Εξαγορά πλασματικών ετών στο Δημόσιο

Του Κώστα Κατίκου

Μέχρι 12 πλασματικά έτη μπορούν να αναγνωρίσουν οι δημόσιοι υπάλληλοι για γρήγορη έξοδο καθώς και για προσαύξηση στη σύνταξη.

Τα οφέλη είναι μεγαλύτερα όταν οι ασφαλισμένοι συμπληρώνουν τις προϋποθέσεις για πλήρη σύνταξη.

Για παράδειγμα:

Δημόσιος υπάλληλος που είναι 62 ετών και έχει 35 χρόνια ασφάλισης θεμελιώνει δικαίωμα για μειωμένη σύνταξη από τον ΕΦΚΑ. Αν έχει συντάξιμο μισθό 1.240 ευρώ, θα πάρει 463 ευρώ ανταποδοτική σύνταξη και 305,5 ευρώ εθνική σύνταξη αντί 436,40 ευρώ που είναι το πλήρες ποσό επειδή λόγω μειωμένης έχει το πέναλτι 30% και χάνει 130,92 ευρώ.

Συνολικά θα βγει με 768 ευρώ σύνταξη. Αν κάνει αναγνώριση 5 ετών για να συμπληρώσει 40ετία μπορεί να πάρει πλήρη σύνταξη. Η αναγνώριση θα υπολογιστεί με τον μέσο μισθό του τελευταίου 12μήνου πριν την αίτηση. Αν ο μισθός 12μήνου είναι 1.380 ευρώ, τότε τα 5 χρόνια θα κοστίσουν 16.560 ευρώ. Το κόστος είναι μεν υψηλό αλλά αυτομάτως ο ασφαλισμένος θα πάρει όλη την εθνική σύνταξη δηλαδή 436,40 ευρώ και 620 ευρώ ανταποδοτική, δηλαδή θα βγεί με σύνταξη 1.057 ευρώ, κερδίζοντας 289 ευρώ μηνιαία  αύξηση σύνταξης, ή 3.468 ευρώ ετησίως. Με αυτή την ετήσια αύξηση θα κάνει απόσβεση του κόστους εξαγοράς σε 4 χρόνια και 8 μήνες.

Παρά τα οφέλη υπάρχουν και εδώ προβλήματα καθυστερήσεων με χιλιάδες αιτήσεις να βρίσκονται σε εκκρεμότητα και με τις αποφάσεις αναγνώρισης να βγαίνουν όταν οι υπάλληλοι υποβάλουν τις αιτήσεις για να συνταξιοδοτηθούν. 

Καθοριστικός παράγοντας στις εξαγορές πλασματικών ετών στο Δημόσιο όσον αφορά τους παλαιούς ασφαλισμένους είναι να συμπληρώνεται η 25ετία ως το 2012 που αποτελεί και το κριτήριο της θεμελίωσης του συνταξιοδοτικού δικαιώματος με όρια ηλικίας συνταξιοδότησης πριν τα 67, ή και πριν τα 62. 

Το κόστος εξαγοράς για τις αιτήσεις που υποβάλλονται από 1/1/2020 και μετά, είναι ίσο με 20% επί των τακτικών τους αποδοχών. Για τις αιτήσεις ως 31/12/2016, το κόστος είναι 6,67%, στις αιτήσεις του 2017 το κόστος είναι 10%, για το 2018 είναι 13,34%, και για το 2019 16,67%.

7+5 πλασματικά έτη στο  Δημόσιο 

Ο συνολικός αριθμός ετών, που μπορεί να αναγνωρίσει ένας ασφαλισμένος, στο Δημόσιο είναι 4 ως 7 έτη και επιπλέον ως 5 έτη λόγω τέκνων, δηλαδή ο πλασματικός χρόνος που μπορεί να εξαγοραστεί στο Δημόσιο φτάνει ως και τα 12 έτη.

Για θεμελίωση συνταξιοδοτικών προϋποθέσεων έως 31/12/2010 και μέχρι να συμπληρωθεί η 25ετία, αναγνωρίζονται, χρόνος στρατιωτικής υπηρεσίας, εκπαιδευτική άδεια έως 5 έτη, γονική άδεια ανατροφής παιδιών, χρόνος τέκνων για τις μητέρες.

