Ανάλυση BBC: Οι τρεις επιλογές του Ντ. Τραμπ για την αντιμετώπιση του Ιράν

Τα σχόλια του προέδρου Τραμπ σχετικά με τη σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν κυμάνθηκαν από την πλήρη υποστήριξη των χτυπημάτων του Ισραήλ έως την έντονη αποστασιοποίησή του από αυτά και το αντίστροφο

Η ασάφεια του έχει προσθέσει στην αίσθηση αβεβαιότητας καθώς οι μάχες κλιμακώνονται – όπως και η αποχώρησή του από την G7 στον Καναδά. Απλώς είπε ότι είχε «σημαντικά πράγματα» να κάνει στην Ουάσινγκτον.

Ο Λευκός Οίκος δήλωσε ότι η αναχώρησή του είχε να κάνει με «ό,τι συμβαίνει στη Μέση Ανατολή», ενώ αργότερα στo Truth Social δήλωσε ότι δεν είχε «καμία σχέση με την κατάπαυση του πυρός».

Νωρίτερα, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι οι επιθέσεις ήταν «πλήρως συντονισμένες» με τις ΗΠΑ.

Ποιοι παράγοντες λοιπόν βαρύνουν τον Τραμπ και, κυρίως, ποιες είναι οι επιλογές του τώρα;

To BBC αναφέρεται σε σχετικό άρθρο σε αυτές.

1. Υποκύπτοντας στις πιέσεις του Νετανιάχου και κλιμακώνοντας

Καθώς ισραηλινοί πύραυλοι έπληξαν την Τεχεράνη την Πέμπτη, ο Τραμπ απείλησε τους ηγέτες του Ιράν με “ακόμη πιο βίαιες” επιθέσεις από τον ισραηλινό σύμμαχό του, οπλισμένο με αμερικανικές βόμβες.

Γνωρίζουμε τον τελικό στόχο του Τραμπ. Λέει, όπως και ο Νετανιάχου, ότι το Ιράν δεν μπορεί να έχει πυρηνική βόμβα. Το κρίσιμο είναι ότι έχει πει ότι η προτιμώμενη επιλογή του (σε αντίθεση με τον Νετανιάχου) είναι μέσω μιας συμφωνίας μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν (αυτή η διαδρομή αντικατοπτρίζει επίσης την αυτοπροσδιοριζόμενη εικόνα του ως παγκόσμιας κλάσης διαπραγματευτή).

Αλλά έχει αμφιταλαντευτεί για το πώς θα φτάσει εκεί, άλλοτε γέρνοντας προς την απειλή της βίας, άλλοτε προωθώντας τη διπλωματία.

Την περασμένη εβδομάδα είπε μάλιστα ότι μια ισραηλινή επίθεση στο Ιράν θα βοηθούσε μια συμφωνία ή θα την «τίναζε στον αέρα».

Η απρόβλεπτη φύση του παρουσιάζεται μερικές φορές από τους υποστηρικτές του εκ των υστέρων ως στρατηγική – η λεγόμενη θεωρία του «τρελού» για τις εξωτερικές σχέσεις. Αυτή η θεωρία έχει χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν για να περιγράψει τις διαπραγματευτικές τακτικές του Τραμπ και υποδηλώνει ότι η σκόπιμη αβεβαιότητα ή η απρόβλεπτη φύση σχετικά με την κλιμάκωση λειτουργεί για να εξαναγκάσει τους αντιπάλους (ή ακόμα και τους συμμάχους στην περίπτωση του Τραμπ) να συμμορφωθούν. Αποδόθηκε σε ορισμένες από τις πρακτικές του Προέδρου Ρίτσαρντ Νίξον κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.

Πιστεύουν ότι οι απειλές τελικά θα επικρατήσουν επειδή, όπως υποστηρίζουν, το Ιράν δεν ενδιαφέρεται σοβαρά για τις διαπραγματεύσεις (παρόλο που το 2015 η χώρα υπέγραψε μια πυρηνική συμφωνία υπό την ηγεσία του Ομπάμα, από την οποία ο Τραμπ αργότερα αποσύρθηκε).

Ο Νετανιάχου ασκεί συνεχείς πιέσεις στον Τραμπ να ακολουθήσει τον στρατιωτικό και όχι τον διπλωματικό δρόμο, και ο Αμερικανός πρόεδρος – παρά την συχνά δηλωμένη επιθυμία του να κερδίσει το Νόμπελ Ειρήνης – μπορεί στο τέλος να δει την ανάγκη να πραγματοποιήσει τις πιο πολεμοχαρείς απειλές του προς την ηγεσία της Τεχεράνης

Το Ισραήλ μπορεί επίσης να πιέσει περισσότερο παρασκηνιακά για την αμερικανική εμπλοκή ώστε, όπως το βλέπει, να τελειώσει τη δουλειά. Οι ΗΠΑ διαθέτουν βόμβες-καταστροφείς καταφυγίων που το Ισραήλ πιστεύει ότι μπορούν να καταστρέψουν τις υπόγειες εγκαταστάσεις εμπλουτισμού ουρανίου του Ιράν στο Φόρντοου.

