Του Τάσου Δασόπουλου
Η Ελλάδα δεν έχει περιθώριο να χάσει ούτε ένα ευρώ κοινοτικών πόρων, ξεκαθάρισε χθες από την Αλεξανδρούπολη ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Νίκος Παπαθανάσης αναφερόμενος στη διπλή αναθεώρηση που βρίσκεται σε εξέλιξη για ΤΑΑ και ΕΣΠΑ.
Αναφερόμενος στο ΤΑΑ που λήγει στα μέσα του 2026, ξεκαθάρισε ότι η Ελλάδα δεν έχει περιθώριο να χάσει ούτε ένα ευρώ κοινοτικών πόρων, παρά το γεγονός ότι πρόσφατα αποκλείστηκε κάθε προσδοκία για παράταση του προγράμματος.
Σημείωσε όμως ότι η Κομισιόν είναι έτοιμη να εξαντλήσει τα όρια της ευελιξίας του προγράμματος, για να μην χάσουν χρήματα οι χώρες οι οποίες προηγούνται σε εκταμιεύσεις, στις οποίες περιλαμβάνεται και η Ελλάδα.
Στην παρούσα χρονική φάση υπάρχουν δύο αναθεωρήσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη. Η μια αφορά την ενδιάμεση αναθεώρηση του ΕΣΠΑ 21-27 και η δεύτερη την αναθεώρηση του Ταμείου Ανάκαμψης. Όπως είπε π κ. Παπαθανάσης, έχει ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση για τις τελικές αλλαγές στο ΤΑΑ και πλέον μένουν κάποιες λεπτομέρειες, με προοπτική η αναθεώρηση να ολοκληρωθεί ίσως την ερχόμενη εβδομάδα. Μετά από αυτό, θα μπορέσουμε να υποβάλλουμε ως χώρα το 6ο αίτημα πληρωμής ύψους 3,9 δισεκατομμυρίων για να ακολουθήσει το 7 αίτημα ύψους 3,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, μάλλον τον Νοέμβριο.
Τόνισε πάντως ότι σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες που και στο ΕΣΠΑ και στο Ταμείο Ανάκαμψης, είναι στις πρώτες θέσεις από πλευράς υλοποίησης.
Ειδικότερα, είπε ότι στην πραγματική οικονομία θα διατεθούν φέτος 4,9 δισ. ευρώ από τους πόρους του ΤΑΑ, ενώ το 2026 θα διατεθούν πόροι ύψους 6,9 δισ. ευρώ. Γενικά είπε ότι οι στόχοι του ΤΑΑ πρέπει να επιτευχθούν μέχρι της 31 Αυγούστου 2026 και οι τελευταίες πληρωμές, μέχρι την 31 Δεκεμβρίου 2026.
Η αναθεώρηση του ΤΑΑ
Στο Σχέδιο “Ελλάδα 2.0” προστέθηκαν έργα που αφορούν στην ασφάλεια και στην αναβάθμιση των μετακινήσεων των πολιτών, όπως η ολοκληρωμένη αναβάθμιση της υποδομής ασφαλείας των δέκα μεγαλύτερων σιδηροδρομικών τούνελ του ΟΣΕ, με τη χρήση έξυπνων συστημάτων, η δημιουργία έξυπνων διαβάσεων σε σχολικές μονάδες και η ανάπτυξη αυτόνομων έξυπνων δικτύων φωτισμού στους οδικούς άξονες υπό την εποπτεία των 13 Περιφερειών της χώρας.
Περιλαμβάνεται επίσης, η προμήθεια επιπλέον 175 ηλεκτροκίνητων λεωφορείων στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Η αύξηση αυτή του αριθμού των ηλεκτρικών λεωφορείων σε αντικατάσταση άλλων προγραμμάτων του υπουργείου μεταφορών τα οποία απεντάχθηκαν λόγω χαμηλού ενδιαφέροντος.
