Νομίζω ότι στην Ελλάδα οι 11 στις 10 γυναίκες θα ήθελαν να αλλάξουν κάτι στη μύτη τους, ειδικά αν ήταν ανώδυνο. Πολλές από αυτές το έχουν κάνει κιόλας. Η δική μου ανήκει στις φυσικές όχι επειδή την αγαπώ, αλλά γιατί ποτέ δεν βρήκα το κουράγιο να μπω στο χειρουργείο, να υποστώ γενική αναισθησία, να μου πριονίσουν το οστό και μετά να περάσω ένα χρονικό διάστημα με μελανιές, ταμπόν και μια πρησμένη χειρουργημένη μύτη που αρχικά δεν αναπνέει και στη συνέχεια πρέπει να είναι πολύ προστατευμένη γιατί απαγορεύεται να τραυματιστεί. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι συμφιλιώθηκα μαζί της, αντίθετα έψαχνα πάντα τρόπους να τη βελτιώσω με ημίμετρα.
Μία λύση είναι να φοράω τα γυαλιά μυωπίας, τα οποία με κάποιον τρόπο μειώνουν την προβολή της στο προφίλ και πρόσφατα άκουσα σε συνέντευξή της ότι η Κλαυδία κάνει το ίδιο κόλπο. Δοκίμασα και τις ενέσεις υαλουρονικού οξέος που θεωρητικά απαλύνουν την καμπούρα, αλλά δεν είδα διαφορά. Σε τακτά χρονικά διαστήματα ρωτούσα τους πλαστικούς χειρουργούς αν εφευρέθηκε μία ελάχιστα επεμβατική τεχνική με τοπική αναισθησία, αλλά η επιστήμη δεν έχει πετύχει ακόμα το ακατόρθωτο. Οπότε αναγκαστικά ζω με τα ποντιακά μου γονίδια, αυτά για τα οποία είμαι πολύ περήφανη όταν μιλάμε για τις χαμένες πατρίδες, αλλά τα απαρνιέμαι όταν σβήνω στο κινητό τις φωτογραφίες υπό λάθος γωνία, τη γωνία που μου θυμίζει το «λάθος» στο πρόσωπό μου.
Αν και τώρα πια δεν είμαι και τόσο βέβαιη για το πού βρίσκεται το… λάθος σε μια μύτη που αναπνέει και γενικώς επιτελεί τις λειτουργίες της. Στις διαστάσεις; Και ποιος είπε ότι όλες οι μύτες πρέπει να είναι Μπάρμπι; Εδώ η ίδια η Μπάρμπι κατέβηκε στη Γη και παραδέχτηκε ότι τα πρότυπα ομορφιάς που προβάλλει είναι ουτοπικά.
Στο Χόλιγουντ πληθαίνουν οι γυναίκες που τολμούν αυτό για το οποίο κάποτε η Μπάρμπρα Στράιζαντ ήταν δακτυλοδεικτούμενη. «Πολλοί μου έλεγαν ότι έπρεπε να κάνω ρινοπλαστική, ότι δεν είμαι αρκετά όμορφη για να πετύχω καριέρα στην τηλεόραση ή στον κινηματογράφο», θυμάται η Λία Μισέλ από τα χρόνια της δικής της αντίστασης. Με αντίστοιχη προειδοποίηση, ότι δεν θα γίνει ποτέ εξώφυλλο περιοδικού, είχε απειληθεί και η Ζιζέλ, που τελικά έγινε. «Αγαπώ την ιταλική μου μύτη», απάντησε η Lady Gaga σε όσους της υποδείκνυαν διόρθωση. «Μακάρι να είχα κρατήσει τη μύτη των προγόνων μου», έχει δηλώσει η παλαιστινιακής καταγωγής Μπέλα Χαντίντ, η οποία υποβλήθηκε στην επέμβαση όταν ήταν μόλις 14 ετών. «Πιστεύω ότι θα μεγάλωνα κι εγώ μαζί της και θα μου ταίριαζε», είπε ανοίγοντας τη δημόσια συζήτηση σχετικά με την πίεση που ασκείται στις νεαρές γυναίκες για να συμμορφωθούν με συγκεκριμένα πρότυπα ομορφιάς, καθώς και για την επιρροή τους στην αυτοεικόνα των εφήβων.
