Του Νίκου Κωτσικόπουλου
Αν και η ΕΚΤ συνεχίζει τις περικοπές επιτοκίων και οδήγησε πλέον το βασικό επιτόκιο στο 2%, οι αγορές από τον Μάρτιο και έπειτα αποδείχθηκαν ευάλωτες σε διακυμάνσεις. Η πίεση ξεκινά από την αβεβαιότητα για τους δασμούς.
Το κόστος του χρήματος δεν ακολούθησε ευθεία πορεία μείωσης, με τα ομόλογα να υποχωρούν και τις αποδόσεις τους να ανεβαίνουν. Οι τράπεζες στην Ευρώπη άρχισαν να συγκρατούν τον βηματισμό τους. Η τάση στα επιτόκια για το κοινό και τις επιχειρήσεις παραμένει καθοδική, αλλά με διακυμάνσεις και αναπηδήσεις.
Στην Ευρώπη η πορεία είναι πιο άμεσα συνδεδεμένη με τα μηνύματα της ΕΚΤ και των αγορών. Έτσι τον Μάρτιο κάποια από τα επιτόκια στην Ευρωζώνη δεν υποχώρησαν και άλλα ανέβηκαν οριακά, για να υποχωρήσουν στη συνέχεια τον Απρίλιο.
Στην Ελλάδα έγινε το αντίθετο. Το μήνυμα δεν ελήφθη τον Μάρτιο, αλλά έγινε αντιληπτό με μια υστέρηση τον Απρίλιο. Αυτό σχετίζεται με την προσπάθεια των ελληνικών τραπεζών να λειαίνουν τις γωνίες και να ακολουθούν πιο προοδευτική, καθοδική πορεία, καθώς οδηγός είναι τα επιτόκια των καταθέσεων, που έχουν παραμείνει χαμηλότερα από αυτά στην Ευρώπη.
Με τα καθοδικά περιθώρια να είναι μικρότερα στις καταθέσεις, τα επιτόκια των δανείων ακολουθούν με κάποια χρονική υστέρηση την πορεία αποκλιμάκωσης.
Αλλά τον Απρίλιο, ενώ τα επιτόκια στην Ευρώπη επέστρεφαν χαμηλότερα μετά την ανοδική διακύμανση του Μαρτίου, τα επιτόκια των ελληνικών τραπεζών σημείωναν αντίθετα μικρή άνοδο.
Το αποτέλεσμα ήταν η τάση σύγκλισης των επιτοκίων να φρενάρει και η ψαλίδα με την Ευρώπη να μεγαλώσει ελαφρώς, παροδικά. Η εικόνα τον Απρίλιο είχε ως εξής:
Επιτόκια για τα νοικοκυριά:
– Το γενικό μεσοσταθμικό επιτόκιο για τα νοικοκυριά στην Ελλάδα ήταν 3,63%, το έβδομο μεγαλύτερο, με τη Γερμανία να είναι ελαφρώς χειρότερα με μεσοσταθμικό επιτόκιο 3,69% και την Κύπρο λίγο καλύτερη με 3,50%. Αξιοσημείωτη ήταν η εικόνα της Ισπανίας με το μέσο επιτόκιο στο 2,76%. Μέσο επιτόκιο στην Ευρωζώνη στα 3,27%.
– Στα στεγαστικά δάνεια με κυμαινόμενα επιτόκια που είναι σταθερά μέχρι τα 5 πρώτα χρόνια, η εικόνα είναι πολύ καλή. Εμφανίζοντας μέσο επιτόκιο 3,25% όσο και η Ισπανία, η ελληνική αγορά είναι από τις φθηνότερες, με το μέσο επιτόκιο στην Ευρώπη να είναι στα 3,48%.
– Αντίθετα στα στεγαστικά με κυμαινόμενα που τα επιτόκια μένουν σταθερά από 5 έως 10 χρόνια, το μέσο επιτόκιο στην Ελλάδα αυξήθηκε αρκετά στα 4,47% και είναι το τέταρτο ακριβότερο, πίσω μόνον από τις χώρες της Βαλτικής. Το μέσο επιτόκιο στην Ευρώπη είναι 3,32%. Στην κατηγορία οι ελληνικές τράπεζες παρουσίασαν απότομη αύξηση τον Απρίλιο.
