Αυτό είναι το… πιο παχύσαρκο μέρος στον κόσμο

Δεν υπάρχει χώρα του ΟΟΣΑ που να ξεπερνάει τους Αμερικανούς: Οι 2 στους 5 ενήλικες εκεί είναι παχύσαρκοι και ο 1 στους 3 υπέρβαρος. Η κομητεία όμως που σπάει τα ρεκόρ παχυσαρκίας, παραδόξως θα μπορούσε να τρέφεται με υψηλής ποιότητας τρόφιμα. Πρόκειται για ένα μέρος, το οποίο θα μπορούσε πολύ εύκολα να χαρακτηριστεί ως το «πιο παχύσαρκο μέρος στον κόσμο».

Η αμερικανική πραγματικότητα, δυστυχώς έχει φτάσει και στην Ελλάδα, η οποία θα έχει τα υψηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας για αγόρια και νεαρούς μέχρι το 2050.

Στην κομητείας Χολμς, στην αγροτική πολιτεία του Μισισίπι, 30άρηδες πεθαίνουν από διαβήτη και καρδιακές προσβολές χάρη στην τροφή. Το 53,2% όλων των ενηλίκων είναι παχύσαρκοι, δηλαδή έχουν δείκτη μάζας σώματος (BMI) 30 ή και περισσότερο.

Αυτό είναι το… πιο παχύσαρκο μέρος στον κόσμο

Ρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας The Telegraph αναφέρει ότι η κομητεία αυτή αποτελεί μια μικρογραφία των προβλημάτων που μαστίζουν την αγροτική Αμερική, με τους κατοίκους της στην πρώτη γραμμή μιας κρίσης παχυσαρκίας που καταστρέφει την υγεία του έθνους.

Παρόλο που βρίσκεται στο Δέλτα του αγροτικού Μισισίπι, μια από τις πιο εύφορες περιοχές της πολιτείας, πολλοί κάτοικοι της καταπράσινης κομητείας Χολμς ζουν σε περιοχές που αποκαλούνται «διατροφικές έρημοι».

Παρά τις ιδανικές συνθήκες για γεωργία, τα καταστήματα τροφίμων στην κομητεία Χολμς είναι σπάνια. Τα περισσότερα έχουν πολύ μικρά τμήματα με φρέσκα προϊόντα και πολλές φορές τα ράφια είναι άδεια.

Δεν υπάρχουν φρέσκα φρούτα

Το πλησιέστερο σούπερ μάρκετ είναι σχεδόν 20 χλμ. μακριά. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι πλούσια εφοδιασμένο ή φτηνό, όπως αναφέρει το δημοσίευμα. «Το κοντινότερο αξιόλογο σούπερ μάρκετ είναι περίπου 30 μίλια μακριά», λέει κάτοικος της κομητείας, Τομ Κόλινς.

Ακόμα και τα υγιεινά τρόφιμα που υπάρχουν στα ράφια δεν είναι πάντα γευστικά ή θρεπτικά. «Χρησιμοποιούν συντηρητικά», λέει ο Κόλινς. «Ίσως χρειάζεται μια εβδομάδα μέχρι να φτάσουν εδώ. Δαγκώνεις ένα μήλο και έχει γεύση κεριού».

«Ζούμε σε μια κοινότητα όπου υπάρχουν χωράφια με βαμβάκι, καλαμπόκι και σόγια, αλλά αυτά δεν μπορούν να σε ταΐσουν. Η κομητεία Χολμς είναι μια περιοχή σε απόγνωση όσον αφορά τη διατροφική επάρκεια».

Όπως και σε πολλές περιοχές της αγροτικής Αμερικής, δεν υπάρχει καμία δημόσια συγκοινωνία στην κομητεία Χολμς. Δεν υπάρχουν πεζοδρόμια δίπλα σε δρόμους όπου η ταχύτητα φτάνει τα 90 χλμ/ώρα, ούτε ποδηλατοδρόμοι ή δημόσια μονοπάτια μέσα στην ύπαιθρο.

Αυτό καθιστά δύσκολη τη σωματική άσκηση και σχεδόν αδύνατη τη μετακίνηση χωρίς αυτοκίνητο. Η έλλειψη πρόσβασης σε υγιεινή τροφή επιδεινώνεται και από τις ανεπαρκείς υπηρεσίες υγείας.

