Τράπεζες: Αυξάνονται τα περιουσιακά στοιχεία και η συγκέντρωση

Του Νίκου Κωτσικόπουλου

Συνεχίζεται η πορεία της αυξημένης συγκέντρωσης στον τραπεζικό κλάδο στην Ελλάδα και την Ευρώπη, όπως και η αύξηση των περιουσιακών τους στοιχείων. Στην Ελλάδα ο βαθμός συγκέντρωσης είναι ο μεγαλύτερος μετά την κρίση, αλλά η τάση είναι αυξητική στην Ευρώπη. Το γεγονός αποτυπώνεται σε ειδικούς διαρθρωτικούς δείκτες που δείχνουν την πορεία του τραπεζικού κλάδου στην Ευρωζώνη και την ΕΕ.

Την ίδια στιγμή παρατηρείται για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά αύξηση του αριθμού των εργαζομένων σε τράπεζες στην Ευρώπη συνολικά και σε 14 από τις 27 χώρες, ενώ στις άλλες 13 χώρες ο αριθμός των εργαζομένων μειώνεται. Το 2024 επιβεβαίωσε μία αλλαγή της τάσης με αύξηση των εργαζομένων στον τραπεζικό κλάδο στην Ευρώπη. Δεν δίνονται εξηγήσεις αλλά φαίνεται ότι σχετίζεται με την ψηφιοποίηση και την αλλαγή μοντέλων στον τραπεζικό κλάδο.

Από την άλλη ο αριθμός των υποκαταστημάτων των τραπεζών, είναι σε πτωτική τροχιά σχεδόν παντού στην Ευρώπη και η χώρα μας δεν αποτελεί εξαίρεση.

Όσον αφορά τη συγκέντρωση στον κλάδο η Ελλάδα είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση μεταξύ των 27. Ο δείκτης μετρά στοιχεία με μέτρηση των μεριδίων των πέντε μεγαλύτερων τραπεζών σε κάθε χώρα. Σύμφωνα με την ΕΚΤ, σε εθνικό επίπεδο το μερίδιο των συνολικών περιουσιακών στοιχείων των πέντε μεγαλύτερων πιστωτικών ιδρυμάτων κυμαινόταν από 34,1% έως 96,01%, ενώ ο μέσος όρος της ΕΕ ήταν 68,61% στο τέλος του 2024. Η Ελλάδα ήταν στο άνω άκρο με συγκέντρωση 96%, ακολουθούμενη από την Κύπρο, την Εσθονία και την Λιθουανία. Στο άλλο άκρο είναι το Λουξεμβούργο με 34% και η Γερμανία με 36%.

Όσον αφορά τον αριθμό των τραπεζικών καταστημάτων συνεχίζεται να μειώνεται στα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ, κατά μέσο όρο κατά 3,41%. Στις περισσότερες χώρες παρατηρείται μείωση. Στην πραγματικότητα το 2024, μόνον στη Βουλγαρία και τη Δανία αυξήθηκαν τα τραπεζικά καταστήματα.

Αντίθετα στην ΕΕ συνολικά, ο αριθμός τους μειώθηκε κατά μέσο όρο κατά 3,41%. Στην ΕΕ, ο αριθμός των τραπεζικών καταστημάτων μειώθηκε σε 104.471, στην Ευρωζώνη σε 106.571 και στην Ελλάδα σε 1383 από 1.414 το 2023.

Από την άλλη ο αριθμός των εργαζομένων στις τράπεζες αυξήθηκε κατά 1,05%. Στην ΕΕ εργάζονται συνολικά 1,8 εκατ. τραπεζικοί υπάλληλοι και στην Ευρωζώνη 1,89 εκατ. τραπεζικοί υπάλληλοι. Στην Ελλάδα ο αριθμός υποχώρησε σε 27.650 μετά από προγράμματα εθελουσίας εξόδου που εφαρμόζουν οι τράπεζες που είναι σε φάση ψηφιοποίησης και αλλαγής εργασιακού μοντέλου.

Τέλος ο δείκτης περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών που αξιοποιείται για να μετρήσει το βαθμό συγκέντρωσης, αυξάνεται γενικά στην Ελλάδα. Στην Ελλάδα μειώθηκε ελαφρώς το 2024, αλλά παραμένει ο δεύτερος υψηλότερος μεταξύ των 27, πίσω μόνον από την Κύπρο.