– Για στεγαστικά με σταθερά επιτόκια για 10 έτη, η Ελλάδα και η Γερμανία είναι από τις ακριβότερες χώρες, με επιτόκιο 3,65%. Το μέσο επιτόκιο στην Ευρώπη είναι 3,03%.
– Στα καταναλωτικά δάνεια η Ελλάδα είναι η τρίτη ακριβότερη χώρα, με μέσο επιτόκιο 10,66%. Το μέσο επιτόκιο στην Ευρώπη είναι 7,52%.
Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΚΤ, στην Ελλάδα προσφέρεται μέσο επιτόκιο για προθεσμιακές καταθέσεις ενός έτους, το 1,33%, δηλαδή το τρίτο χαμηλότερο στην Ευρώπη. Ο μέσος όρος στην Ευρώπη είναι 1,96%. Για παράδειγμα η Ιταλία και η Φινλανδία είναι στην κορυφή της λίστας των χωρών, με 2,53%, η Γερμανία κοντά στον μέσο όρο με 1,94% και η Κύπρος πολύ χαμηλά με 1,26%.
Επιτόκια στις επιχειρήσεις:
– Για δάνεια με κυμαινόμενο επιτόκιο που είναι σταθερό τους πρώτους τρεις μήνες και μέχρι 250.000 ευρώ στις επιχειρήσεις, το μέσο επιτόκιο στην Ευρώπη είναι 3,90% και στην Ελλάδα είναι 4,81%.
– Για δάνεια σε επιχειρήσεις μέχρι 1 εκατ. ευρώ και σταθερό επιτόκιο στο πρώτο τρίμηνο, το μέσο επιτόκιο στην Ευρώπη είναι 3,54% και στην Ελλάδα έμεινε σταθερό στο 4,04%. Δεν είναι το ακριβότερο, αλλά έμεινε σταθερό κοντά στα επιτόκια των χωρών της Βαλτικής.
– Στα πιο μακροχρόνια επιχειρηματικά δάνεια για ποσά από 1 εκατ. ευρώ και άνω οι ελληνικές τράπεζες και επιχειρήσεις πελάτες τους κάνουν ξεχωριστές συμφωνίες ή είναι δάνεια που σχετίζονται με το Ταμείο Ανάκαμψης.
– Στις επιχειρηματικές καταθέσεις προθεσμίας με διάρκεια ενός έτους, το επιτόκιο στην Ελλάδα είναι 1,98% κάτω από το μέσο επιτόκιο στην Ευρώπη που είναι 2,15%, αλλά κοντά στο μέσον της λίστας των χωρών. Για παράδειγμα, στην Ιταλία είναι στο 2,17%, στη Γερμανία στο 2,16%, στο Βέλγιο στο 1,95% και στην Κύπρο στο 1,37%, που είναι το χαμηλότερο.
Επιτόκια ελληνικών δανείων με μικρή άνοδο τον Απρίλιο:
Μέση αύξηση 10-11 μονάδων βάσης καταγράφηκε τον Απρίλιο στα δάνεια τακτής λήξης προς ΜμΕ, ανεξάρτητα από ποσά. Το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο για νέα επιχειρηματικά δάνεια τακτής λήξης συνολικά σε ΜμΕ ή μεγαλύτερες επιχειρήσεις αυξήθηκε κατά 5 μονάδες βάσης σε 4,33%.
Γενικά οι αυξήσεις στα επιτόκια των επιχειρηματικών δανείων εντοπίζονται στα δάνεια τακτής λήξης, με κυμαινόμενο επιτόκιο ή σταθερό επιτόκιο μέχρι ένα έτος για ποσά από 1 εκατ. ευρώ και άνω, μακροχρόνια ή και για πιο μικρά διαστήματα.
Μεγαλύτερη ήταν η αύξηση των επιτοκίων νέων δανείων σε ατομικές επιχειρήσεις, αγρότες και επαγγελματίες. Μεσοσταθμικά τα επιτόκια στα νέα δάνεια αυξήθηκαν κατά 32 μονάδες βάσης σε 5,95%.
Στα νέα στεγαστικά δάνεια με σταθερά επιτόκια και διάρκεια μεταξύ 5-10 ετών τα επιτόκια αυξήθηκαν κατά 42 μονάδες βάσης σε 4,47%.
Στα νέα καταναλωτικά δάνεια για ένα έως πέντε χρόνια με σταθερό επιτόκιο η μέση αύξηση ήταν 25 μονάδες βάσης σε 9,86%.
Πηγή: capital.gr
