1. Ο Τραμπ δεν υποσχόταν να τελειώσει όλους τους πολέμους; Τώρα ξεκίνησε δικό του;
Ο αμερικανός πρόεδρος θέλει να παρουσιάσει την αμερικανική επίθεση ως αυτοτελή – ως μια αποστολή για να προστατέψει τις ΗΠΑ και τον κόσμο, η οποία δεν θα έχει συνέχεια. Αυτό είναι πολύ δύσκολο να το εγγυηθεί κάποιος. Η ιρανική ηγεσία είχε προειδοποιήσει τις προηγούμενες ημέρες ότι σε περίπτωση επίθεσης από τις ΗΠΑ θα ακολουθήσουν χτυπήματα στις πολλές βάσεις που έχει η Ουάσιγκτον στην ευρύτερη περιοχή και στις οποίες φιλοξενούνται περισσότεροι από 40.000 αμερικανοί στρατιώτες. Πώς είναι δυνατόν ο Τραμπ να πιστεύει πως θα ξεμπερδέψει τόσο γρήγορα, αναρωτιέται η «El Pais», την ώρα μάλιστα που το καθεστώς των μουλάδων παλεύει για την επιβίωσή του;
2. Πώς θα αντεπιτεθεί τώρα το Ιράν, τι επιλογές έχει;
Οι επιλογές για την Τεχεράνη είναι τρεις. Η πρώτη είναι να μην κάνει τίποτα, κάτι που όμως θα δείξει αδυναμία και θα υπονομεύσει ακόμα περισσότερο το καθεστώς. Η δεύτερη επιλογή και η πιο πιθανή είναι να χτυπήσει άμεσα μία από τις 20 αμερικανικές βάσεις της περιοχής. Η πιο κοντινή βρίσκεται στο Μπαχρέιν, αλλά ίσως δεν θέλει να επιτεθεί σε γειτονικό κράτος του Κόλπου, οπότε μπορεί να επιλέξει βάσεις στη Συρία ή το Ιράκ. Η τρίτη επιλογή είναι να περιμένει και να χτυπήσει μια αμερικανική βάση όταν θα έχουν μειωθεί τα μέτρα ασφαλείας, κάτι που δεν το ευνοεί ιδιαίτερα.
3. Με τη Χεζμπολάχ και τη Χαμάς διαλυμένες, του έχει μείνει κανένας σύμμαχος;
Στην έντονη καταδίκη της αμερικανικής επίθεσης προχώρησαν χθες τόσο η Μόσχα όσο και το Πεκίνο. Η κινεζική κρατική τηλεόραση ανέφερε πως ο Τραμπ «ρίχνει λάδι στη φωτιά», υπενθυμίζοντας πως «οι στρατιωτικές επεμβάσεις στη Μέση Ανατολή συχνά προκαλούν απρόβλεπτες συνέπειες». Kαι η Ρωσία; Κάποιοι αναλυτές ανέφεραν ότι μπορεί να δώσει στην Τεχεράνη ακόμα και πολύ βαριά όπλα, με τον πρώην πρωθυπουργό Μεντβέντεφ να δηλώνει: «Οι Ιρανοί μπορούν να βρουν πυρηνικά και από αλλού». Αραγε τι είναι ισχυρότερο: η επιθυμία της Μόσχας να βγάλει χρήματα από το ακριβό πετρέλαιο και να αποσπάσει την προσοχή του κόσμου από την Ουκρανία ή ο φόβος της απώλειας της επιρροής της στην περιοχή;
4. Ο αγιατολάχ Χαμενεΐ βρίσκεται πάντα στο μπούνκερ του;
Ο 86χρονος Χαμενεΐ γνωρίζει πως υπάρχει περίπτωση είτε το Ισραήλ είτε οι ΗΠΑ να αποπειραθούν να τον δολοφονήσουν. Από το καταφύγιό του επικοινωνεί με τους διοικητές του μέσω ενός έμπιστου βοηθού, σταματώντας κάθε ηλεκτρονική επικοινωνία ώστε να μην εντοπιστεί, σύμφωνα με τους «New York Times». Εχει επιλέξει μια σειρά από αντικαταστάτες στην ιεραρχία της στρατιωτικής διοίκησης, ενώ το Σάββατο όρισε τρεις ανώτερους κληρικούς – στενούς του συνεργάτες – ως υποψηφίους να τον διαδεχθούν σε περίπτωση που σκοτωθεί. Είναι σαφώς για τον Χαμενεΐ η πιο επισφαλής στιγμή της τριακονταετούς διακυβέρνησής του.
