Σε νέα έξαρση βρίσκεται η στεγαστική κρίση στην Ελλάδα, με την κυβέρνηση να λαμβάνει μόνο αποσπασματικά και ανεπαρκή μέτρα για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Η ενοικίαση τα τελευταία χρόνια έχει αποδειχθεί για πολλούς μια πανάκριβη ανάγκη. Οι τιμές τραβούν συνεχώς την ανηφόρα ενώ όσοι αναζητούν να μισθώσουν ακίνητο χαρακτηρίζουν εξωπραγματικές τις τιμές ακόμη και για παλιά μικρά σπίτια.
Όπως έδειξαν και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον Μάιο, τα ενοίκια αυξήθηκαν κατά 10,9% τον Μάιο του 2025, ενώ ο συνολικός κλάδος της στέγασης κατά 6%. Tο ζήτημα των τιμών κατοικιών και ενοικίων αναδεικνύεται σε μείζονα κοινωνικό και οικονομικό κίνδυνο. Η ελληνική αγορά ακινήτων, μετά από μία δεκαετία συρρίκνωσης και σταθεροποίησης, εμφανίζει τα τελευταία χρόνια σημάδια υπερθέρμανσης, τα οποία επιτείνουν τις ήδη δύσκολες συνθήκες της στεγαστικής κρίσης στην Ελλάδα.
Την ίδια στιγμή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάνει ευθέως λόγο για στεγαστική κρίση στη χώρα μας (όπως περιλαμβάνεται στην έκθεση για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο) προσδιορίζοντάς την ως «κρίση της προσιτότητας της κατοικίας» (housing affordability crisis). Σύμφωνα με την Κομισιόν «η υιοθέτηση μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής στέγασης με χαρτογράφηση του διαθέσιμου στεγαστικού αποθέματος και των αναγκών και λαμβάνοντας υπόψη την περιφερειακή διάσταση, θα συμβάλει στη εξασφάλιση οικονομικά προσιτής στέγασης και στην αντιμετώπιση των προκλήσεων στην προσιτή κατοικία με ολοκληρωμένο τρόπο σε όλη την Ελλάδα».
Οι αυξήσεις στα ενοίκια και η μείωση της ιδιοκατοίκησης
Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση έχει αντιμετωπίσει το συγκεκριμένο με ημίμετρα, όπως τα προγράμματα «Σπίτι μου 1 και 2» κιαι την επιδότηση ενοικίου, η οποία θα εφαρμοστεί τον επόμενο Νοέμβριο. Παράλληλα, οι τιμές ανεβαίνουν συνεχώς. Κατά την τελευταία τετραετία (Μάιος 2021-Μάιος2025), ο κλάδος της στέγασης έχει ανατιμηθεί κατά 22,6%, ενώ τα ενοίκια κατά 21,5%, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ
Παράλληλα, τα ανείσπρακτα ενοίκια αυξήθηκαν κατά 23% μέσα στο 2024, σύμφωνα με έρευνες του κλάδου, κάτι που δείχνει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά.
Το πρόβλημα είναι μεγάλο αλλά και δομικό, με την ιδιοκατοίκηση να μειώνεται (από 84,6% το 2005 σε 69,6% το 2023).
Παράλληλα, η μέση τιμή ενοικίασης στην Αττική πλησιάζει τα 12 €/τ.μ., ενώ στο κέντρο της Αθήνας, ένα μικρό διαμέρισμα φτάνει τα 583 ευρώ, πλησιάζοντας επίπεδα μεγάλων ευρωπαϊκών πόλεων.
Την ίδια ώρα, η απόφαση του ΣτΕ σχετικά με τους κανόνες δόμησης (Νέος Οικοδομικός Κανονισμός) «φρέναρε» την έκδοση οικοδομικών αδειών, περιορίζοντας περαιτέρω τη δραστηριότητα στον κλάδο του real estate. Την ίδια στιγμή λείπουν από την αγορά περίπου 200.000 ακίνητα, σύμφωνα με τους υπολογισμούς παραγόντων της κτηματαγοράς. Το έλλειμμα θα μπορούσε να καλυφθεί με το άνοιγμα των κλειστών σπιτιών που παραμένουν
Στη χειρότερη θέση της Ευρώπης
Με βάση τη Eurostat, το 2024 οι Eλληνες κατέβαλαν το 35,5% του διαθέσιμου εισοδήματός τους για την κάλυψη δαπανών στέγασης (όπως ενοίκιο, δόση στεγαστικού δανείου, λογαριασμοί ρεύματος, θέρμανση και επισκευές – συντηρήσεις). Πρόκειται για το υψηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε. των 27, καθώς ο μέσος όρος σε πανευρωπαϊκό επίπεδο δεν ξεπερνάει το 19,2%. Ακόμη χειρότερο κρίνεται ότι η τάση στην Ε.Ε. βαίνει μειούμενη (19,7% το 2023), ενώ αντιθέτως στην Ελλάδα παρατηρείται οριακή αύξηση έναντι του 2023, όταν το σχετικό ποσοστό διαμορφωνόταν σε 35,2%, ενώ το 2022 ήταν 34,2%.
Η στεγαστική κρίση συνεχίζει να αποτελεί ένα από το κορυφαία προβλήματα των Ελλήνων, καθώς η εύρεση στέγης, είτε για αγορά είτε για ενοικίαση, γίνεται ολοένα και δυσκολότερη, με τις τιμές των ακινήτων να συνεχίζουν να καλπάζουν.
Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια η εύρεση κατοικίας έχει γίνει πραγματικός εφιάλτης για χιλιάδες νοικοκυριά ενώ και τα επόμενα χρόνια δεν φαίνεται να δημιουργείται ένα συνολικό σχέδιο αντιμετώπισης του προβλήματος από την κυβέρνηση της ΝΔ.
Ακόμη, η Κομισιόν σημειώνει ότι οι τιμές των κατοικιών στην Ελλάδα έχουν αυξηθεί κατά μέσο όρο κατά 9,3 % ετησίως την περίοδο 2020-2024 (σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ 4,9 %) και εκτιμάται ότι είναι υπερτιμημένες κατά περίπου 20%.
Σύμφωνα με τις δύο τελευταίες ετήσιες εκθέσεις του δικτύου μεσιτικών γραφείων RE/ MAX Ελλάς για την αγορά ενοικίων, το μεν 2023-2024 σημειώθηκε αύξηση κατά 5,6% πανελλαδικά και 7,6% στην Αττική, ενώ την περίοδο 2022-2023 η μέση άνοδος στο σύνολο της χώρας άγγιξε το 5,9% και το 5,3% στην Αττική. Εν τω μεταξύ τα ενοίκια συνεχίζουν να «καλπάζουν», καθώς σύμφωνα με τα χθεσινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον πληθωρισμό του μηνός Μαΐου, σημειώθηκε αύξηση κατά 10,9% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2024.
Πηγή: ot.gr
