Του Χάρη Φλουδόπουλου
Σε ευθεία αντιπαράθεση με την κυβερνητική πολιτική για την ενέργεια βρίσκεται η βαριά βιομηχανία της χώρας, με την ΕΒΙΚΕΝ να εξαπολύει σφοδρή κριτική για σειρά ενεργειών – ή παραλείψεων – που όπως υποστηρίζει υπονομεύουν τη βιωσιμότητα του παραγωγικού ιστού. Η παρέμβαση του Αντώνη Κοντολέοντος, προέδρου της Ένωσης, στο χθεσινό συνέδριο του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος και του ΙΕΝΕ στη Θεσσαλονίκη, ήρθε να καταδείξει την ένταση αλλά και τα διακυβεύματα στην ενεργειακή πολιτική της κυβέρνησης.
Υπαναχώρηση στο “non fossil flexibility”: Το CRM προχωρά, η βιομηχανία μένει πίσω
Κεντρικό σημείο της κριτικής αποτέλεσε η υπαναχώρηση της κυβέρνησης από τη συμφωνία με τη βιομηχανία για την προώθηση του μηχανισμού αποζημίωσης της “μη ορυκτής ευελιξίας” – του αποκαλούμενου non fossil flexibility. Ο εν λόγω μηχανισμός αφορά στη συμμετοχή μονάδων ζήτησης και αποθήκευσης στην αγορά εξισορρόπησης, και σύμφωνα με την ΕΒΙΚΕΝ, είχε συμφωνηθεί να προηγηθεί της κοινοποίησης ενός γενικευμένου Capacity Remuneration Mechanism (CRM) για τις μονάδες φυσικού αερίου.
Ωστόσο, όπως υπογράμμισε ο κ. Κοντολέων, η κυβέρνηση παρακάμπτει το συμφωνηθέν χρονοδιάγραμμα και κινείται πλέον προς την κοινοποίηση CRM για μονάδες φυσικού αερίου, θέτοντας σε δεύτερη μοίρα τον “πράσινο” μηχανισμό ευελιξίας. Η κίνηση αυτή, όπως καταγγέλλεται, “ακυρώνει στην πράξη” τον μηχανισμό non fossil flexibility – ένα εργαλείο με πολύ χαμηλότερο κόστος για τον καταναλωτή (μόλις 25 εκατ. ευρώ), σε σχέση με τα εκατοντάδες εκατομμύρια που απαιτεί το CRM για τις συμβατικές μονάδες.
Η βιομηχανία διερωτάται ευθέως αν η καθυστέρηση της κοινοποίησης του non fossil flexibility είναι “σκόπιμη” και επισημαίνει ότι ακόμα και η μελέτη επάρκειας του ΑΔΜΗΕ δεν υποδεικνύει ανάγκη πρόσθετου CRM. “Ποιος θα πληρώσει αυτά τα επιπλέον ποσά;” ήταν το ρητορικό ερώτημα που τέθηκε.
Το “ξεχασμένο” ΕΤΜΕΑΡ: 17 εκατ. ευρώ το κόστος για τη μεταποίηση
Δεύτερος πυλώνας της κριτικής αφορά στην καθυστέρηση της κοινοποίησης του νέου μηχανισμού για τη μείωση του ΕΤΜΕΑΡ (τέλος για ΑΠΕ) που δικαιούνται βάσει ευρωπαϊκών οδηγιών οι ενεργοβόρες βιομηχανίες. Το προηγούμενο σχήμα έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2023, και παρότι υπάρχουν δικαιούχοι, η νέα ρύθμιση δεν έχει ακόμη εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με αποτέλεσμα οι βιομηχανίες να συνεχίζουν να πληρώνουν το τέλος στο ακέραιο.
Η οικονομική επιβάρυνση υπολογίζεται σε 17 εκατ. ευρώ ετησίως, ποσό καθόλου αμελητέο για τις ενεργοβόρες επιχειρήσεις, ιδιαίτερα σε μία περίοδο κατά την οποία η διεθνής ανταγωνιστικότητα βρίσκεται υπό πίεση. Παράλληλα, απαιτείται και πρόσθετη υπουργική απόφαση για το 2022, προκειμένου να επιστραφούν αναδρομικά ποσά στους δικαιούχους, χωρίς όμως να μετακυλιστούν λανθασμένα χρεώσεις (περίπου 40 εκατ. ευρώ) σε μη δικαιούχες επιχειρήσεις όπως ξενοδοχεία και σούπερ μάρκετ.
“Πληρώνουμε χωρίς λόγο, ενώ δικαιούμαστε ελάφρυνση. Πού είναι η ανταγωνιστικότητα;” διερωτάται εύλογα η βιομηχανία.
Το ιταλικό μοντέλο “Green Pool”: Μια λύση που η Ελλάδα αποφεύγει
Το τρίτο και πιο στρατηγικής σημασίας σημείο που αναδείχθηκε στην τοποθέτηση του προέδρου της ΕΒΙΚΕΝ αφορά στην επιλογή της κυβέρνησης να μην υιοθετήσει ή έστω να εξετάσει σοβαρά την εφαρμογή του ιταλικού μοντέλου “Energy Release 2.0” – ή αλλιώς Green Pool.
Πρόκειται για ένα καινοτόμο σχήμα με το οποίο η ιταλική GSE (αντίστοιχος του ΔΑΠΕΕΠ) παραχωρεί σε ενεργοβόρες βιομηχανίες πράσινη ενέργεια μέσω σταθερών μακροχρόνιων συμβολαίων (PPAs) με τιμή 65 ευρώ/MWh, με αντάλλαγμα την υποχρέωση των επιχειρήσεων να κατασκευάσουν νέες ΑΠΕ διπλάσιας δυναμικότητας και να επιστρέψουν την ενέργεια σε βάθος 20ετίας στην ίδια τιμή.
Η ΕΒΙΚΕΝ υποστηρίζει ότι το μοντέλο αυτό προσφέρει σταθερότητα κόστους, ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού και κίνητρο για επενδύσεις στην πράσινη μετάβαση – χαρακτηριστικά που λείπουν σήμερα από την ελληνική πραγματικότητα. Εντούτοις, παρά την επιτυχή εφαρμογή του στην Ιταλία από τον Φεβρουάριο του 2025, η ελληνική κυβέρνηση δείχνει απρόθυμη να το εξετάσει ή να το προσαρμόσει στα ελληνικά δεδομένα.
“Εκτός στρατηγικής πλαισίου”
Στο σύνολό της η παρέμβαση του προέδρου της ΕΒΙΚΕΝ εκπέμπει το μήνυμα ότι η βιομηχανία αισθάνεται ότι η ενεργειακή πολιτική χαράσσεται χωρίς να λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες της παραγωγικής βάσης. Αντί για διαρθρωτικές λύσεις και προώθηση της απανθρακοποίησης με όρους κόστους-οφέλους, αναπαράγονται μοντέλα επιδότησης συμβατικών μονάδων, ενώ η χώρα μας παραμένει απούσα από ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες ενίσχυσης της βιομηχανίας.
Όπως χαρακτηριστικά είπε ο κ. Κοντολέων “αντί να ενισχυθεί η συμμετοχή της βιομηχανίας στην απανθρακοποίηση, επιδοτούνται παρωχημένες τεχνολογίες με δυσανάλογο κόστος για τον καταναλωτή. Η πολιτεία οφείλει να αποφασίσει αν θέλει μεταποίηση ή μόνο εισαγωγές”.
Διαβάστε ακόμη:
Πηγή: capital.gr