5. Πρόλαβε, όπως λέγεται, να απομακρύνει το Ιράν το εμπλουτισμένο του ουράνιο από το Φορντό;
Φωτογραφίες από δορυφόρους τις προηγούμενες ημέρες έδειξαν μια μεγάλη σειρά από φορτηγά στην είσοδο των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Φορντό. Οι ιρανικές Αρχές ανακοίνωσαν ότι το εμπλουτισμένο ουράνιο απομακρύνθηκε από εκεί και ότι έφυγε και το προσωπικό, σε αναμονή μιας επίθεσης. Βέβαια, η λογική σκέψη είναι ότι, αφού εντοπίστηκαν τα φορτηγά, οι δορυφόροι θα έχουν καταγράψει και τα μέρη στα οποία μετέφεραν το φορτίο τους – είτε ουράνιο είτε οτιδήποτε άλλο.
6. Τελικά, έβαλαν τέλος στις πυρηνικές προσπάθειες του Ιράν τα ισραηλινά και αμερικανικά χτυπήματα; Ή θα τις επιταχύνουν;
Οι ιρανοί αξιωματούχοι που ισχυρίζονται ότι ο εμπλουτισμός γίνεται μόνο για ειρηνική χρήση, δηλώνουν ανυποχώρητοι και ότι θα συνεχιστεί η διαδικασία αυτή. Αν το καθεστώς στην Τεχεράνη δεν ανατραπεί, λόγω εσωτερικών αντιδράσεων, είναι σχεδόν βέβαιο, γράφει η «Washington Post», ότι δεν θα εγκαταλείψει το πρόγραμμα εμπλουτισμού ουρανίου – παρά τις διεθνείς αντιδράσεις και ακολουθώντας τον δρόμο που άνοιξε ο Κιμ Γιονγκ Ουν στη Βόρεια Κορέα. Κι αυτό διότι το εμπλουτισμένο ουράνιο και η απειλή μιας πυρηνικής βόμβας θα είναι το μοναδικό διαπραγματευτικό χαρτί στο μέλλον, ώστε να αποτραπεί μια επανάληψη των τωρινών επιθέσεων.
7. Το κίνημα MAGA του Τραμπ στηρίζει τις επιθέσεις;
Για τον Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι καθόλου αμελητέα η έντονη αντίδραση, εναντίον της εμπλοκής με το Ιράν, πολλών υποστηρικτών του στο κίνημα Make America Great Again. Γι’ αυτόν τον λόγο, δεν είναι τυχαίο ότι ο αμερικανός πρόεδρος φορούσε το κόκκινο καπελάκι MAGA καθώς παρακολουθούσε την εξέλιξη της επιχείρησης. Πρώην σύμβουλοί του όπως ο Στιβ Μπάνον επανειλημμένα τον τελευταίο καιρό τον προειδοποίησαν να τηρήσει τη στάση απομονωτισμού που είχε υποσχεθεί. Πάντως, κάποια από τα προβεβλημένα στελέχη του κινήματος εκφράστηκαν δημόσια υπέρ του, λέγοντας πως η επίθεση υπενθυμίζει την ισχύ της Ουάσιγκτον και ήταν μόνο για μία φορά – κάτι που μένει να αποδειχθεί. Ο πρώτος μεγάλος διχασμός στο MAGA είναι γεγονός.
