήματα:
– Δημιουργία προσωρινού μηχανισμού στήριξης τιμών για τη βιομηχανία της ΝΑ Ευρώπης, μέχρι να αποκατασταθούν οι φυσικοί και ρυθμιστικοί φραγμοί που διατηρούν τη διακριτική μεταχείριση.
– Επίσπευση της αναβάθμισης των αυστριακών υποδομών (νέα δίκτυα 400 kV, αναβάθμιση συνδέσεων με Ουγγαρία), ώστε να μην επικαλείται εσαεί λόγους ασφαλείας η APG.
– Πιέσεις προς την ACER και τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές για να αποτραπεί η κατάχρηση του καθεστώτος παρέκκλισης και να εφαρμοστεί πλήρως το άρθρο 16 του Κανονισμού 2019/943.
Ένα ευρωπαϊκό ζήτημα, όχι εθνικό
Όπως υπογραμμίζουν οι συνυπογράφοντες, δεν πρόκειται για ένα “τεχνικό θέμα διαχειριστών” αλλά για ζήτημα επιβίωσης του παραγωγικού ιστού της Ευρώπης. Η ανισότητα στην πρόσβαση σε φθηνή ενέργεια ενισχύει μονομερώς κάποιες χώρες και καταστρέφει άλλες.
Ειδικά για την ελληνική βιομηχανία, η οποία αντιμετωπίζει ταυτόχρονα υψηλές τιμές χονδρικής, έλλειψη μακροχρόνιων προϊόντων και περιορισμένο ανταγωνισμό στη λιανική αγορά, η συνδυαστική πίεση καθίσταται πλέον ασφυκτική. Ο πρόεδρος του UNICEN, Αντώνης Κοντολέων, καταθέτει την αγωνία της ελληνικής μεταποίησης που απειλείται με απώλεια επενδύσεων, θέσεων εργασίας και παραγωγικής δυναμικής.
Πηγή: capital.gr
