Του Κώστα Κατίκου
Αυξήσεις μισθών με περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών ώστε να μετριασθεί η επιβάρυνση του μοναδιαίου κόστους εργασίας που κινείται ήδη πάνω από το μέσο όρο της ευρωζώνης, είναι το μίγμα της πολιτικής που προτείνει η Τράπεζα της Ελλάδος για την αγορά εργασίας.
Στην εξίσωση των αυξήσεων περιλαμβάνει και τις συλλογικές συμβάσεις για τις οποίες εκτιμά ότι εφόσον επανέλθουν, θα επιφέρουν από μόνες τους αυξήσεις των συμβατικών μισθών.
Η Τ.τ.Ε. σε ειδικό κεφάλαιο για την αγορά εργασίας που περιλαμβάνεται στην τελευταία έκθεσή της για τη Νομισματική πολιτική (Ιούνιος 2025) εκτιμά ότι φέτος η μέση αύξηση των αποδοχών θα κινηθεί στο 5,5%, ποσοστό ελαφρώς χαμηλότερο από 6% που ήταν η μέση αύξηση μισθών που πήραν οι εργαζόμενοι το 2024.
Ταυτόχρονα, όμως, προβλέπει ότι το κόστος εργασίας ανά μονάδα παραγόμενου προϊόντος, θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα και συγκεκριμένα στο 4,7% από 4,9% το 2024.
Για να εξισορροπηθεί το κόστος των μισθολογικών αυξήσεων προτείνει τον συνδυασμό αυξήσεις μισθών με περαιτέρω μείωση των εισφορών.
“Ο συνδυασμός της αύξησης των συμβατικών αποδοχών, που είναι πιθανό να προκύψει από την ενθάρρυνση των συλλογικών διαπραγματεύσεων, με μέτρα μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών μπορεί να αποδειχθεί αποτελεσματική προσέγγιση για την ενίσχυση του εισοδήματος των μισθωτών”, επισημαίνει η Τ.τ.Ε και προσθέτει: “Εάν η μείωση των εισφορών και η αύξηση των μισθών συντελέσουν σε άνοδο του αριθμού των ασφαλισμένων μισθωτών, θα αποτραπεί η μείωση των εσόδων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης”.
Η κυβέρνηση έχει ήδη βάλει στο πλάνο των μέτρων που θα εξαγγείλει ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ τον ερχόμενο Σεπτέμβριο μια νέα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,5% ενώ δεν αποκλείεται να φτάσει και στη 1 μονάδα. Ανάλογα δε, με το δημοσιονομικό χώρο που θα έχει στη διάθεσή της η επιπλέον μείωση μπορεί να εφαρμοστεί από το 2026 αν είναι μισή μονάδα ή και σε δυο δόσεις με μισή μονάδα το 2026 και άλλη μισή το 2027, αν προχωρήσει το σενάρια για μείωση των εισφορών κατά μια μονάδα.
Οι υψηλότερες αμοιβές, σε συνδυασμό με τη λήξη της αναστολής των επιδομάτων προϋπηρεσίας (τριετιών) των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα, έχουν ενισχύσει σημαντικά την αγοραστική ικανότητα των νοικοκυριών, ωστόσο έχουν επιφέρει και αξιόλογο βάρος στις επιχειρήσεις, ιδιαίτερα στις μικρομεσαίες που δυσκολεύονται να απορροφήσουν το αυξημένο κόστος εργασίας, σημειώνει η Τ.τ.Ε.
Γι’ αυτό το λόγο, θεωρεί σημαντικό η αύξηση του κόστους εργασίας να είναι ισορροπημένη ανάμεσα στην πραγματική αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος και στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας.
Στο α΄ τρίμηνο του 2025 πάντως οι συνολικές αμοιβές των μισθωτών αυξήθηκαν με ετήσιο ρυθμό 6,2% και οι αμοιβές ανά μισθωτό με ετήσιο ρυθμό 3,2%. Ενώ στο Δημόσιο, οι δαπάνες για αμοιβές υπαλλήλων αυξήθηκαν με ετήσιο ρυθμό 0,8% το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 2025, ενώ είχαν αυξηθεί κατά 6% το 2024.
Μέρος της αύξησης των μισθών αποδίδεται στη στενότητα (κενές θέσεις) της αγοράς εργασίας που είναι μεγαλύτερη σε σχέση με την προ πανδημίας περίοδο. Ειδικότερα, ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας, τα υψηλότερα ποσοστά κενών θέσεων εργασίας σημείωσαν τα καταλύματα και η εστίαση (8,0%), οι κατασκευές (3,0%), η μεταποίηση (1,8%) και οι επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές δραστηριότητες (4,0%).
Αντίθετα, οι χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες κατέγραψαν το χαμηλότερο ποσοστό κενών θέσεων εργασίας, όπως και ο κλάδος πληροφορικής και επικοινωνιών.
Οι 7 προκλήσεις στο εργασιακό
Παράλληλα, απαριθμεί 7 προκλήσεις στην αγορά εργασίας που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν, από την κυβέρνηση και οι οποίες είναι οι εξής:
1.Ο περιορισμός του κόστους εργασίας μέσω της περαιτέρω μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών.
2.Το χαμηλό ποσοστό συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό, ιδιαίτερα των νέων και των γυναικών.
3.Η αναντιστοιχία μεταξύ των απαιτούμενων προσόντων από τις επιχειρήσεις και των δεξιοτήτων των εργαζομένων.
4.Η ενίσχυση της τεχνικής εκπαίδευσης και της κατάρτισης των ανέργων σε νέες δεξιότητες.
5.Ο επαναπατρισμός των Ελλήνων του εξωτερικού με υψηλές δεξιότητες (brain regain).
6.Η αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας.
7.Η άμβλυνση των περιφερειακών ανισοτήτων στην αγορά εργασίας.
Η οικονομία αρχίζει να φθάνει σε ένα σημείο καμπής στο οποίο η εντεινόμενη στενότητα στην αγορά εργασίας ενισχύει σημαντικά τις μισθολογικές πιέσεις, οδηγώντας στην επιτάχυνση του μοναδιαίου κόστους εργασίας, τονίζει η Τ.τ.Ε και σημειώνει πως το 2024, το μοναδιαίο κόστος εργασίας ήταν ελαφρώς υψηλότερο σε σχέση με το μέσο όρο της ευρωζώνης. Αν συνεχιστεί η αύξηση του μοναδιαίου κόστους εργασίας, τότε ενδέχεται να επιδεινώσει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μεσοπρόθεσμα, προειδοποιεί η Τ.τ.Ε.
Πηγή: capital.gr