Υπάρχουν βέβαια και εκείνες που δεν θα άφηναν κανέναν να ακουμπήσει ούτε έναν πόρο από τη μύτη τους – κι ας μην είναι «γαλλική». Όπως η Μέριλ Στριπ που θέλησε με αυτή την απόφαση να ενδυναμώσει τις γυναίκες: «Η μοναδικότητά σας είναι η δύναμή σας. Οι προσπάθειες να συμμορφωθείτε με ένα πρότυπο συχνά επισκιάζουν τη μοναδικότητα που μπορεί να σας κάνει να ξεχωρίσετε». Αυτή η μοναδικότητα ήταν που έχτισε την καριέρα της Ρόσι ντε Πάλμα, της περσόνας που μετέτρεψε το «μειονέκτημά» της σε σύμβολο διαφορετικότητας. «Εχω κυβιστική μύτη, την έχω χρησιμοποιήσει σαν ασπίδα», έχει δηλώσει η μούσα του Αλμοδόβαρ.
Δεν είμαι και τόσο βέβαιη για το πού βρίσκεται το… λάθος σε μια μύτη που αναπνέει και γενικώς επιτελεί τις λειτουργίες της. Στις διαστάσεις; Και ποιος είπε ότι όλες οι μύτες πρέπει να είναι Μπάρμπι;
Όλο και περισσότερες γυναίκες αποφασίζουν να ορθώσουν το ανάστημα της μύτης τους και όλο και λιγότερο ο κόσμος ασχολείται με τις διαστάσεις του συγκεκριμένου χαρακτηριστικού. Πριν από λίγες μέρες βραβεύτηκε η Νάντια Μελίτι ως η καλύτερη ηθοποιός στο Φεστιβάλ των Καννών και καθώς η αίθουσα χειροκροτούσε τον αφοπλιστικό ευχαριστήριο λόγο της κανείς δεν μπορούσε να προσέξει τη μύτη της. Ηταν μεγάλη, μικρή, γαλλική ή αλγερινή όπως η καταγωγή της; Κανείς δεν νοιάστηκε. Κανείς δεν μπορεί να κρίνει μια ηθοποιό ή μια γυναίκα από ένα στοιχείο της εμφάνισής της. Κανείς δεν μπορεί να υποχρεώσει έναν άνθρωπο να υποβληθεί σε μία επώδυνη επέμβαση μόνο και μόνο για να αρέσει. Συγχρόνως, οι μύτες με μέγεθος, χαρακτήρα και εκτόπισμα κερδίζουν έδαφος και αν ζούσε η γιαγιά μου, μπορεί και να γινόταν σύμβολο μόδας με την ποντιακή κατατομή της. Ομως το ζητούμενο δεν είναι να αλλάξουμε διαστάσεις στο πρότυπο. Το ζητούμενο είναι να μην έχουμε καθόλου πρότυπο σε κάτι για το οποίο δεν αποφασίζουμε εμείς.
