Η ειδική εισηγήτρια των Ηνωμένων Εθνών για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη (oPt), Φρανσέσκα Αλμπανέζε, δημοσίευσε μια νέα έκθεση στην οποία καταγράφονται οι εταιρείες που βοηθούν το Ισραήλ στον εκτοπισμό των Παλαιστινίων και στον γενοκτονικό πόλεμο στη Γάζα, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου.
Σύμφωνα με το Al Jazeera, η τελευταία έκθεση της Φρανσέσκα Αλμπανέζε, η οποία πρόκειται να παρουσιαστεί σε συνέντευξη Τύπου στη Γενεύη την Πέμπτη 3 Ιουλίου, κατονομάζει 48 εταιρείες, μεταξύ των οποίων οι αμερικανικοί τεχνολογικοί γίγαντες Microsoft, Google – και Amazon.
Στο πλαίσιο της έρευνας δημιουργήθηκε επίσης μια βάση δεδομένων με περισσότερες από 1000 εταιρικές οντότητες.
«Η αιώνια κατοχή του Ισραήλ έχει γίνει το ιδανικό πεδίο δοκιμών για τους κατασκευαστές όπλων και τις μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας – παρέχοντας σημαντική προσφορά και ζήτηση, ελάχιστο έλεγχο και μηδενική λογοδοσία – ενώ οι επενδυτές και οι ιδιωτικοί και δημόσιοι φορείς αποκομίζουν κέρδη απρόσκοπτα», αναφέρει η έκθεση.
«Οι εταιρείες δεν εμπλέκονται πλέον απλώς στην κατοχή – ενδέχεται να είναι ενσωματωμένες σε μια οικονομία γενοκτονίας», δηλώνει, αναφερόμενη στη συνεχιζόμενη επίθεση του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας.
Σε μια έκθεση εμπειρογνωμόνων πέρυσι, η Αλμπανέζε δήλωσε ότι υπάρχουν «εύλογοι λόγοι» να πιστεύεται ότι το Ισραήλ διαπράττει γενοκτονία στον πολιορκημένο παλαιστινιακό θύλακα.
Η έκθεση αναφέρει ότι τα ευρήματά της καταδεικνύουν «γιατί συνεχίζεται η γενοκτονία του Ισραήλ».
«Επειδή είναι κερδοφόρα για πολλούς», αναφέρει.
Εταιρείες όπλων και τεχνολογίας
Η προμήθεια μαχητικών αεροσκαφών F-35 από το Ισραήλ αποτελεί μέρος του μεγαλύτερου προγράμματος προμήθειας όπλων στον κόσμο, στο οποίο συμμετέχουν τουλάχιστον 1.600 εταιρείες από οκτώ χώρες.
Το πρόγραμμα διευθύνεται από την αμερικανική Lockheed Martin, αλλά τα εξαρτήματα των F-35 κατασκευάζονται σε όλο τον κόσμο.
Η ιταλική κατασκευαστική εταιρεία Leonardo S.p.A αναφέρεται ως ένας από τους κύριους συνεισφέροντες στον στρατιωτικό τομέα, ενώ η ιαπωνική FANUC Corporation παρέχει ρομποτικά μηχανήματα για γραμμές παραγωγής όπλων.
Ο τομέας της τεχνολογίας, εν τω μεταξύ, έχει καταστήσει δυνατή τη συλλογή, αποθήκευση και κυβερνητική χρήση βιομετρικών δεδομένων για τους Παλαιστινίους, σύμφωνα με την έκθεση.
Οι εταιρείες Microsoft, Alphabet και Amazon παρέχουν στο Ισραήλ «πρακτικά σε ολόκληρη την κυβέρνηση πρόσβαση στις τεχνολογίες cloud και τεχνητής νοημοσύνης», ενισχύοντας τις δυνατότητες επεξεργασίας δεδομένων και επιτήρησης.
Η αμερικανική εταιρεία τεχνολογίας IBM είναι επίσης υπεύθυνη για την εκπαίδευση στρατιωτικού και πληροφοριακού προσωπικού, καθώς και για τη διαχείριση της κεντρικής βάσης δεδομένων της Αρχής Πληθυσμού, Μετανάστευσης και Συνόρων του Ισραήλ (PIBA), η οποία αποθηκεύει τα βιομετρικά δεδομένα των Παλαιστινίων.
Διαπιστώθηκε επίσης ότι η αμερικανική πλατφόρμα λογισμικού Palantir Technologies επέκτεινε την υποστήριξή της στον ισραηλινό στρατό από την έναρξη του πολέμου στη Γάζα τον Οκτώβριο του 2023.
