Πέρα από αριθμούς και τεχνικά διαγράμματα, το ουσιαστικό διακύβευμα για την Ελλάδα στη φετινή διαπραγμάτευση με την Κομισιόν συμπυκνώνεται σε ένα ερώτημα: ποιο έτος θα μετρήσει ως βάση για τον υπολογισμό της επιτρεπόμενης αύξησης των αμυντικών δαπανών – το 2021 ή το 2024 (βάσει της ρήτρας διαφυγής την οποία η χώρα μας έχει αιτηθεί);
Σήμερα , η Κομισιόν ετοιμάζεται να ανακοινώσει την εξαίρεση των αυξημένων αμυντικών δαπανών από τον υπολογισμό του ελλείμματος, για 12 κράτη-μέλη που έχουν ζητήσει την ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής – με την Ελλάδα να βρίσκεται στον πυρήνα αυτής της ομάδας.
Παρασκήνιο
Στο παρασκήνιο, η ελληνική πλευρά έχει ήδη επιχειρηματολογήσει με συνέπεια περί του το 2021 δεν μπορεί να αποτελεί σημείο αναφοράς για την «κανονικότητα» μιας χώρας που αντιμετώπιζε τότε αυξημένο εξοπλιστικό φορτίο λόγω περιφερειακής έντασης και μείζονος αβεβαιότητας. Αντίθετα, ως έτος βάσης, έχει προταθεί από την Αθήνα το 2024 έτσι ώστε η ρήτρα διαφυγής να έχει και κάποιο νόημα. Άλλωστε μόνο κάτω από αυτές τις συνθήκες μπορεί να εξασφαλιστεί επιπλέον πολύτιμος δημοσιονομικός χώρος που θα μπορούσε να διοχετευθεί σε στοχευμένες πολιτικές μέσω του οικονομικού πακέτου της ΔΕΘ.
Στην Ελλάδα οι αμυντικές δαπάνες (εξοπλιστικά και λειτουργικές δαπάνες) ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι ήδη υψηλότερες και βρίσκονται κοντά στο 2,8%-3%. Το 2024, για την αγορά οπλικών συστημάτων, η δαπάνη αυξήθηκε κατά 1 δισ. ευρώ. Από το 2025 και κάθε χρόνο μετά το ποσό αυτό θα αυξάνεται κατά τουλάχιστον 400-500 εκατ. ευρώ
Αξίζει να σημειωθεί πως η «Λευκή Βίβλος» της Κομισιόν κάνει αναφορά σε αύξηση των αμυντικών δαπανών σε σχέση με το 2021 και βάζει ως πλαφόν το 1,5% του ΑΕΠ.
Ως εκ τούτου, ανάλογα με το ειδικό καθεστώς που θα εφαρμοστεί, ο πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος για την Ελλάδα θα κυμανθεί από 600 εκατ. ευρώ και ίσως κάτι παραπάνω . Άρα το περιθώριο που δημιουργείται αποκτά ιδιαίτερη σημασία, όχι ως δημοσιονομική πολυτέλεια αλλά ως πλαίσιο ευελιξίας σε περίοδο αυξημένων γεωπολιτικών αναταράξεων.
Καμπανάκι από ΟΟΣΑ
Ο ΟΟΣΑ στην έκθεση του ,αναγνωρίζει ότι η αύξηση των αμυντικών δαπανών είναι αναγκαία, αλλά υπογραμμίζει πως η χρηματοδότησή τους μέσω δανεισμού πρέπει να είναι περιορισμένη χρονικά και αυστηρά στοχευμένη. Η δημοσιονομική πειθαρχία δεν μπορεί να υπονομευθεί από έκτακτες παρεκκλίσεις — ούτε στο όνομα της ασφάλειας. Η Ελλάδα, επισημαίνει ο Οργανισμός, παραμένει ανθεκτική σε έναν ασταθή κόσμο. Όμως η ανθεκτικότητα δεν υποκαθιστά τη στρατηγική: απαιτείται συνέπεια, μέτρο και έγκαιρη προσαρμογή.
Πηγή: ot.gr
