H σύγκρουση Ισραήλ και Ιράν συνεχίστηκε χθες με σφοδρότητα και προειδοποιήσεις στους πολίτες πολλών περιοχών να εκκενώσουν τα σπίτια τους. Η ιρανική κρατική τηλεόραση δέχθηκε επίθεση το απόγευμα και λίγο αργότερα ανακοινώθηκε μέσω αυτής ότι η Τεχεράνη ετοιμάζει «τη μεγαλύτερη και πιο έντονη πυραυλική επίθεση στην Ιστορία, σε ισραηλινό έδαφος». Συντονισμένες ιρανικές επιθέσεις με πυραύλους και drones στόχευσαν το βράδυ Τελ Αβίβ και Χάιφα. Τουλάχιστον 224 άτομα έχουν σκοτωθεί στο Ιράν από ισραηλινές επιθέσεις, ενώ 24 είναι τα θύματα από ιρανικές επιθέσεις στο Ισραήλ. Πάντως, σύμφωνα με τη «Wall Street Journal», το καθεστώς της Τεχεράνης στέλνει μηνύματα προς τις ΗΠΑ ότι θέλει να σταματήσουν οι εχθροπραξίες και να επαναληφθούν οι συνομιλίες για το πυρηνικό της πρόγραμμα.
Τα πλήγματα εναντίον του Ισραήλ συνιστούν αυτοάμυνα, λέει η Τεχεράνη στο Συμβούλιο Ασφαλείας, ενώ ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου ανέφερε σε τηλεοπτική συνέντευξή του ότι η δολοφονία του αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ «θα τερμάτιζε τη σύρραξη».
Το ενδιαφέρον όμως του ισραηλινού επιτελείου είναι στραμμένο στο όρος Φορντό, στο Κεντρικό Ιράν. Εκεί όπου μερικές εκατοντάδες μέτρα κάτω από την επιφάνεια βρίσκεται ένα αυστηρά φυλασσόμενο εργοστάσιο εμπλουτισμού ουρανίου, το οποίο προστατεύεται από ισχυρά συστήματα αεράμυνας. Η τοποθεσία του επελέγη συμβολικά να βρίσκεται κοντά στην ιδιαίτερης θρησκευτικής σημασίας αρχαία πόλη του Κομ.
Για την Τεχεράνη, η εγκατάσταση στο Φορντό συμβολίζει την επιθυμία της να διαφυλάξει το πυρηνικό της πρόγραμμα, το οποίο έχει σχεδιαστεί για να επιβιώσει από επιθέσεις, φιλοξενεί 2.000 μηχανήματα φυγοκέντρησης και παράγει το μεγαλύτερο μέρος του ουρανίου υψηλού εμπλουτισμού, δηλαδή έως και 60% ή ακόμα περισσότερο. Υπολογίζεται ότι τους τελευταίους τρεις μήνες στο Φορντό παρήχθησαν 166,6 κιλά ουρανίου εμπλουτισμένου έως και 60% – μια ποσότητα, σύμφωνα με κριτήρια της ΙΑΕΑ, αρκετή για κατασκευή τεσσάρων πυρηνικών όπλων. Θαμμένη κάτω από σκληρό βράχο και ενισχυμένη από σκυρόδεμα, η εγκατάσταση θεωρείται πολύ δύσκολο να χτυπηθεί από τα όπλα που, γνωρίζουμε ότι, διαθέτει το Ισραήλ.
«Το Φορντό είναι η αρχή και το τέλος της πυρηνικής επιχείρησης του Ιράν», δηλώνει στους «Financial Times» ο Μπέχναμ Μπεν Ταλεμπλού, συνεργάτης στο Ιδρυμα για την Υπεράσπιση των Δημοκρατιών, ένα αμερικανικό think tank. Οι Ισραηλινοί έχουν ήδη επιτεθεί στις εγκαταστάσεις στο βουνό αυτό, αλλά οι Ιρανοί ανακοίνωσαν πως η ζημιά ήταν περιορισμένη. Αντίθετα, το Ισραήλ κατάφερε να καταστρέψει το μεγαλύτερο υπέργειο εργοστάσιο εμπλουτισμού του Ιράν στη Νατάνζ, δήλωσε ο επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας Ραφαέλ Γκρόσι, στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Χθες ο Γκρόσι προειδοποίησε ότι μπορεί να υπάρχει διαρροή ραδιενέργειας στις εγκαταστάσεις στη Νατάνζ, αλλά «λόγω των συνθηκών οι επιθεωρητές της ΙΑΕΑ δεν μπορούν να το ελέγξουν».