Η έκθεση αναφέρει ότι υπάρχουν «εύλογοι λόγοι» να πιστεύεται ότι η εταιρεία παρείχε τεχνολογία αυτόματης προληπτικής αστυνόμευσης που χρησιμοποιείται για την αυτοματοποίηση στο πεδίο της μάχης, για την επεξεργασία δεδομένων και τη δημιουργία καταλόγων στόχων.
Ποιες άλλες εταιρείες αναφέρονται στην έκθεση;
Η έκθεση παραθέτει επίσης αρκετές εταιρείες που αναπτύσσουν τεχνολογίες για πολιτικούς σκοπούς οι οποίες χρησιμεύουν ως «εργαλεία διπλής χρήσης» για την ισραηλινή κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών.
Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται η Caterpillar, η Rada Electronic Industries που ανήκει στη Leonardo, η HD Hyundai της Νότιας Κορέας και η Volvo Group της Σουηδίας, οι οποίες παρέχουν βαριά μηχανήματα για την κατεδάφιση σπιτιών και την ανάπτυξη παράνομων οικισμών στη Δυτική Όχθη.
Οι πλατφόρμες ενοικίασης Booking και Airbnb βοηθούν επίσης τους παράνομους οικισμούς, καταχωρίζοντας ακίνητα και δωμάτια ξενοδοχείων στα κατεχόμενα από το Ισραήλ εδάφη.
Η έκθεση κατονομάζει την αμερικανική Drummond Company και την ελβετική Glencore ως τους κύριους προμηθευτές άνθρακα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στο Ισραήλ, ο οποίος προέρχεται κυρίως από την Κολομβία.
Στον τομέα της γεωργίας, η κινεζική Bright Dairy & Food είναι ο κύριος μέτοχος της Tnuva, του μεγαλύτερου ομίλου τροφίμων του Ισραήλ, ο οποίος επωφελείται από γη που κατασχέθηκε από Παλαιστινίους σε παράνομες ισραηλινές αποικίες.
Η Netafim, μια εταιρεία που παρέχει τεχνολογία άρδευσης και ανήκει κατά 80% στη μεξικανική Orbia Advance Corporation, παρέχει υποδομές για την εκμετάλλευση των υδάτινων πόρων στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη.
Ποιοι είναι οι κύριοι επενδυτές πίσω από αυτές τις εταιρείες;
Η έκθεση κατονομάζει τις πολυεθνικές επενδυτικές εταιρείες BlackRock και Vanguard των ΗΠΑ ως τους κύριους επενδυτές πίσω από αρκετές εισηγμένες εταιρείες.
Η BlackRock, η μεγαλύτερη εταιρεία διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων στον κόσμο, αναφέρεται ως ο δεύτερος μεγαλύτερος θεσμικός επενδυτής στην Palantir (8,6%), τη Microsoft (7,8%), την Amazon (6,6%), την Alphabet (6,6%) και την IBM (8,6%), και ο τρίτος μεγαλύτερος στην Lockheed Martin (7,2%) και την Caterpillar (7,5%).
Η Vanguard, η δεύτερη μεγαλύτερη εταιρεία διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων στον κόσμο, είναι ο μεγαλύτερος θεσμικός επενδυτής στην Caterpillar (9,8%), τη Chevron (8,9%) και την Palantir (9,1%), και ο δεύτερος μεγαλύτερος στην Lockheed Martin (9,2%) και τον ισραηλινό κατασκευαστή όπλων Elbit Systems (2%).
Τι κερδίζουν οι εταιρείες από τις συναλλαγές τους με το Ισραήλ;
Η έκθεση αναφέρει ότι «οι αποικιακές προσπάθειες και οι γενοκτονίες που συνδέονται με αυτές έχουν ιστορικά υποκινηθεί και διευκολυνθεί από τον εταιρικό τομέα».
Η επέκταση του Ισραήλ σε παλαιστινιακά εδάφη είναι ένα παράδειγμα «αποικιακού φυλετικού καπιταλισμού», όπου εταιρικές οντότητες κερδίζουν από μια παράνομη κατοχή.
Από τότε που το Ισραήλ ξεκίνησε τον πόλεμο στη Γάζα τον Οκτώβριο του 2023, «οντότητες που προηγουμένως διευκόλυναν και επωφελούνταν από την εξάλειψη και τον αφανισμό των Παλαιστινίων στο πλαίσιο της οικονομίας της κατοχής, αντί να αποσυρθούν, συμμετέχουν πλέον στην οικονομία της γενοκτονίας», αναφέρει η έκθεση.
Για τις ξένες εταιρείες όπλων, ο πόλεμος έχει αποδειχθεί μια κερδοφόρα επιχείρηση.
Οι στρατιωτικές δαπάνες του Ισραήλ από το 2023 έως το 2024 αυξήθηκαν κατά 65%, φτάνοντας τα 46,5 δισεκατομμύρια δολάρια – ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ανά κάτοικο παγκοσμίως.