Όσο κλιμακώνονται οι μάχες, τόσο αυξάνεται η πίεση στον Τραμπ από το πολεμοχαρές στρατόπεδο των Ρεπουμπλικάνων στο Κογκρέσο, που εδώ και καιρό ζητά αλλαγή καθεστώτος στο Ιράν.

Ο Τραμπ θα δει επίσης το επιχείρημα ότι θα μπορούσε να αναγκάσει τους Ιρανούς να διαπραγματευτούν μαζί του με πιο αδύναμα πλέον χέρια. Αλλά το γεγονός παραμένει ότι οι Ιρανοί βρίσκονταν ήδη σε αυτό το τραπέζι, καθώς την Κυριακή είχε προγραμματιστεί στο Ομάν ένας έκτος γύρος συνομιλιών με τον απεσταλμένο του Τραμπ Στιβ Γουίτκοφ.

Οι συνομιλίες έχουν πλέον εγκαταλειφθεί.

2. Να υιοθετήσει μία ενδιάμεση λύση

Μέχρι στιγμής, ο Τραμπ επαναλαμβάνει ότι οι ΗΠΑ δεν συμμετέχουν στις επιθέσεις του Ισραήλ.

Η κλιμάκωση συνεπάγεται σημαντικούς και ενδεχομένως καθοριστικούς κινδύνους για την πολιτική του κληρονομιά. Αμερικανικά αντιτορπιλικά και χερσαίες πυραυλικές συστοιχίες ήδη συμμετέχουν στην άμυνα του Ισραήλ απέναντι στην ιρανική αντεπίθεση.

Ορισμένοι από τους συμβούλους του Τραμπ στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας πιθανότατα τον προειδοποιούν να μην προβεί σε ενέργειες που θα μπορούσαν να εντείνουν τις ισραηλινές επιθέσεις κατά του Ιράν τις επόμενες ημέρες — ειδικά καθώς ορισμένοι ιρανικοί πύραυλοι έχουν καταφέρει να διαπεράσουν την κοινή ισραηλινο-αμερικανική αεράμυνα με θανατηφόρες συνέπειες.

Ο Νετανιάχου υποστηρίζει πλέον ότι μια επίθεση κατά του Ανώτατου Ηγέτη του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, θα έβαζε τέλος στη σύγκρουση αντί να την κλιμακώσει.

Ωστόσο, ένας ανώνυμος Αμερικανός αξιωματούχος ενημέρωσε ορισμένα μέσα ενημέρωσης το Σαββατοκύριακο ότι ο Τραμπ ήταν ξεκάθαρος στην αντίθεσή του προς μια τέτοια κίνηση.

3. Να ακούσει τις φωνές του κινήματος «MAGA»

Ένας από τους βασικούς πολιτικούς παράγοντες που φαίνεται να απασχολεί τον Τραμπ είναι η εγχώρια εκλογική του βάση.

Οι περισσότεροι Ρεπουμπλικανοί στο Κογκρέσο εξακολουθούν να υποστηρίζουν σταθερά το Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένης της συνέχισης της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας προς τη χώρα. Πολλοί εξέφρασαν ανοιχτά τη στήριξή τους στις επιθέσεις του Ισραήλ κατά του Ιράν.

Ωστόσο, υπάρχουν πλέον σημαντικές φωνές μέσα στο κίνημα «Make America Great Again» (MAGA) του Τραμπ, που απορρίπτουν ρητά αυτή την παραδοσιακή, «ακλόνητη» υποστήριξη στο Ισραήλ.  Τις τελευταίες ημέρες, πολλοί από αυτούς αναρωτιούνται γιατί οι ΗΠΑ ρισκάρουν να εμπλακούν σε πόλεμο στη Μέση Ανατολή, δεδομένης της υπόσχεσης του Τραμπ για εξωτερική πολιτική στο ύφος: «America First» (Πρώτα η Αμερική).

Ο φιλοτραμπικός δημοσιογράφος Tucker Carlson έγραψε σφοδρή κριτική την Παρασκευή, υποστηρίζοντας ότι οι ισχυρισμοί της κυβέρνησης πως δεν εμπλέκεται δεν είναι αληθινοί, και ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει «να εγκαταλείψουν το Ισραήλ». Ο Carlson υποστήριξε ότι ο Νετανιάχου και η «πολεμοχαρής κυβέρνησή του» ενεργούν με τρόπο που θα παρασύρει τις ΗΠΑ σε πολεμική σύγκρουση για λογαριασμό τους.

Το Ιράν ήδη έχει απειλήσει με επίθεση σε αμερικανικές βάσεις στην περιοχή, εάν η Ουάσιγκτον συνεχίσει να υποστηρίζει την άμυνα του Ισραήλ. Ο κίνδυνος απωλειών σε αμερικανικές ζωές θα μπορούσε να ενισχύσει το αφήγημα του «MAGA» για απομόνωση του Ισραήλ, προσθέτοντας περαιτέρω πίεση στον Τραμπ να αποστασιοποιηθεί από τον Νετανιάχου και να τον παροτρύνει να τερματίσει την επίθεση το συντομότερο δυνατό.

Πηγή: tanea.gr