Συγκεκριμένα, στο αναθεωρημένο Ελλάδα 2.0. και με στόχο τη διεύρυνση της ψηφιοποίησης της εκπαίδευσης, προστίθενται επιπλέον διαδραστικά συστήματα μάθησης για τα σχολεία της χώρας και επεκτείνεται το ψηφιακό σχολείο. Οι ψηφιακές υπηρεσίες, ενισχύονται και στον τομέα της δημοσίας υγείας με την πρόταση έργου επέκτασης της ψηφιακής υποδομής του συστήματος υγείας, για τη διευκόλυνση και την απλοποίηση των καθημερινών διαδικασιών. Επιπρόσθετα, επεκτείνεται η υλοποίηση του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη, με την προσθήκη του συστήματος καταγραφής της αυθαίρετης δόμησης μέσω δορυφόρων και drones.
Από την άλλη μεριά, υπήρξαν και έργα τα οποία δεν είχαν ικανοποιητική υλοποίηση και κρίθηκε απαραίτητο να απενταχθούν από τις χρηματοδοτήσεις του ΤΑΑ και να ενταχθούν σε άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία με πρώτο το ΕΣΠΑ 2021-2027. Ειδικότερα με βάση την πορεία υλοποίησης, μεταφέρονται σε άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία έργα όπως η κατασκευή του φράγματος Αλμωπαίου, για το οποίο ο διαγωνισμός κηρύχθηκε άγονος. Το έργο μεταφέρεται στο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, με πόρους του οποίου θα υλοποιηθούν και τα Περιφερειακά Κέντρα Πολιτικής Προστασίας. Η αναβάθμιση των 7 Canadair μεταφέρεται στο ΕΣΠΑ, ενώ αντικαταστάθηκαν με τα ηλεκτρικά λεωφορεία δράσεις όπως τα Πράσινα Ταξί και το Φορτίζω Παντού.
Αναθεώρηση ΕΣΠΑ
Η δεύτερη αναθεώρηση, η οποία θα πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του χρόνου, αφορά το ΕΣΠΑ 2021-2027, από το οποίο απομένει να απορροφηθούν άλλα 33,5 δισ. ευρώ. Οι δαπάνες που έχουν γίνει και περιμένουν να χρηματοδοτηθούν φτάνουν μέχρι στιγμής τα 2,45 δισ. ευρώ από τα συνολικά 36 δισ. της δημόσιας δαπάνης, ποσό που βάζει την Ελλάδα στη δεύτερη θέση σε ό,τι αφορά την απορρόφηση πόρων εντός της Ε.Ε. Η γενική κατεύθυνση εδώ είναι η ανακατεύθυνση πόρων σε τομείς όπως η στέγαση και η καινοτομία και, φυσικά, να ενσωματωθούν με τον σωστό τρόπο έργα τα οποία δεν υπάρχει πλέον χρόνος να τελειώσουν στο χρονικό όριο που έχει τεθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Με την αναθεώρηση του προγράμματος θα ενταχθούν ψηφιακά έργα του ιδιωτικού τομέα ύψους 500 εκατ. ευρώ, τα οποία είχαν ενταχθεί αρχικά στο ΤΑΑ. Ωστόσο, αποφασίστηκε να απενταχθούν, καθώς, λόγω καθυστερήσεων, η εκτίμηση ήταν ότι δεν θα είχαν καν ξεκινήσει μέχρι τα μέσα του 2026, οπότε ολοκληρώνεται το ΤΑΑ. Τα έργα αυτά θα χρηματοδοτηθούν από το ειδικό πρόγραμμα ψηφιακών δράσεων STEP.
Κεντρική αλλαγή στην αναθεώρηση αναμένεται να αποτελέσει και ένα νέο στεγαστικό πρόγραμμα το οποίο δεν έχει πάρει την τελική του μορφή.
Πηγή: capital.gr
