Οι Ρώσοι ήθελαν να στήσουν ένα «δικαστήριο» στη Μαριούπολη. Μια διαδικασία δημόσιου εξευτελισμού και, έπειτα, δημόσιες – παραδειγματικές εκτελέσεις ουκρανών στρατιωτών. Αυτός ήταν ο λόγος που βασάνιζαν τους αιχμαλώτους πολέμου που προέρχονταν από τα καταφύγια του εργοστασίου Αζοφστάλ, στη Μαριούπολη. Για να αποσπάσουν ομολογίες για εγκλήματα που δεν έγιναν, οι Ρώσοι βασάνιζαν τους αιχμαλώτους πολέμου από τη Μαριούπολη. Πολλοί από αυτούς ήταν μέλη του Αζόφ, αλλά και άλλων στρατιωτικών μονάδων. Η 73χρονη Τετιάνα Τεπλιούκ έζησε στο πετσί της αυτές τις μαύρες μέρες της πολιορκίας, της καταστροφής και της κατάληψης της Μαριούπολης. Βρέθηκε στα καταφύγια του Αζοφστάλ, έλαβε την εντολή να παραδοθεί μαζί με τους άλλους και έμεινε οκτώ μήνες στην αιχμαλωσία. Αλλά η ίδια είχε μάθει τον πόλεμο πολύ νωρίτερα – όταν ο σοβιετικός στρατός εισέβαλε στο Αφγανιστάν, το 1979.
«Ημουν 28 χρονών τότε» θυμάται. Δούλευε ήδη ως μαία σε νοσοκομείο στο Κίεβο, όταν το μαιευτήριο μπήκε σε φάση ανακαίνισης και έκλεισε προσωρινά. «Δεν άντεχα να πηγαίνω και να καθαρίζω τις λάσπες και τα μπάζα που άφηναν οι οικοδόμοι». Οταν έμαθε ότι το σοβιετικό κράτος ζητούσε εθελοντές για να στελεχώσουν μια πολυκλινική κοντά στην Καμπούλ, δεν το σκέφτηκε πολύ. Πήγε στη στρατολογία, υπέγραψε και βρέθηκε στο Αφγανιστάν.
Εκεί, για πρώτη φορά, άρχισε να αμφισβητεί. Οχι μόνο τον πόλεμο, αλλά και τη θέση του «ελευθερωτή» που διεκδικούσε ο σοβιετικός στρατός. «Πηγαίναμε με το όχημα και βλέπαμε καλλιεργημένα χωράφια, ανθρώπους να δουλεύουν με τα χέρια, με τα βόδια τους, να μαζεύουν πέτρες και να τις στοιβάζουν στα όρια. Κι έπειτα περνούσαν τα σοβιετικά τανκς και τα κατέστρεφαν όλα. Εφτιαχναν λίμνες για μπάνιο, κόβοντας την υδροδότηση των χωραφιών. Οι ντόπιοι δεν διαμαρτύρονταν – πώς να το κάνουν; Απέναντί τους ήταν ο στρατός».
Ακόμα κι εκεί όμως, λέει, δεν είδε τη σκληρότητα που έμελλε να βιώσει στον πόλεμο της Ουκρανίας. «Στο Αφγανιστάν δεν είδα βασανιστήρια. Δεν είδα τέτοια αγριότητα. Ακουγα ότι πυροβολούσαν χωριά από τα ελικόπτερα, αλλά δεν είχαμε επαφή με τέτοιες ωμότητες. Εδώ όμως και τα είδα και τα άκουσα».
Η επόμενη μεγάλη στροφή στη ζωή της ήρθε το 2015. Ο βαφτισιμιός της, μαχητής του Αζόφ, γνωστός με το παρατσούκλι «Τουίστ», την κάλεσε στο τάγμα. Η πρώτη γραμμή χρειαζόταν νέους, λέει. Αλλά το πίσω μέτωπο χρειαζόταν κάτι άλλο: «Ενα άτομο σεβάσμιας ηλικίας, με υπομονή, που να επιβλέπει και να οργανώνει τον ιατρικό σταθμό στο στρατόπεδο».
Και έτσι η Τετιάνα έγινε μια ιδιότυπη μητρική φιγούρα για δεκάδες νέους στρατιώτες. Οχι μόνο εκπαιδεύτρια – αυτό το είχε ήδη στα χέρια της με 42 χρόνια εμπειρίας σε χειρουργεία και μαιευτήρια – αλλά και σύμβουλος, παρατηρητής, παρηγορήτρια. «Τα τελευταία 10 χρόνια είμαι στον πόλεμο και δεν έτυχε να κάνω γέννα. Αλλά φροντίζω εκείνους που χρειάζονται βοήθεια, σωματικά και ψυχολογικά. Για μένα αυτά τα παιδιά έγιναν τα παιδιά μου».
Τη ρωτάμε για το βαρύ όνομα που έχει το Αζόφ, για τους χαρακτηρισμούς ως ναζιστικό τάγμα· τι σχέση έχει η ίδια με όλα αυτά; Μας λέει ότι οι Ρώσοι δαιμονοποιούν οποιονδήποτε αντιστέκεται στους ίδιους τους Ρώσους. Μας λέει ότι κάθε λαός έχει το δικαίωμα στον πατριωτισμό, στους εθνικούς του ήρωες, στη γλώσσα του, στην ιστορία του. Εκτός από τους Ουκρανούς, οι οποίοι χαρακτηρίζονται συλλήβδην «εθνικιστές» όταν διεκδικούν αυτά που για τους άλλους είναι αυτονόητα.
