Την περασμένη εβδομάδα, ο πρώην δάσκαλος δημοτικού σχολείου Σπένσερ Ράσελ έθεσε μια ερώτηση στους γονείς που ακολουθούν τον λογαριασμό του στο Instagram, Toddlers Can Read: «Γιατί δεν διαβάζετε φωναχτά στα παιδιά σας;».
Οι απαντήσεις, τις οποίες μοιράστηκε ο Russell με τον Guardian, κυμαίνονταν από αμηχανία έως εκνευρισμό και θυμό. «Είναι τόσο βαρετό», είπε ένας γονέας. «Δεν έχω χρόνο», είπε ένας άλλος. Μια μητέρα έγραψε: «Δεν μου αρέσει η ανάγνωση».
Άλλοι ανέφεραν δυσκολία στο να κάνουν τα παιδιά τους να κάθονται ακίνητα για αρκετή ώρα: «Διακόπτει συνέχεια» ή «ο γιος μου θέλει απλώς να παραλείψει όλες τις σελίδες». Σημείωσαν επίσης τη μονοτονία της ώρας για την ιστορία, με έναν να λέει: «Μου αρέσει να διαβάζω με τα παιδιά μου, αλλά ζητούν το ίδιο βιβλίο ξανά και ξανά».
Οι γονείς που δυσκολεύονται να διαβάσουν στα παιδιά τους τείνουν να είναι οι ίδιοι νεότεροι, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της HarperCollins UK. Λιγότεροι από τους μισούς γονείς γενιάς Ζ χαρακτήρισαν την ανάγνωση στα παιδιά τους «διασκεδαστική για μένα» και σχεδόν ένας στους τρεις θεώρησε την ανάγνωση «περισσότερο ως ένα θέμα προς εκμάθηση» παρά ως κάτι προς απόλαυση – σημαντικά περισσότερο από τους ομολόγους τους γενιάς Χ.
Αυτή η νοοτροπία αναμφίβολα μεταδίδεται και στα παιδιά τους: η έρευνα διαπίστωσε επίσης ότι μόνο το ένα τρίτο των παιδιών ηλικίας πέντε έως δέκα ετών διαβάζουν συχνά για διασκέδαση, σε σύγκριση με πάνω από το μισό το 2012. Αυτό θα μπορούσε να οφείλεται στο γεγονός ότι οι γονείς τους είναι λιγότερο πιθανό να τους διαβάζουν πριν κλείσουν τα πέντε: το 41% των γονέων όλων των ηλικιών ανέφεραν ότι το κάνουν, μια απότομη πτώση από το 64% το 2012.
«Πρότυπα ανάγνωσης»
Αν οι γονείς διαβάζουν λιγότερο δυνατά στα παιδιά τους, οι εκπαιδευτικοί στις ΗΠΑ μπορούν να το καταλάβουν. Ο Russell, ο οποίος προσφέρει μαθήματα για τη διδασκαλία δεξιοτήτων γραμματισμού σε παιδιά ηλικίας μόλις 18 μηνών, δέχεται τακτικά ερωτήσεις από γονείς μεγαλύτερων παιδιών – μερικά ακόμη και 14 ετών – που εξακολουθούν να δυσκολεύονται να ανοίξουν ένα βιβλίο.
Υπάρχουν και άλλα ενδεικτικά σημάδια. «Βλέπουμε παιδιά που μπορούν να κάθονται ακίνητα και να επικεντρώνονται για ώρες στο YouTube, αλλά όταν τα καθίσεις με ένα βιβλίο, κινούνται, κουνιούνται ή ουρλιάζουν και τρέχουν μακριά», δήλωσε ο Russell, ο οποίος ζει στο Χιούστον.
