Γραφείο Προϋπολογισμού: Οριακή αναθεώρηση της ανάπτυξης στο 2,2% το 2025 [γράφημα] –

Σε οριακή -επί τα χείρω- αναθεώρηση της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας στο 2,2% για το 2025 προχώρησε το Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή. Η βασική αιτία είναι η αβεβαιότητα, σύμφωνα με τα όσα δήλωσε ο επικεφαλής του Γραφείου Ιωάννης Τσουκαλάς, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης της έκθεσης. Η επικαιροποιημένη βασική εκτίμηση του Γραφείου για τον ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ για το 2025 αναθεωρήθηκε οριακά προς τα κάτω, στο 2,2%, με εύρος πρόβλεψης μεταξύ 2,1% και 2,3%.

Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) παρουσίασε αύξηση 2,2% το πρώτο τρίμηνο του 2025 σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2024 (προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ), ενώ το αντίστοιχο μέγεθος στην Ευρωζώνη είναι 1,5%.

Σε αυτή την επίδοση συνετέλεσαν η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης (1,9%) που εξακολουθεί να παρουσιάζει ανθεκτικότητα, η αύξηση των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών (2,2% συνολικά, -0,2% για υπηρεσίες και 1,7% για αγαθά) και η αύξηση της δημόσιας κατανάλωσης (0,7%). Οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου μειώθηκαν κατά 3,2% αντανακλώντας την μείωση επενδυτικών δαπανών σε κατοικίες και κατασκευές. Αρνητική ήταν η συμβολή των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών (αύξηση 2,4% συνολικά). Εξαιτίας του ραγδαία επιδεινούμενου διεθνούς οικονομικού περιβάλλοντος το Γραφείο αναθεώρησε ελαφρώς προς τα κάτω την βασική εκτίμηση για τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ του έτους 2025 στο 2,2% (από 2,3% στην ΄Εκθεση του Μαρτίου 2025).

Οι δύο πηγές αβεβαιότητας

Η αναθεώρηση οφείλεται σε δύο πηγές αβεβαιότητας που ενδεχομένως θα επιδεινώσουν το επενδυτικό κλίμα και την καταναλωτική εμπιστοσύνη. Αφενός η συνεχιζόμενη ρητορική περί επιβολής δασμών και αφετέρου η πρόσφατη ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή. Η επιτάχυνση της υλοποίησης μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης μπορεί να ενισχύσει την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα της Ελληνικής οικονομίας.

Αιτίες που ενδέχεται να σχετίζονται με καθυστερήσεις στην υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, και γενικότερα με το επίπεδο ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, επισημαίνονται στις πρόσφατες προτάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 4 Ιουνίου 2025 στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Μεταξύ άλλων, αναφέρονται η ανάγκη για ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης, επιτάχυνση στο χρόνο απονομής δικαιοσύνης που, παρά τις πρόσφατες βελτιώσεις, παραμένει από τους μεγαλύτερους στην EE, περαιτέρω ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης, αξιοποίηση της πλατφόρμας Strategic Technologies for Europe Platform (STEP) για επενδύσεις σε στρατηγικούς τομείς, και βελτίωση της εκπαίδευσης σε όλες τις βαθμίδες.

Όπως τόνισε ο κ. Τσουκαλάς «ανησυχώ για τον πληθωρισμό»

Ανησυχία για τον πληθωρισμό

Παράλληλα, επικρατεί ανησυχία και για την πορεία του πληθωρισμού στην Ελλάδα, εξαιτίας και των εξελίξεων στη Μέση Ανατολή. Όπως τόνισε ο κ. Τσουκαλάς «ανησυχώ για τον πληθωρισμό».

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στην έκθεση, Ο πληθωρισμός (ετήσια ποσοστιαία μεταβολή του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή) παραμένει ανθεκτικός, αρκετά πάνω από τον μέσο πληθωρισμό στην Ευρωζώνη (1,9%), και ανήλθε τον Μάιο του 2025 στο 3,3%, σημαντικά αυξημένος τόσο σε σχέση με τον Μάιο του 2024 (2,4%) όσο και σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα (2,6%).

Οι ανοδικές πιέσεις στις τιμές προκύπτουν από τις υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της στέγασης, ενώ ανακόπηκε και η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού τροφίμων. Οι προσπάθειες ενίσχυσης του ανταγωνισμού όπως και η ανίχνευση και αποτροπή τιμολόγησης σε συνθήκες ολιγοπωλιακής αγοράς θα πρέπει να εντατικοποιηθούν, όπως έχουμε αναφέρει στις προηγούμενες Εκθέσεις του Γραφείου.