Ο μύθος της ομορφιάς
Μία μύτη δεν είναι ποτέ απλώς μία μύτη. Κουβαλάει την κληρονομιά των προγόνων μας και συγχρόνως δείχνει και τις προθέσεις μας να πειθαναγκαστούμε ή να επαναστατήσουμε. Η Ράντικα Σανγκάνι, δημοσιογράφος και συγγραφέας, ξεκίνησε την καμπάνια #SideProfileSelfie για να ενθαρρύνει τις γυναίκες να αγκαλιάσουν το φυσικό τους προφίλ και εξηγεί ποιον εξυπηρετεί μία μικρή μύτη: «Η κοινωνία μας έχει αναγάγει τις μεγάλες μύτες σε ψεγάδι του φύλου μας. Η θεωρία μου είναι ότι τα πρότυπα ομορφιάς έχουν εξυψώσει τις μικρές μύτες επειδή ταιριάζουν με την καθήλωση των γυναικών στους ρόλους των ευαίσθητων και συγκαταβατικών πλασμάτων. Αλλά εμείς δεν είμαστε έτσι. Είμαστε τολμηρές, δυνατές και μπορούμε να καταλαμβάνουμε όσο χώρο θέλουμε ακόμα και με τις μύτες μας».
Ποιος ξέρει. Ίσως να καταλήξαμε υποσυνείδητα να πιστεύουμε ότι οι γυναίκες δείχνουν πιο πειθήνιες όταν έχουν ένα κουμπί για μύτη. Και με την ίδια λογική, η έντονη μύτη δίνει στους άνδρες θεληματικό προφίλ και αρρενωπότητα. Αυτό δηλαδή που εμείς πρέπει να κρύψουμε για εκείνους αποτελεί προσόν και ένδοξη κληρονομιά. Ομως δείχνει και κάτι παραπάνω, αφού κυριαρχεί σε όλες τις κουλτούρες η πεποίθηση ότι το μέγεθος του συγκεκριμένου χαρακτηριστικού αποτελεί ένδειξη του μεγέθους του σεξουαλικού τους οργάνου. Δεν υπάρχει ίχνος επιστημονικής αλήθειας σε αυτή την πλάνη, ωστόσο και μόνο η ιδέα είναι εξωφρενική τη στιγμή που οι γυναίκες οδηγούνται στο κρεβάτι του Προκρούστη για το ίδιο στοιχείο του προσώπου τους.
Στην Κωνσταντινούπολη, τη Μέκκα της πλαστικής χειρουργικής και του ιατρικού τουρισμού, συρρέουν κάθε χρόνο άνθρωποι απ’ όλο τον κόσμο για να κάνουν αισθητικές επεμβάσεις. Ειδικά για influencers με περιορισμένο μπάτζετ και επιτακτικές απαιτήσεις από την εμφάνισή τους, τα ταξιδάκια στην Πόλη των πόλεων (γι’ αυτές είναι βέβαια μια απλή πόλη την οποία βλέπουν έξω από το παράθυρο ενός φτηνού συνήθως ξενοδοχείου κοντά στην κλινική του γιατρού) είναι ρουτίνα. Πρώτη στη λίστα των πωλήσεων είναι η ρινοπλαστική, μία επέμβαση που θεωρείται τοπική «σπεσιαλιτέ». Ακολουθούν η λιποαναρρόφηση, η αύξηση στήθους και μόλις στην τέταρτη θέση ο καημός των ανδρών, η μεταμόσχευση μαλλιών. Η αλήθεια είναι ότι με ή χωρίς μαλλιά η ταυτότητα του φύλου τους δεν αλλάζει. Για μία γυναίκα όμως με μεγάλη μύτη, μικρό στήθος και περιττά κιλά ο δρόμος για να θωρακίσει τη δική της ταυτότητα είναι μακρύς και στρωμένος με πίκρες. Θέλει δίαιτες, γυμναστική, ψυχοθεραπεία, ασκήσεις «αξίζω, αξίζω, αξίζω» και πολλές φορές νυστέρι για να χτίσει μία συμπαθητική αυτοεικόνα.
Η κοινωνία μας έχει αναγάγει τις μεγάλες μύτες σε ψεγάδι του φύλου μας. Η θεωρία μου είναι ότι τα πρότυπα ομορφιάς έχουν εξυψώσει τις μικρές μύτες επειδή ταιριάζουν με την καθήλωση των γυναικών στους ρόλους των ευαίσθητων και συγκαταβατικών πλασμάτων.