Προς το παρόν η ισραηλινή αεροπορία μπορεί μόνο να «γρατζουνίσει» το εξωτερικό αυτού του γιγάντιου καταφυγίου στο «ιερό βουνό», γράφει η «Corriere della Sera». Μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες διαθέτουν τη λεγόμενη «μητέρα όλων των βομβών», τις σούπερ βόμβες που μπορούν να καταστρέψουν εγκαταστάσεις που βρίσκονται σε τέτοιο βάθος. Και η Ουάσιγκτον, προς το παρόν, δεν συμμετέχει στην επίθεση, με τον πρόεδρο Τραμπ να προτρέπει την Τεχεράνη να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Η επιλογή του Φορντό δεν έγινε τυχαία. To 1981, οι Ιρανοί παρακολούθησαν την ισραηλινή επιδρομή στον ιρακινό πυρηνικό αντιδραστήρα του Οσιράκ και κατάλαβαν ότι αν ήθελαν να αναπτύξουν τον τομέα της πυρηνικής ενέργειας, θα έπρεπε να σκεφτούν πώς να τον προστατεύσουν. Εξού και το σχέδιο για υπόγειες κατασκευές, ικανές να δεχθούν χτυπήματα, όπως το Φορντό και πιο πρόσφατα το Κολάν Γκαζ, νότια της Νατάνζ.
Η κατασκευή του «εργαστηρίου» ξεκίνησε το 2006-2007, ενώ το καθεστώς αναγνώρισε την ύπαρξή του μόλις το 2009. Η επιλογή της τοποθεσίας καθορίστηκε από τα χαρακτηριστικά της ορεινής περιοχής, ιδανικής για να χρησιμοποιηθεί ως «καταφύγιο». Αλλά υπάρχει και η συμβολική πτυχή: η περιοχή Φορντό είχε υψηλό ποσοστό «μαρτύρων» στη σύγκρουση με τα στρατεύματα του Σαντάμ Χουσεΐν και δεν απέχει πολύ από την ιερή πόλη Κομ, φάρο του σιιτισμού.
Η πολεμική αεροπορία του Ισραήλ διαθέτει βόμβες ικανές να καταστρέψουν καταφύγια και έχει χρησιμοποιήσει πολλές από αυτές για να εξοντώσει ηγέτες της Χεζμπολάχ που βρίσκονται σε σήραγγες κάτω από κτίρια, αλλά δεν διαθέτει το GBU 57A που αναπτύχθηκε από το Πεντάγωνο, βόμβες που μπορούν να ρίξουν μόνο βομβαρδιστικά B-2. Μάλιστα, τις τελευταίες ημέρες παρατηρητές και διπλωμάτες έχουν επανειλημμένα δηλώσει στα μέσα ενημέρωσης: μόνο με αμερικανική παρέμβαση είναι δυνατόν να προκληθεί ζημιά στο Φορντό και δεν είναι καν βέβαιο ότι θα είναι αρκετό.
Πριν από μήνες, οι «New York Times» αποκάλυψαν τα σχέδια των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων, μέσα στα οποία δεν αποκλείστηκε μια επέμβαση ειδικών δυνάμεων έπειτα από επίθεση, μια εναλλακτική λύση για να αντισταθμιστεί η έλλειψη αρκετά ισχυρών βομβών. Μάλιστα, η εισβολή ισραηλινών ειδικών δυνάμεων τον Μάρτιο σε υπόγειο εργοστάσιο πυραύλων στη Συρία ερμηνεύτηκε από ορισμένους και ως μια δοκιμή με γνώμονα το Ιράν.
Πηγή: tanea.gr
