Οι τρεις σωματοφύλακες της φαντασίας του Αλέξανδρου Δουμά ήταν ίσως πιο πειστικοί από ορισμένους από τους σημερινούς πολιτικούς ηγέτες όταν δεσμεύτηκαν στην αρχή «Όλοι για έναν, ένας για όλους». Γιατί μπορεί στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ να υπήρξε, τυπικά, μια ανανεωμένη δέσμευση στις αρχές του άρθρου 5 – αυτό που το ανακοινωθέν αποκάλεσε «σιδηρά δέσμευση για συλλογική άμυνα» – αλλά μήπως μπορεί κανείς να αισθάνεται σιγουριά ότι η υποστήριξη του Ντόναλντ Τραμπ είναι μόνιμη ή πράγματι… «σιδηρά»;
Όπως γράφει χαρακτηριστικά στο Social Europe ο Stefan Stern, ειδικός σε θέματα στρατηγικής, καταξιωμένος συγγραφέας και επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, η δέσμευση του Αμερικανού προέδρου μπορεί να μην είναι περισσότερο μόνιμη από την ιδιότυπη και μεταβλητή πορτοκαλί απόχρωση που κρύβει κατά διαστήματα τη… γηρασμένη επιδερμίδα του Τραμπ από τον κόσμο.
Ενώ το άρθρο 5 του ΝΑΤΟ έχει απασχολήσει πολλούς παρατηρητές, θα πρέπει επίσης να δούμε τι αναφέρει και το άρθρο 3: «Κάθε χώρα – μέλος του ΝΑΤΟ πρέπει να είναι ανθεκτική προκειμένου να αντέξει ένα μεγάλο σοκ, όπως μια φυσική καταστροφή, μια αποτυχία κρίσιμων υποδομών ή μια υβριδική ή ένοπλη επίθεση… Η εθνική και συλλογική ανθεκτικότητα έχει τις ρίζες της στο άρθρο 3 του Βορειοατλαντικού Συμφώνου και αποτελεί ουσιαστική βάση για την αξιόπιστη αποτροπή και άμυνα και, ως εκ τούτου, είναι ζωτικής σημασίας για τις προσπάθειες του ΝΑΤΟ να διαφυλάξει τις κοινωνίες, τους πληθυσμούς και τις κοινές αξίες του».
Ο «τυφώνας» Τραμπ, ευκαιρία επαναπροσέγγισης Βρετανίας – ΕΕ
Ανεξάρτητα από το αν είναι εφικτός ή όχι ένας προϋπολογισμός ύψους 5% (ή 3,5% συν 1,5%) του ΑΕΠ για αμυντικές δαπάνες, αυτή η αρχή της εθνικής και συλλογικής ανθεκτικότητας είναι που θα πρέπει να διέπει τη σκέψη των ευρωπαϊκών πρωτευουσών. Οι κυβερνήσεις πρέπει να προσέχουν τον εαυτό τους και ο ένας τον άλλον. Και εδώ είναι μια ευκαιρία για την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου να αξιοποιήσει την αργή και διστακτική προσέγγισή της με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αν υπήρξε ένας εγγυημένος τρόπος για να ξεσηκωθεί ένας ευρωσκεπτικιστής ή Brexiteer τα τελευταία χρόνια, ήταν να μιλήσει κανείς για έναν ευρωπαϊκό στρατό. Η αλήθεια είναι ότι ούτε οι βρετανικές ένοπλες υπηρεσίες γοητεύτηκαν ποτέ από την ιδέα αυτή. Όμως – και αυτό δεν είναι απλώς σημειολογικό – ενώ η ευρωπαϊκή άμυνα μπορεί να ήταν επί μακρόν ανάθεμα, η άμυνα της Ευρώπης είναι πλέον ένα από τα κορυφαία θέματα της ημερήσιας διάταξης.
Αρκεί να αναλογιστεί κανείς πώς έχουν εξελιχθεί οι συμπεριφορές μεταξύ των νέων μελών του ΝΑΤΟ, της Σουηδίας και της Φινλανδίας, για να αναγνωρίσει πόσο έχουν αλλάξει τα πράγματα. Κυνικά, η γεωπολιτική αυτή είναι επίσης καλή για τις βρετανικές επιχειρήσεις.
Όπως δήλωσε πρόσφατα ο David Lockwood, ο διευθύνων σύμβουλος της Babcock, του ομίλου αμυντικών βιομηχανιών: «Αυτή είναι μια νέα εποχή για την άμυνα. Υπάρχει αυξανόμενη αναγνώριση της ανάγκης να επενδύσουμε στην αμυντική ικανότητα και την ενεργειακή ασφάλεια, τόσο για τη διαφύλαξη των πληθυσμών όσο και για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης». Η τιμή της μετοχής της Babcock έχει διπλασιαστεί τους πρώτους έξι μήνες του έτους.
Η Ευρώπη πρέπει να προσέχει τον εαυτό της
Να σημειωθεί ότι το Brexit θεωρείται πλέον λάθος από το 60% περίπου των Βρετανών, σύμφωνα με συνεπή στοιχεία δημοσκοπήσεων. Δυστυχώς, είναι πολύ αργά για να επαναληφθεί το δημοψήφισμα του 2016. Και λίγοι πολιτικοί του Ηνωμένου Βασιλείου θέλουν να προτείνουν την έναρξη μιας διαδικασίας, με την οποία το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο να επανενταχθεί στην ΕΕ – αν η ΕΕ θα το.. θέλει ακόμα, δηλαδή.
Ωστόσο, η μεταβαλλόμενη και ανησυχητική ατζέντα για την ασφάλεια έχει τουλάχιστον χρησιμεύσει για να υπενθυμίσει ακόμη και στους Brexiteers ότι τα συμφέροντά τους είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με εκείνα της Ευρώπης.
Η πρόσφατη σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ έληξε, χωρίς να επαναλάβει τη διαβεβαίωσή του, που έγινε για πρώτη φορά το 2022, ότι «προσχωρούμε στο διεθνές δίκαιο και στους σκοπούς και τις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και δεσμευόμαστε να διατηρήσουμε τη διεθνή τάξη που βασίζεται σε κανόνες».
Ο Βαλντίμιρ Πούτιν αφέθηκε ελεύθερος, και αυτό φάνηκε να βελτιώνει τη διάθεση του προέδρου Τραμπ. Ο γενικός γραμματέας της Συμμαχίας, Μάρκ Ρούτε, κράτησε τον… «μπαμπά» Τραμπ ευχαριστημένο.
Η Ευρώπη, λοιπόν, πρέπει να προσέχει τον εαυτό της. Και να θυμάστε, επίσης, ότι στο έργο του Τένεσι Ουίλιαμς «Cat on a Hot Tin Roof», ο χαρακτήρας του Big Daddy, του αυταρχικού πατριάρχη, πεθαίνει στην πραγματικότητα από καρκίνο…
Πηγή: in.gr