Ο επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή Ιωάννης Τσουκαλάς

Ο πυρήνας του πληθωρισμού (δεν περιλαμβάνει την ενέργεια και τα μη επεξεργασμένα τρόφιμα), διαμορφώθηκε στο 3,3% τον Μάιο του 2025, αυξημένος σε σχέση με τον Μάιο του προηγούμενου έτους (2,7%) και ελαφρώς αυξημένος σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα (3,0%). Στην Ευρωζώνη, τον Μάιο, ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο 1,9% ενώ ο πυρήνας του πληθωρισμού διαμορφώθηκε στο 2,4%. Ο εντονότερος πληθωρισμός των υπηρεσιών συντελεί στην ανθεκτικότητα του πυρήνα του πληθωρισμού.

Το 2025 εξελίσσεται σε χρονιά ασυνήθιστα υψηλής γεωπολιτικής και οικονομικής αβεβαιότητας

Επιδείνωση του παγκόσμιου οικονομικού κλίματος

Από εκεί και πέρα, το 2025 εξελίσσεται σε χρονιά ασυνήθιστα υψηλής γεωπολιτικής και οικονομικής αβεβαιότητας. Το παγκόσμιο οικονομικό κλίμα παρουσιάζει ραγδαία επιδείνωση λόγω της συνεχιζόμενης κλιμάκωσης των εμπορικών εντάσεων και της ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή. Τα παραπάνω δημιουργούν αστάθεια στις διεθνείς χρηματαγορές, σημαντική αύξηση στα ασφάλιστρα κινδύνου διακίνησης πετρελαίου και φυσικού αερίου, δυσμενείς συνθήκες για το διεθνές εμπόριο, μείωση προβλεψιμότητας για επενδυτές και νοικοκυριά, και αν διατηρηθούν, και πολύ περισσότερο αν διαρκέσουν ή/και ενταθούν, απειλούν με ένα νέο πληθωριστικό κύμα και επιβράδυνση της ανάπτυξης.

Η ΕΕ καλείται να δράσει άμεσα και συντονισμένα

Οι δασμοί

Η επιβολή ευρείας κλίμακας δασμών από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τα αντίμετρα από άλλες χώρες έχουν αποσταθεροποιήσει το διεθνές εμπόριο και έχουν επηρεάσει αρνητικά την οικονομική δραστηριότητα παγκοσμίως. Η ανάγκη για σταθερότητα, διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και διεθνή συνεργασία είναι επιτακτική, καθώς μόνο μέσα από συντονισμένες πολιτικές μπορεί να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη, να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα και να βελτιωθούν οι προοπτικές για την παγκόσμια ανάπτυξη. Η ΕΕ καλείται να δράσει άμεσα και συντονισμένα: αποφυγή περαιτέρω εμπορικής διάσπασης, με συνδυασμό δημοσιονομικής υπευθυνότητας και ενίσχυσης επενδύσεων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων για αύξηση της παραγωγικότητας και βιώσιμη ανάπτυξη.

Η επίδοση της Ελλάδας

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στην έκθεση, μέσα σε αυτό το διεθνές περιβάλλον σημαντικών προκλήσεων και ρίσκων, η Ελληνική οικονομία διατηρεί την ανοδική της πορεία με οδηγό τις καλές δημοσιονομικές επιδόσεις και την εμπιστοσύνη των διεθνών επενδυτών. Οι δημοσιονομικές επιδόσεις και η πορεία αποκλιμάκωσης του δημοσίου χρέους οδήγησαν τον οίκο αξιολόγησης Standard and Poor’s σε νέα αναβάθμιση του αξιόχρεου της χώρας εντός της επενδυτικής βαθμίδας.

Η βελτίωση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας μέσω επενδύσεων, καινοτομίας και παραγωγικότητας της οικονομίας είναι ο ασφαλέστερος δρόμος για την σύγκλιση του εισοδήματος των πολιτών της χώρας με τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο και την διατήρηση ισχυρής ανάπτυξης και μετά το 2026. Για την επίτευξη αυτού του στόχου είναι απαραίτητο να ενταθούν οι προσπάθειες για μεταρρυθμίσεις, βελτίωση της αποτελεσματικότητας του δημοσίου τομέα, απλοποίηση ρυθμιστικών πλαισίων για προσέλκυση επενδύσεων, και με οδηγό την δημοσιονομική σύνεση, αξιοποίηση του δημοσιονομικού χώρου για ενίσχυση της παραγωγικής δυναμικής της χώρας.