Λένε ότι η πεμπτουσία του φεμινισμού είναι να επιτρέπεται σε κάθε γυναίκα να διαχειρίζεται όπως θέλει το σώμα της. Αν θέλει να κάνει πλαστικές, ας κάνει. Αν όχι, είναι δική της επιλογή. Το πρόβλημα είναι ότι αν θέλει να κάνει πλαστικές, δεν είναι δική της επιλογή. Είναι επειδή ένα ολόκληρο σύστημα τη δίδαξε από τότε που γεννήθηκε ότι οι γυναίκες πρέπει να έχουν μία συγκεκριμένη εικόνα. Επίσης, είναι επειδή αυτές οι επιλογές υφίστανται και έχει στηθεί μία ολόκληρη επιστήμη για τις τεχνικές «διόρθωσης» στο σώμα μας λες και είναι χαλασμένο. Όχι μόνο για την τελειοποίησή τους, αλλά και για να γίνει το σωστό μάρκετινγκ και οι προωθητικές ενέργειες που θα τις κάνουν να φαίνονται ασφαλείς, ελκυστικές και απαραίτητες. Πάνω σε κάθε κόκκινο χαλί, η πιο ενδιαφέρουσα συζήτηση είναι ποια σταρ έχει κάνει τι. Οταν έρθει η σειρά μας να παραδοθούμε στο νυστέρι, νιώθουμε τουλάχιστον σαν σταρ.
Η πλεκτάνη που επιβάλλει τα πρότυπα ομορφιάς είναι αληθινά ένοχη, όχι απλώς ύποπτη. Η Ναόμι Γουλφ μιλάει για οργανωμένο σχέδιο στο βιβλίο της «The Beauty Myth»: «Ο μύθος της ομορφιάς δεν αφορά καθόλου τις γυναίκες. Αφορά τους ανδρικούς θεσμούς και τη θεσμική εξουσία. Οι ιδιότητες που σε μια δεδομένη περίοδο θεωρούνται όμορφες στις γυναίκες είναι απλώς εργαλεία ελέγχου της συμπεριφοράς τους. Ο μύθος της ομορφιάς στην πραγματικότητα υπαγορεύει συμπεριφορά και όχι εμφάνιση». Τα πρότυπα ομορφιάς λειτουργούν ως μηχανισμοί κοινωνικού ελέγχου, επιβάλλοντας στις γυναίκες συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που θεωρούνται επιθυμητά, όπως η σιλουέτα, η νεότητα και η συμμετρία. Αυτά τα πρότυπα συχνά οδηγούν σε αισθητικές επεμβάσεις, όπως η ρινοπλαστική, προκειμένου να επιτευχθεί η «ιδανική» εμφάνιση. Η πίεση για συμμόρφωση με αυτά τα πρότυπα αποσπά την προσοχή των γυναικών από την κοινωνική και πολιτική τους ενδυνάμωση.
Ο μύθος της ομορφιάς δεν έχει καμία σχέση με την αλήθεια ή την αισθητική. Είναι ένα εργαλείο επιβολής που αλλάζει μορφή, αλλά όχι σκοπό: να κρατά τις γυναίκες απασχολημένες με το είδωλό τους αντί με τη φωνή τους. Μία μύτη δεν είναι ποτέ απλώς μία μύτη. Μπορεί να σημαίνει καταγωγή, αντοχή, χαρακτήρα. Και κάποτε, το ίδιο χαρακτηριστικό που κρυβόταν πίσω από φίλτρα ή χειρουργικά σχέδια αρχίζει να διεκδικεί χώρο χωρίς απολογίες. Οχι επειδή άλλαξαν τα πρότυπα, αλλά επειδή αμφισβητήθηκε η ίδια η ανάγκη για πρότυπα.
Η επιστροφή της φυσικής μύτης appeared first on | Ό,τι έχει σημασία για τις γυναίκες.
Πηγή: marieclaire.gr