Οι γονείς της Γενιάς Ζ κληρονόμησαν μια οικονομία που μαστιζόταν από ανισότητα και αστάθεια, γεγονός που καθιστά την ανατροφή των παιδιών ακόμη πιο αγχωτική. Το κόστος της φροντίδας των παιδιών στις ΗΠΑ – περίπου 11.000 δολάρια ετησίως κατά μέσο όρο – έχει εκτοξευθεί από τη δεκαετία του ’90. Δεν είναι περίεργο που μπορεί να είναι πολύ κουρασμένοι ή αγχωμένοι για να διαβάσουν στα παιδιά τους το βράδυ, ακόμα κι αν συνειδητοποιούν ότι είναι σημαντικό να το κάνουν.
Η Becky Calzada, πρόεδρος της Αμερικανικής Ένωσης Σχολικών Βιβλιοθηκονόμων, τονίζει τη σημασία των γονέων ως «προτύπων ανάγνωσης». Η ανάγνωση φωναχτά στα παιδιά όχι μόνο τα βοηθά να μάθουν λεξιλόγιο, αλλά και ενισχύει τη συναισθηματική νοημοσύνη, όπως την ικανότητα να δείχνουν ενσυναίσθηση και να συνδέονται, λέει η Calzada.
Αναπόφευκτες αλλά και βλαβερές οι οθόνες
Ταυτόχρονα, οι οθόνες είναι αναπόφευκτες – αξιοσημείωτο είναι ότι οι γονείς της γενιάς Ζ ήταν η πρώτη γενιά που μεγάλωσε με αυτές. «Δεν νομίζω ότι μπορούμε να διαχωρίσουμε τον ρόλο της τεχνολογίας που επηρεάζει τους γονείς της γενιάς Ζ και τα παιδιά τους από τη μείωση της ανάγνωσης δυνατά», είπε ο Russell. «Ο χρόνος μπροστά στην οθόνη αντικαθιστά τις ατομικές, ποιοτικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ γονέα και παιδιού».
Πλήθος στοιχείων δείχνουν ότι ο υπερβολικός χρόνος μπροστά σε οθόνες μπορεί να βλάψει τη γνωστική, γλωσσική και κοινωνικοσυναισθηματική ανάπτυξη ενός παιδιού και οι γιατροί συνιστούν στους γονείς να περιορίσουν τον «μη εκπαιδευτικό χρόνο μπροστά σε οθόνες» για παιδιά ηλικίας δύο έως πέντε ετών σε περίπου μία ώρα την καθημερινή και τρεις τα Σαββατοκύριακα. Αλλά προσπαθήστε να κάνετε ένα νήπιο να προσαρμοστεί στην ώρα του παραμυθιού χωρίς να ενδώσετε στις απαιτήσεις του να παρακολουθήσει το Bluey. Οι περισσότεροι γονείς βλέπουν το iPad ως ένα αναγκαίο κακό.
Τρόποι προσέγγισης
Ο Russell αναγνωρίζει ότι τα βιβλία «δεν πρόκειται ποτέ να ανταγωνιστούν το YouTube» και ότι οι πιέσεις της γονεϊκότητας το 2025 είναι τεράστιες. Όπως του είπε ένας γονέας: «Απλώς δεν έχω την ενέργεια να διαβάσω στο παιδί μου. Εγώ και η γυναίκα μου δεν έχουμε «χωριό», οπότε είναι δύσκολο να ηρεμήσουμε». Υπάρχουν όμως τρόποι για να απογαλακτίσουμε τα παιδιά από τα τηλέφωνά τους. «Απλώς μειώστε το λίγο, όσο περισσότερο μπορείτε στην αρχή».
Η Calzada ενθαρρύνει τους γονείς που δεν τους αρέσει να διαβάζουν στα παιδιά τους να ξεκινήσουν σιγά σιγά. «Δεν χρειάζεται να κάθεστε εκεί για 20 λεπτά έως μία ώρα», είπε. «Ένα δίχρονο παιδί δεν έχει μεγάλη αντοχή στην ανάγνωση, αλλά μπορείτε να του διαβάσετε κάτι που έχει ίσως πέντε σελίδες, που είναι κυρίως «η αγελάδα λέει μουγκρητά, το γουρούνι λέει βουητό», και σταδιακά συνεχίζετε από εκεί και πέρα».
Πηγή: tanea.gr