8. Το Κογκρέσο; Ρωτήθηκε κανείς πριν βομβαρδιστούν οι τρεις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις;
Οχι, και η επίθεση αναζωπύρωσε τη σχετική συζήτηση. Το Ψήφισμα Πολεμικών Εξουσιών, που ψηφίστηκε από το Κογκρέσο το 1973 παρά το βέτο του προέδρου Νίξον, επεδίωξε να διασφαλίσει ότι οι νομοθέτες έχουν ρόλο στην έγκριση ένοπλων συγκρούσεων. Ομως έκτοτε οι περισσότεροι πρόεδροι έχουν αγνοήσει μέρη ή το σύνολο του Ψηφίσματος. Βέβαια το Κογκρέσο έχει εγκρίνει Εξουσιοδοτήσεις για τη Χρήση Στρατιωτικής Βίας (AUMF) που δίνουν στον πρόεδρο τη δυνατότητα να αναλαμβάνει περιορισμένες, στρατιωτικές ενέργειες – αυτό επικαλέστηκε το 2011 και ο πρόεδρος Ομπάμα για να διατάξει τη στρατιωτική επέμβαση στη Λιβύη. Η Δημοκρατική βουλευτής Αλεξάντρια Οκάζιο έκανε χθες λόγο για «παραβίαση του Συντάγματος», υποστηρίζοντας ότι αποτελεί λόγο για παραπομπή.
9. Η Ευρώπη πού στέκεται μέσα σε όλα αυτά; Παραγκωνισμένη για ακόμα μία φορά;
Οι υπουργοί Εξωτερικών Γερμανίας, Γαλλίας και Βρετανίας συναντήθηκαν την Παρασκευή με τον ιρανό ομόλογό τους στη Γενεύη, προσπαθώντας να βρουν έναν δρόμο προς τις διαπραγματεύσεις, όμως δεν κατάφεραν πολλά. Μάλιστα ο πρόεδρος Τραμπ τούς λοιδόρησε λέγοντας εμμέσως ότι αφού οι Ευρωπαίοι δεν έχουν δύναμη, τι θέλουν κι ανακατεύονται. Αυτή τη στιγμή η Ενωση δεν φαίνεται να μπορεί να παίξει κάποιον ρόλο, ούτε είχε ενημερωθεί για την επίθεση. Ο γάλλος πρόεδρος Μακρόν συνομίλησε χθες τηλεφωνικά με τον ιρανό ομόλογό του Πεζεσκιάν, ο οποίος επέμεινε ότι «οι ΗΠΑ θα λάβουν την απάντηση που πρέπει».
10. Ο Τραμπ θα δώσει τελικά το «παρών» στη σύνοδο του ΝΑΤΟ που έχει προγραμματιστεί για αύριο και μεθαύριο στη Χάγη;
Η υπόσχεση του προέδρου Τραμπ ότι θα παρευρεθεί στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη αποτελεί ήδη μια διπλωματική νίκη, δήλωσε ο γερμανός στρατηγός Στέφαν Σουλτς. Αναμενόταν να συζητήσουν μεταξύ άλλων και για την Ουκρανία, όμως τώρα θεωρείται σίγουρο ότι θα αναφερθούν στη σύγκρουση Ισραήλ – Ιράν. Βέβαια, το βασικό ζήτημα είναι οι δαπάνες. Χθες, ανακοινώθηκε ότι οι 32 χώρες – μέλη του ΝΑΤΟ συμφώνησαν σε μια δήλωση για τη σύνοδο, η οποία θέτει στόχο 5% του ΑΕΠ για ετήσιες δαπάνες που σχετίζονται με την άμυνα και την ασφάλεια έως το 2035, με την Ισπανία να επιτυγχάνει την εξαίρεσή της. Βέβαια, Τραμπ είναι αυτός και δεν αποκλείονται εκπλήξεις…
Πηγή: tanea.gr