Για θεμελίωση από 1/1/2011 οι πλασματικοί χρόνοι που αναγνωρίζονται ισχύουν τόσο για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος (25ετια) όσο και για την συμπλήρωση του συνολικού χρόνου ασφάλισης.

Οι χρόνοι που αναγνωρίζονται στο Δημόσιο από το 2011 και μετά είναι:

α) Χρόνος στρατιωτικής θητείας, (όλος ο χρόνος).

β) χρόνος σπουδών, (όσα τα έτη της σχολής για το πτυχίο).

γ) χρόνος εκπαιδευτικής άδειας, (ως 2 έτη).

δ) πλασματικός χρόνος  παιδιών ως 5 έτη (1 έτος για το πρώτο παιδί, 2 έτη για το δεύτερο και 2 έτη για το τρίτο. Από το τέταρτο και άνω δεν δίδεται πλασματικός χρόνος) 

ε) χρόνος άδειας άνευ αποδοχών ανατροφής παιδιών ηλικίας μέχρι 6 ετών

Οι ασφαλισμένοι μπορούν να κάνουν μια ή και περισσότερες αιτήσεις για εξαγορά πλασματικού χρόνου αρκεί να μην έχουν υπερβεί το όριο που προβλέπει ο νόμος για κάθε έτος. 

Αν δεν πληρωθούν τα πλασματικά της αίτησης, δεν προσμετρώνται καθόλου. Αν πληρωθούν οι μισοί μήνες θα προσμετρηθεί ο ανάλογος χρόνος αυτών των μηνών. Αν πληρωθούν εφάπαξ τα πλασματικά έτη ο ασφαλισμένος κερδίζει έκπτωση 2% για κάθε έτος αναγνώρισης (π.χ. για 7 έτη έκπτωση 14%).

Οι ένστολοι

Όσον αφορά τους ένστολους οι πλασματικοί χρόνοι που αναγνωρίζονται προκειμένου να συμπληρώσουν τον απαιτούμενο χρόνο για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή και για την προσαύξηση του ποσού της σύνταξής τους, είναι:

1. Η  στρατιωτική θητεία.

2. Ο χρόνος σπουδών, ανεξαρτήτως του χρόνου κατάταξής τους, για την απόκτηση ενός πτυχίου σχολής Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος της ημεδαπής ή της αλλοδαπής.

3. Η προσαύξηση κατά τρία έτη του συντάξιμου χρόνου όσων έχουν καταταγεί μέχρι την 31/12/1995 και θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης από την 1/1/2015 και εφεξής.

Εκτός από τους ανωτέρω χρόνους, οι στρατιωτικοί δύνανται, να υπολογίζουν στο διπλάσιο το χρόνο υπηρεσίας τους σε οποιαδήποτε μονάδα ή υπηρεσία, στην οποία υπηρετούν ή υπηρέτησαν και μέχρι 5 έτη. 

Η 5ετία αναγνωρίζεται στο διπλάσιο  αφού συμπληρωθούν 24,6 έτη συντάξιμης υπηρεσίας.

Με τον νόμο 4997/2022 (άρθρο 23) η διπλή 5ετία επεκτάθηκε σε όλες τις υπηρεσίες που μπορούν να υπολογιστούν ως διπλάσιες, αλλά και στα πρόσωπα που μπορούν να τις αναγνωρίζουν όπως οι στρατιωτικοί που ήταν ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ ή στο ΕΤΑΑ.

Με αυτόν τον τρόπο παρασχέθηκε η δυνατότητα σε όλους τους στρατιωτικούς να υπολογίζουν στο διπλάσιο οποιοδήποτε χρονικό διάστημα, όπου κι αν υπηρετούν ή υπηρέτησαν προκειμένου να θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα και όχι μόνο το χρόνο σε μονάδες εκστρατείας, όπως ίσχυε έως την αντικατάστασή του με την καινούργια διάταξη.