Το ποιοτικό φαγητό κοστίζει – «Μεγάλωσα τρώγοντας Pop-Tarts»

Το διάμεσο οικογενειακό εισόδημα στην κομητεία Χολμς είναι μόλις 29.434 δολάρια – το χαμηλότερο από κάθε κομητεία στις ΗΠΑ με πληθυσμό άνω των 10.000. Έτσι, κάθε παιδί στην περιοχή πληροί τις προϋποθέσεις για δωρεάν σχολικά γεύματα.

«Η πραγματική φτώχεια στην Αμερική ορίζεται από την πρόσβαση», λέει ο Τζέισον Κόκερ, πρόεδρος της οργάνωσης Together for Hope, ενός φορέα για την ανάπτυξη της υπαίθρου. «Ο κόσμος μπορεί να έχει πρόσβαση σε ένα πρατήριο βενζίνης, αλλά εκεί δεν πωλούνται φρούτα και λαχανικά. Πωλούν τηγανητά, και αυτά είναι φθηνότερα. Το φθηνότερο φαγητό είναι και το χειρότερο».

Πράγματι, η τιμή παίζει σημαντικό ρόλο. Ενδεικτικά, ένα τοπικό εστιατόριο χρεώνει περίπου 14 δολάρια για ένα πιο πλήρες και θρεπτικό γεύμα, ενώ ένα χάμπουργκερ στο κατάστημά του κοστίζει 10 δολάρια. Αυτή η διαφορά κάνει συχνά όλη τη διαφορά.

Σε αυτό συμφωνεί και η ομότιμη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο New York, Μάριον Νέστλε λέγοντας ότι «για φτωχούς ανθρώπους, που δουλεύουν δύο ή τρεις δουλειές και είναι απόλυτα εξουθενωμένοι, δεν υπάρχουν χρήματα για να αγοράσουν ακριβά πράγματα για τα παιδιά τους».

«Αλλά μπορούν να τους προσφέρουν πρόχειρο φαγητό ως λιχουδιά, και τα παιδιά το θέλουν επειδή προβάλλεται στη διαφήμιση. Αυτά τα παιδιά δεν έχουν ιδέα τι είναι το πραγματικό φαγητό».

«Έτσι καταλήγεις να έχεις μια διατροφή γεμάτη από τα χειρότερα φαγητά, που σε κάνουν παχύσαρκο και επιρρεπή στον διαβήτη, κάτι που καταστρέφει την υγεία σου».

Αλλά ακόμη κι όταν η υγιεινή τροφή είναι διαθέσιμη, ο κόσμος συχνά δεν την επιλέγει. Μπορεί να είναι πιο ακριβή και λιγότερο βολική. Και δεν προβάλλεται διαρκώς στις τηλεοπτικές διαφημίσεις.

Παλιότερα έτρωγαν σωστά

Αυτό αντικατοπτρίζει την απώλεια του ελέγχου της διατροφής στην κομητεία Χολμς.

Με τα χρόνια, οι κάτοικοι της περιοχής παρατήρησαν μια δραματική αλλαγή στη σχέση τους με την τροφή. «Η μαμά μου μεγάλωσε εδώ με τον δικό τους λαχανόκηπο», λέει η Ρονέντα Λόου. Η μητέρα της, Νέλι Σκοτ, 71 ετών, θυμάται πώς μπορούσε «να τρώει όλη μέρα».

«Αλλά ήταν φρούτα», λέει. «Είχαμε μηλιές, συκιές και μπιζέλια από τον κήπο μας. Κέικ τρώγαμε μόνο τις Κυριακές και δεν υπήρχαν προβλήματα παχυσαρκίας».

Για τη Λόου, η αντίθεση είναι έντονη. «Ανάμεσα στη γενιά της μητέρας μου και στη δική μου, κάτι αποσυνδέθηκε», λέει. «Μεγάλωσα τρώγοντας Pop-Tarts. Τα φαγητά που τρώμε είναι διαφορετικά. Τρώμε πολλές τηγανητές πατάτες και φτερούγες κοτόπουλου. Πρέπει να επιστρέψουμε στα ανεπεξέργαστα τρόφιμα».

Οι βιομηχανίες έκαναν τη ζημιά – Μη μαγειρεύετε

«Παλαιότερα, όταν οι παππούδες και οι εκτεταμένες οικογένειες ζούσαν όλοι κάτω από την ίδια στέγη, υπήρχε κάποιος που μαγείρευε και ετοίμαζε το φαγητό», λέει η Ρόμπιν ΜακΚρόρι, η απερχόμενη δήμαρχος του Λέξινγκτον.