Αρκετές οντότητες που είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο – ιδίως στους τομείς των όπλων, της τεχνολογίας και των υποδομών – έχουν δει τα κέρδη τους να αυξάνονται από τον Οκτώβριο του 2023. Το Χρηματιστήριο του Τελ Αβίβ σημείωσε επίσης άνευ προηγουμένου άνοδο 179%, προσθέτοντας 157,9 δισεκατομμύρια δολάρια στην αγοραία αξία του.
Παγκόσμιες ασφαλιστικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των Allianz και AXA, επένδυσαν μεγάλα ποσά σε μετοχές και ομόλογα που συνδέονται με την ισραηλινή κατοχή, σύμφωνα με την έκθεση, εν μέρει ως κεφαλαιακά αποθέματα, αλλά κυρίως για να αποκομίσουν κέρδη.
Η Booking και η Airbnb συνεχίζουν επίσης να αποκομίζουν κέρδη από ενοικιάσεις σε εδάφη που βρίσκονται υπό ισραηλινή κατοχή.
Η Airbnb απέσυρε προσωρινά από τον κατάλογό της ακίνητα σε παράνομες αποικίες το 2018, αλλά αργότερα επανήλθε στη δωρεά των κερδών από αυτές τις καταχωρίσεις σε ανθρωπιστικούς σκοπούς, μια πρακτική που η έκθεση χαρακτήρισε ως «ανθρωπιστικό ξέπλυμα».
Είναι οι ιδιωτικές εταιρείες υπεύθυνες βάσει του διεθνούς δικαίου;
Σύμφωνα με την έκθεση του Αλμπανέζε, ναι.
Οι εταιρικές οντότητες έχουν την υποχρέωση να αποφεύγουν την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μέσω άμεσων ενεργειών ή των επιχειρηματικών τους συνεργασιών.
Τα κράτη έχουν την πρωταρχική ευθύνη να διασφαλίζουν ότι οι εταιρικές οντότητες σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και πρέπει να προλαμβάνουν, να διερευνούν και να τιμωρούν τις παραβιάσεις από ιδιωτικούς φορείς.
Ωστόσο, οι εταιρείες πρέπει να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα ακόμη και αν το κράτος στο οποίο δραστηριοποιούνται δεν τα σέβεται.
Σύμφωνα με την έκθεση, μια εταιρεία πρέπει επομένως να αξιολογεί εάν οι δραστηριότητες ή οι σχέσεις σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού της ενέχουν κίνδυνο να προκαλέσουν παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή να συμβάλουν σε αυτές.
Η μη συμμόρφωση με το διεθνές δίκαιο μπορεί να έχει ποινικές.
Τα μεμονωμένα στελέχη μπορούν να θεωρηθούν ποινικά υπεύθυνα, ακόμη και ενώπιον διεθνών δικαστηρίων.
Η έκθεση καλούσε τις εταιρείες να αποσύρουν τις επενδύσεις τους από όλες τις δραστηριότητες που συνδέονται με την κατοχή παλαιστινιακών εδαφών από το Ισραήλ, η οποία είναι παράνομη σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Η γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου
Τον Ιούλιο του 2024, το Διεθνές Δικαστήριο εξέδωσε γνωμοδότηση με την οποία έκρινε ότι η συνεχιζόμενη παρουσία του Ισραήλ στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη και στην Ανατολική Ιερουσαλήμ πρέπει να τερματιστεί «το συντομότερο δυνατόν».
Υπό το φως αυτής της γνωμοδότησης, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών ζήτησε από το Ισραήλ να τερματίσει την παράνομη παρουσία του στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη έως τον Σεπτέμβριο του 2025.
Η έκθεση του Αλμπανέζε αναφέρει ότι η απόφαση του ΔΔΔ «χαρακτηρίζει ουσιαστικά την κατοχή ως πράξη επιθετικότητας… Κατά συνέπεια, οποιαδήποτε συναλλαγή που υποστηρίζει ή συντηρεί την κατοχή και τον σχετικό μηχανισμό μπορεί να συνιστά συνενοχή σε διεθνές έγκλημα σύμφωνα με το Καταστατικό της Ρώμης.
Τα κράτη δεν πρέπει να παρέχουν βοήθεια ή συνδρομή ούτε να συνάπτουν οικονομικές ή εμπορικές συναλλαγές, και πρέπει να λάβουν μέτρα για την αποτροπή εμπορικών ή επενδυτικών σχέσεων που θα συμβάλλουν στη διατήρηση της παράνομης κατάστασης που έχει δημιουργήσει το Ισραήλ στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη».
Πηγή: in.gr