«Δεν ήμασταν μόνο εμείς, τα ίδια έλεγαν και για άλλα εθελοντικά τάγματα, για το Αϊντάρ, για το Ντονμπάς – τώρα απλώς έχουμε μείνει μόνο εμείς. Εγώ δεν έχω δει ναζιστές στο τάγμα. Εχω δει νέα παιδιά, οι περισσότεροι από τους οποίους έχουν τελειώσει το πανεπιστήμιο και ξέρουν αγγλικά. Είχαμε και αρκετούς που δεν ήταν Ουκρανοί, είχαμε Ρώσους, Εβραίους, Κροτάτες. Είχαμε και Ελληνες. Αλλά εμένα δεν μου έκανε καμία εντύπωση η δαιμονοποίηση του Αζόφ από τους Ρώσους, έχω δει να το κάνουν πολλές φορές κατά το παρελθόν σε βάρος εκείνων που τους αντιστέκονται. Εκείνο που ξεχωρίζει τα μέλη του Αζόφ είναι το γεγονός ότι είναι οι πιο ικανοί μαχητές, εκπαιδεύονται διαρκώς αντί να χαζολογάνε και να πίνουν».
Η Τετιάνα βρέθηκε στην αιχμαλωσία κατά την πτώση της Μαριούπολης, όταν οι ρωσικές δυνάμεις περικύκλωσαν και κατέλαβαν την πόλη έπειτα από πολιορκία εβδομάδων. Βρισκόταν μέσα στις εγκαταστάσεις του εργοστασίου Αζοφστάλ, όπου μαζί με άλλους τραυματίες, μαχητές και γιατρούς άντεξαν κάτω από συνεχή βομβαρδισμό, με ελάχιστα μέσα και τρόφιμα. Οταν τελικά δόθηκε εντολή για παράδοση, βγήκε έξω με τον λευκό ιατρικό σταυρό στο μπράτσο, ελπίζοντας πως θα αντιμετωπιστεί ως υγειονομικό προσωπικό.
Αντί γι’ αυτό, συνελήφθη και κρατήθηκε για μήνες από τους Ρώσους, υποβαλλόμενη σε σκληρές ανακρίσεις και ταπεινώσεις. Οπως λέει η ίδια, οι αιχμάλωτοι του Αζόφ αντιμετωπίζονταν με ιδιαίτερη βαναυσότητα, επειδή οι Ρώσοι ήθελαν να τους δικάσουν δημόσια και έψαχναν να τους αποσπάσουν «ομολογίες» μέσα από βασανιστήρια.
Η ίδια βρισκόταν στο ρωσικό στρατόπεδο αιχμαλώτων Ολένιβκα, στο κατεχόμενο Ντονμπάς, όταν οι Ρώσοι ανατίναξαν ένα από τα κτίρια προσπαθώντας ανεπιτυχώς να ενοχοποιούν τους Ουκρανούς. Μετά μεταφέρθηκε στη Ρωσία όπου οι συνθήκες κράτησης ήταν ακόμα πιο σκληρές και οι δεσμοφύλακες – γυναίκες αυτή τη φορά – φέρονταν πολύ πιο βάναυσα στους κρατουμένους από τους άντρες «συναδέλφους» τους. Υστερα από οκτώ μήνες στην αιχμαλωσία ο Τετιάνα επέστρεψε σπίτι της έπειτα από ανταλλαγή κρατουμένων ανάμεσα στις δύο αντιμαχόμενες πλευρές.
«Ενα από τα πιο ενοχλητικά που είχαμε να υποστούμε, εκτός από την έλλειψη τροφής, νερού, τη σωματική και την ψυχική ταπείνωση, ήταν ότι μας ανάγκασαν να ακούμε και να τραγουδάμε τον ρωσικό ύμνο. Ερχόμενη εδώ, πριν από λίγο, ήχησε ο ουκρανικός εθνικός ύμνος, όπως και κάθε μέρα στις 9 το πρωί. Ημουν σε ένα κατάστημα και στάθηκα προσοχή και τραγούδησα τον δικό μας ύμνο. Μια γυναίκα δίπλα συνέχισε τα ψώνια της σαν να μη συνέβαινε τίποτα. Και σκέφτηκα ότι θα είχε περισσότερο σεβασμό στον εθνικό μας ύμνο αν την ανάγκαζαν έξι φορές τη μέρα να τραγουδάει τον εθνικό ύμνο του εχθρού, στεκόμενη με το πρόσωπο στον τοίχο. Αλλά μετά σκέφτηκα ότι καλύτερα που δεν το ξέρει αυτό. Και μακάρι να μην το μάθει και ποτέ. Και για αυτό πολεμάω και εγώ και οι άλλοι που κρατάμε την άμυνα της Ουκρανίας» λέει η Τετιάνα στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο».
Πηγή: tanea.gr
