Του Τάσου Δασόπουλου
Δυσάρεστη έκπληξη ήταν για την Ελλάδα οι χθεσινές εκτιμήσεις της Eurostat για τον εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του Μαΐου, ο οποίος καταγράφει αύξηση στο 3,3% από 2,6% τον προηγούμενο μήνα, ενώ στην Ευρωζώνη ο πληθωρισμός υποχώρησε στο 1,9% από 2,2% τον Απρίλιο.
Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην επιτάχυνση των ανατιμήσεων στα τρόφιμα στο 2,8% τον Μάιο από 1,7% τον Απρίλιο και στον σημαντικό περιορισμό της θετικής επίδρασης των τιμών της ενέργειας. Συγκεκριμένα, οι μειώσεις στις τιμές του πετρελαίου και των τελικών προϊόντων ήταν 1,7% τον Μάιο έναντι 5,4% τον Απρίλιο σε σχέση με το ίδιο διάστημα του 2024. Οι ανατιμήσεις στις υπηρεσίες μειώθηκαν μεν οριακά στο 5,1% τον Μάιο από 5,3% τον Απρίλιο, αλλά ήταν πολύ υψηλότερες από τις αντίστοιχες αυξήσεις της τάξης του 3,2%, που καταγράφονταν σε μέσο όρο για την Ευρωζώνη. Σημαντική επιτάχυνση είχαν οι ανατιμήσεις στα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά, οι οποίες έφτασαν στο 1,7% τον Μάιο από 0,7% τον Απρίλιο, χωρίς όμως να επηρεάζουν σημαντικά το αποτέλεσμα.
Επίσης, ο δομικός πληθωρισμός (δηλαδή ο πληθωρισμός χωρίς καύσιμα και τρόφιμα) αυξήθηκε στην Ελλάδα τον Μάιο στο 4% από 3,8% τον Απρίλιο, ενώ στον μέσο όρο της Ευρωζώνης μειώθηκε στο 2,3% τον Μάιο από 2,7% τον Απρίλιο.
Προβληματισμός για τις αυξήσεις στα τρόφιμα
Έντονο προβληματισμό προκαλεί στα συναρμόδια Υπουργεία Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Ανάπτυξης η αναζωπύρωση των ανατιμήσεων στα τρόφιμα, τα οποία πιέζουν κυρίως τα μικρά και μεσαία εισοδήματα. Τούτο δε, τη στιγμή που έχουν καταβληθεί μεγάλες προσπάθειες, ειδικά από το αρμόδιο Υπουργείο Ανάπτυξης, να δημιουργηθούν αναχώματα στις απανωτές ανατιμήσεις.
Η τελευταία κίνηση προς την κατεύθυνση αυτή ήταν η δίμηνη παράταση στο πλαφόν στον καθορισμό του μικτού περιθωρίου κέρδους, το οποίο επιβλήθηκε στα τέλη του 2022 (όταν οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα ήταν πολύ υψηλές), το οποίο έληγε κανονικά στο τέλος Απριλίου, μέχρι και το τέλος Ιουνίου. Μάλιστα, απέναντι στις συνεχείς παρατάσεις, στελέχη της αγοράς είχαν αντιδράσει λόγω του ότι τους τελευταίους μήνες οι ανατιμήσεις των τροφίμων είχαν υποχωρήσει σημαντικά, αν και οι τιμές συνέχισαν να παραμένουν υψηλές. Έτσι, μετά την τετράμηνη παράταση του μέτρου τον περασμένο Δεκέμβριο, δόθηκε άλλη μια δίμηνη μέχρι και το τέλος Ιουνίου.
Σε μια προσπάθεια να γίνει γνωστό τι φταίει, οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να προχωρήσουν σε έρευνα για να διαπιστωθεί σε ποια προϊόντα καθημερινής χρήσης είχαμε μεγάλες ανατιμήσεις.
Οι υπηρεσίες
Επίσης το ΥΠΕΘΟ ανησυχεί από το γεγονός ότι οι ανατιμήσεις στον τομέα των υπηρεσιών παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, αλλά για λόγους που δεν έχουν να κάνουν με τη διεθνή συγκυρία. Συγκεκριμένα, τον Απρίλιο η αύξηση των ενοικίων έφτασε το 10.8%. Η αύξηση αυτή, όμως, δεν οφείλεται σε εξωγενείς παράγοντες, αλλά στην έλλειψη προσφοράς στέγης στην Ελλάδα. Το ύψος των ενοικίων συμπαρασύρει σε ανατιμήσεις μια σειρά περιφερειακών κλάδων, όπως οι τιμές για συντήρηση, επισκευή και ανακαίνιση κατοικιών. Μεγάλες αυξήσεις καταγράφονται στο κλάδο του τουρισμού, ο οποίος θα έχει την τιμητική του το επόμενο διάστημα, τα εισιτήρια των ακτοπλοϊκών λόγω της οδηγίας της ΕΕ για τη χρήση ακριβότερων καυσίμων χωρίς θείο. Επίσης, άλλες ανεξάρτητες υπηρεσίες, όπως οι υπηρεσίες κοινωνικής προστασίας και τα ασφάλιστρα υγείας και οχημάτων, καταγράφουν αυξήσεις πολλαπλάσιες του πληθωρισμού, παρά τις κάποιες κινήσεις που έχουν γίνει για βάλουν φρένο στις ανατιμήσεις.
Πηγή: capital.gr
