Τρεις μήνες συμπληρώνονται αύριο από την «Ημέρα της Απελευθέρωσης», όταν ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωνε την «εθνικά περήφανη» επιβολή βαρύτατων δασμών, που έπλητταν αδιακρίτως τους εχθρούς και τους συμμάχους των ΗΠΑ. Μάλιστα, την ερχόμενη Τετάρτη 9 Ιουλίου, λήγει και η 90ήμερη αναστολή την οποία ο ίδιος είχε ανακοινώσει λίγες μέρες μετά, προκειμένου να δώσει μια ευκαιρία στη διαπραγμάτευση, όπως είχε πει. Είναι δε γεγονός ότι, τουλάχιστον με βάση πιο πρόσφατες δηλώσεις που έκανε σχετικά με αυτό το θέμα, άφησε όλα τα σενάρια ανοιχτά αναφορικά με τις προθέσεις του. Κι αυτό, αναμφίβολα, κάνει τους «παίκτες» της παγκόσμιας οικονομίας και των αγορών να «κάθονται σε αναμμένα κάρβουνα» – έστω κι αν γνωρίζουν ότι δεν αποκλείεται μια ακόμη ανατροπή, μια και ο Τραμπ έχει αποδειχθεί βασιλιάς των εκπλήξεων.
«Εχουμε συνάψει κάποιες συμφωνίες, αλλά θα προτιμούσα να τους στείλω μια επιστολή, μια πολύ έντιμη επιστολή, στην οποία να τους λέω: Συγχαρητήρια, θα σας επιτρέψουμε να διεξάγετε εμπόριο στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, αλλά θα πρέπει να καταβάλετε δασμούς 25% ή 20% ή 40% ή 50%. Αυτό θα προτιμούσα να κάνω», δήλωσε χαρακτηριστικά στο Fox News την Κυριακή, για να προσθέσει στη συνέχεια, αναφερόμενος στο ενδεχόμενο να δοθεί παράταση στην αναστολή εφαρμογής των δασμών: «Δεν πιστεύω ότι θα χρειαστεί. Θα μπορούσα και να το κάνω, δεν είναι κάτι σοβαρό. Αυτό που σίγουρα θα κάνω είναι να στείλω σε όλες αυτές τις χώρες – κάποια στιγμή πριν από την 9η Ιουλίου – μια επιστολή. Κι αυτό θα είναι ο τέλος όσον αφορά στην εμπορική συμφωνία μαζί τους».
Η συνέχεια δόθηκε χθες, από τον υπουργό Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ, ο οποίος απείλησε ότι όποια χώρα δεν συνάψει συμφωνία με τις ΗΠΑ ως τις 9 Ιουλίου θα βρεθεί αντιμέτωπη με πιο υψηλούς δασμούς σε σύγκριση με εκείνους που είχαν ανακοινωθεί στις 2 Απριλίου.
Τα λόγια και οι πράξεις
Δεν είναι η πρώτη φορά, βεβαίως, που ο Τραμπ αναφέρεται σε μια τέτοια επιστολή. Οπως υπενθυμίζει στο ρεπορτάζ της η ιστοσελίδα Axios, το είχε ξανακάνει τουλάχιστον δύο φορές, στις 16 Μαΐου και στις 11 Ιουνίου, δίνοντας ένα περιθώριο 2-3 εβδομάδων για να τις στείλει, κάτι όμως που ποτέ δεν έκανε. Στενοί του συνεργάτες, επίσης, είχαν προβλέψει ότι στη διάρκεια των 90 ημερών της αναστολής οι ΗΠΑ θα υπέγραφαν ισάριθμες εμπορικές συμφωνίες, υπονοώντας ότι οι εταίροι τους θα κάμπτονταν από την απειλή ενός «πολέμου». Κι αυτό, όμως, διαψεύστηκε, με τη μοναδική σημαντική και ολοκληρωμένη συμφωνία που έχει συναφθεί να είναι με το Ηνωμένο Βασίλειο (που απέδειξε για μια ακόμη φορά την προνομιακή του σχέση με τις ΗΠΑ).
Δεν μπορεί, πάντως, παρά να παρατηρήσουμε πως τα τελευταία 24ωρα και καθώς η κλεψύδρα αδειάζει, καταγράφεται έντονη κινητικότητα σε αυτό το επίπεδο. Η χθεσινή απόφαση του Καναδά να κάνει ένα βήμα πίσω προκειμένου να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις (τις οποίες είχε διακόψει ο Τραμπ από την περασμένη Παρασκευή), η σπουδή των «27» της ΕΕ να καταλήξουν σε μια κοινή γραμμή απέναντι στην Ουάσιγκτον και, πάνω από όλα, το μήνυμα που έστειλαν Αμερικανοί και Κινέζοι ότι κάνουν ένα βήμα προς την εκεχειρία και την αποφυγή μιας γενικευμένης (και καταστροφικής για όλους) μεταξύ τους σύγκρουσης, μαρτυρούν του λόγου το αληθές.
Μένει να αποδειχθεί εάν και κατά πόσο θα επιβεβαιωθούν οι αισιόδοξες προβλέψεις – τις οποίες για την ώρα μοιάζουν να συμμερίζονται και τα μεγάλα διεθνή χρηματιστήρια – ή εάν σύντομα ξαναχτυπήσουν τα τύμπανα του (εμπορικού και οικονομικού) πολέμου. Για την ώρα, όλα δείχνουν πως η τακτική του Τραμπ έχει αποδώσει κάποιους καρπούς. Η απόφαση των υπόλοιπων μελών της G7 να εξαιρέσουν τις ΗΠΑ από την υποχρέωση επιβολής ελάχιστου εταιρικού φόρου 15%, με στόχο να αποφύγουν τα αντίποινα, ενισχύει την εκτίμηση αυτή. Εστω κι αν τίποτε ακόμη δεν είναι οριστικό.
Πηγή: tanea.gr