«Οι βαπτίσεις ενηλίκων δεν αντισταθμίζουν την πτώση που παρατηρείται στις βαπτίσεις παιδιών. Και επιπλέον αποτελούν περισσότερο ένδειξη για μια αυξανόμενη αναζήτηση της προσωπικής πνευματικότητας. Οχι στην πραγματικότητα μια προσκόλληση στην Καθολική Εκκλησία ως θεσμό». Είναι το πρώτο σχόλιο του «καθ’ ύλην αρμόδιου» Ολιβιέ Ρουά, καθηγητή στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο της Φλωρεντίας και μελετητή του πολιτικού Ισλάμ, όταν του επισημαίνουμε το δημοσίευμα του «Economist». «Σαφώς οι νέες γενιές είναι πιο ανοιχτές στην πνευματικότητα (σ.σ.: αυτό που ονομάζεται new age), αλλά όχι τόσο στις θεσμικές θρησκείες. Η αύξηση στις βαπτίσεις ενηλίκων, άλλωστε, δεν μεταφράζεται σε αύξηση των κληρικών: ο αριθμός των νέων που εισέρχονται στα καθολικά σεμινάρια για να γίνουν ιερείς εξακολουθεί να μειώνεται. Περισσότεροι βαπτισμένοι ενήλικοι, λοιπόν, όλο και λιγότεροι συμμετέχοντες στα σεμινάρια. Αυτό σημαίνει ότι οι νεοβαπτισθέντες δεν ενδιαφέρονται για την ιεροσύνη».
Ο Ρουά ασχολείται με τη διάχυση της θρησκευτικότητας στη δημόσια σφαίρα –ειδικά της Ευρώπης – ήδη από τη δεκαετία του 1990, ενώ ένα από τα τελευταία βιβλία του ήταν το «Η Ευρώπη είναι χριστιανική;» (εκδ. Πόλις, 2020, μτφ. Βάλια Καϊμάκη). Επισημαίνει εκεί: «Οι θρησκείες, που δεν συνάδουν πια με τις κυρίαρχες κουλτούρες, επανέρχονται στον δημόσιο χώρο στο όνομα μιας κανονιστικής απαίτησης: καθολικοί και ευαγγελικοί μάχονται για το γράμμα των νόμων, για να περιορίσουν ή ν’ απαγορεύσουν το δικαίωμα στην άμβλωση, τον γάμο μεταξύ ομοφύλων ή τη χαλάρωση των κανόνων της τεχνητής γονιμοποίησης. Διαβεβαιώνουν ασφαλώς ότι μιλούν στο όνομα μιας υπερβατικότητας, αλλά η αμφιθυμία τους απέναντι στους λαϊκιστές και τους ταυτοτικούς, η σιγή τους για μείζονα κοινωνικά θέματα, η εσωστρέφεια που τους γεννάται από το αίσθημα ότι είναι υπό πολιορκία, τους κάνουν να απευθύνονται σε ώτα μη ακουόντων».
«Εκκοσμικευμένη κουλτούρα»
Ο ίδιος στον σχολιασμό του για το δημοσίευμα του «Economist» παραπέμπει στο παλαιότερο βιβλίο του «Ιερή άγνοια»: «Αυτό που συμβαίνει είναι ακριβώς αυτό που είχα περιγράψει εκεί: η θρησκεία διαμορφώνεται εκτός του χώρου της κυρίαρχης κουλτούρας από ανθρώπους που είναι μεταστραφέντες ή αναγεννημένοι και αναζητούν μια πολύ ορατή και κανονιστική θρησκευτικότητα. Αλλά παραμένουν έξω από την κυρίαρχη κουλτούρα, η οποία είναι ολοένα και περισσότερο εκκοσμικευμένη – θα έλεγα έως και νεοπαγανιστική. Πάρτε, για παράδειγμα, την υπερψήφιση από το γαλλικό Κοινοβούλιο του “δικαιώματος στον υποβοηθούμενο θάνατο” παρά την ομόφωνη αντίρρηση όλων των θρησκευτικών κοινοτήτων.
Με αφορμή εκείνο το βιβλίο, όπου εκτός άλλων υπενθύμιζε ότι το πολιτικό Ισλάμ χρησιμοποιεί τα «όπλα» της παγκοσμιοποίησης – Internet, ΜΜΕ – για το δικό του συμφέρον, είχαμε μιλήσει για «ΤΑ ΝΕΑ». Η συνέντευξη συνέπεσε χρονικά με την τρομοκρατική επίθεση στο μετρό της Μόσχας στις 29 Μαρτίου 2010. Επισήμανε και τότε: «Τα θρησκευτικά κινήματα που έχουν παρουσία στην Ευρώπη δεν ανταποκρίνονται στην παραδοσιακή μορφή των θρησκειών. Δεν είναι η Καθολική Εκκλησία που επιστρέφει ούτε η Ορθόδοξη ούτε καν το παραδοσιακό ή κυρίαρχο Ισλάμ. Είναι οι πεντηκοστιανοί, οι σαλαφιστές και οι υπερορθόδοξοι Εβραίοι. Ολα αυτά τα κινήματα έχουν ιστορικές ρίζες στα τέλη του 18ου αιώνα. Δεν πρόκειται, λοιπόν, για επιστροφή, αλλά για έκφραση του θρησκευτικού συναισθήματος με νέες μορφές. Οι πιστοί χαρακτηρίζονται από ατομικισμό (individualistic) και κρατούν αποστάσεις από την παραδοσιακή κουλτούρα. Το θρησκευτικό προϊόν είναι πλέον παγκοσμιοποιημένο».
Πηγή: tanea.gr