«Τώρα ζούμε στην εποχή του πρόχειρου φαγητού, της άμεσης ικανοποίησης, της υπηρεσίας παραλαβής από το αυτοκίνητο (drive-in) και της διέλευσης (drive-through)».

Η Νέστλε υποστηρίζει ότι αυτή η μετάβαση έχει σε μεγάλο βαθμό υποκινηθεί από το κέρδος. «Η βιομηχανία τροφίμων έκανε μια τεράστια, οργανωμένη προσπάθεια τη δεκαετία του 1950 να πείσει, κυρίως τις γυναίκες, ότι το μαγείρεμα είναι αγγαρεία, δύσκολο και περίπλοκο», λέει.

«Είπαν: “Θα σας το κάνουμε εύκολο. Θα φτιάξουμε έτοιμα γεύματα για την τηλεόραση. Θα δημιουργήσουμε συσκευασμένα τρόφιμα. Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να τα ανοίξετε και να τα ζεστάνετε”».

Οι εταιρείες τροφίμων, κυνηγώντας μεγαλύτερα κέρδη για τους μετόχους τους, είναι φυσικό να ενθαρρύνουν τον κόσμο να τρώει περισσότερο.

Αυτό σημαίνει ότι επιδιώκουν να παράγουν τρόφιμα που είναι φθηνότερα, πιο νόστιμα και με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Έτσι γεννήθηκε η άνοδος των υπερεπεξεργασμένων τροφίμων (Ultra-Processed Foods-UPFs).

Ξεχάσαμε να μαγειρεύουμε

Τα UPFs είναι τρόφιμα που έχουν υποστεί εκτεταμένη βιομηχανική επεξεργασία και περιέχουν συστατικά που δεν βρίσκονται σε μια σπιτική κουζίνα, όπως σταθεροποιητές και γαλακτωματοποιητές. Περιλαμβάνουν αναψυκτικά, λουκάνικα, μαζικής παραγωγής ψωμί και τα περισσότερα συσκευασμένα σνακ.

Αυτά τα τρόφιμα αποτελούν πλέον πάνω από το 50% της ημερήσιας θερμιδικής πρόσληψης των Αμερικανών.

Τα UPFs έχουν συνήθως πολύ υψηλά επίπεδα ραφιναρισμένης ζάχαρης, ανθυγιεινών λιπαρών και αλατιού. Είναι πλούσια σε θερμίδες αλλά φτωχά σε θρεπτικά συστατικά. Παρ’ όλα αυτά, είναι βολικά και φθηνά.

Σχεδόν το 70% των θερμίδων που προσλαμβάνουν τα παιδιά στις ΗΠΑ προέρχεται από υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα.

Τα UPFs έχουν συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο για ασθένειες όπως καρδιοπάθειες και καρκίνος. Και αυτό που δείχνουν καθαρά οι επιστημονικές μελέτες είναι ότι τα UPFs κάνουν τους ανθρώπους να τρώνε περισσότερο.

«Είναι η επεξεργασία, η υφή, η γεύση. Αυτά τα τρόφιμα είναι σκόπιμα σχεδιασμένα ώστε να σε κάνουν να συνεχίζεις να τα τρως», λέει η Νέστλε. «Αυτά τα προϊόντα διαφημίζονται· αυτό θεωρείς ότι πρέπει να τρως. Και αυτό είναι εξαιρετικά επικερδές για τις εταιρείες».

Η άνοδος των UPFs και η μαζική διαφήμιση των ταχυφαγείων συνέπεσε με τη μείωση του αριθμού των νέων που μαθαίνουν να μαγειρεύουν.

«Ξεχάσαμε πώς να καλλιεργούμε το δικό μας φαγητό και να το μαγειρεύουμε», λέει ο Κόκερ. Η Νέστλε προσθέτει: «Αν δεν ξέρεις να μαγειρεύεις, δεν μπορείς να ψωνίσεις σωστά σε σούπερ μάρκετ, να πάρεις πραγματικά, ανεπεξέργαστα τρόφιμα και να τα μετατρέψεις σε κάτι που η οικογένειά σου θα φάει μέσα σε λίγο χρόνο».

Μήπως η παραπάνω κατάσταση είναι καμπανάκι για την Ελλάδα, η οποία δεν παράγει τα δικά της φρέσκα τρόφιμα, αλλά εισάγει διαρκώς -λόγω ΕΕ- και στην οποία ισχύουν εργασιακές συνθήκες που δεν προσφέρουν επαρκή χρόνο για μαγείρεμα;

Πηγή: tanea.gr