Του Κώστα Κατίκου
Ειδοποιητήρια σε 41.949 οφειλέτες για να ρυθμίσουν τα χρέη τους έστειλε το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστών Οφειλών (ΚΕΑΟ) το πρώτο τρίμηνο του 2025, βάζοντας στο στόχαστρο των ελέγχων αλλά και των αναγκαστικών μέτρων τρεις κατηγορίες οφειλετών:
1.Τους “καθ΄έξιν” οφειλέτες που λειτουργούν ως διαχειριστές εταιριών χωρίς να διαθέτουν περιουσιακά στοιχεία, και με τον τρόπο αυτό δημιουργούν συνεχώς νέα χρέη.
2.Τους νέους οφειλέτες, όσους δηλαδή εμφανίζονται να χρωστούν για πρώτη φορά, ή να μεταφέρονται τα χρέη τους στο ΚΕΑΟ.
3.Όσους δεν ανταποκρίνονται στις ατομικές ειδοποιήσεις για ρύθμιση των χρεών τους.
Κοινό χαρακτηριστικό των κατά σύστημα οφειλετών (1η κατηγορία) είναι η συνεχής δημιουργία οφειλών και η ανυπαρξία περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη για την ικανοποίηση των απαιτήσεων του ΕΦΚΑ. Η απουσία περιουσιακών στοιχείων όπως αναφέρεται στην έκθεση του ΚΕΑΟ για το α΄τρίμηνο του 2025 μπορεί να είναι και αποτέλεσμα μεθόδευσης με σκοπό την αδυναμία εντοπισμού των πραγματικών υπευθύνων της επιχείρησης.
Για την αντιμετώπιση των παραπάνω περιπτώσεων, άμεσης προτεραιότητας ζήτημα είναι ο καταλογισμός των εισφορών στους πράγματι ωφελούμενους από την παράνομη δραστηριότητα.
Επιπρόσθετα, εντείνεται ο έλεγχος αφερεγγυότητας των επιχειρήσεων που είναι οφειλέτες μέσα από στοιχεία που αφορούν κυρίως στην υποβολή ΑΠΔ χωρίς την καταβολή εισφορών και άλλα στοιχεία όπως η μη ένταξη των οφειλών σε ρύθμιση, η μη καταβολή ποσών έναντι της οφειλής, τα χαρακτηριστικά των υπευθύνων, οι ειδικότητες των απασχολουμένων στην επιχείρηση σε σχέση με τις δραστηριότητες και γενικά η συνολική συμπεριφορά της επιχείρησης
Σε συνεχή παρακολούθηση κλοιό ελέγχων βρίσκονται οι νέοι οφειλέτες (2η κατηγορία) με χρέη που δημιουργούνται για πρώτη φορά ή με οφειλές που μεταφέρονται από τα μητρώα των ταμείων τους στο ΚΕΑΟ για πρώτη φορά.
Εντός του πρώτου τριμήνου του 2025 στο Κ.Ε.Α.Ο. εντάχθηκαν συνολικά 40.158 νέοι οφειλέτες με χρέη ύψους 27.583.128 ευρώ (κύριες οφειλές και πρόσθετα τέλη). Η πλειονότητά τους είναι οφειλέτες του ΙΚΑ (18.139 οφειλέτες) και 21.267 οφειλέτες από τον ΕΦΚΑ Μη Μισθωτών (με χρέη από επαγγελματική δραστηριότητα μετά το 2016). Σε κάθε οφειλέτη που εντάσσεται στο Κ.Ε.Α.Ο. αποστέλλεται η “Ατομική Ειδοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών” με την οποία ενημερώνεται ότι η οφειλή του έχει μεταφερθεί στο Κ.Ε.Α.Ο. και ότι αν δεν ανταποκριθεί εντός 20 ημερών με εξόφληση ή διακανονισμό θα ξεκινήσει η διαδικασία της αναγκαστικής είσπραξης.
Ειδικά εντός του πρώτου τριμήνου του 2025 εστάλησαν 41.949 ατομικές ειδοποιήσεις.
Στις περιπτώσεις οφειλετών που αγνοούν τις ατομικές ειδοποιήσεις (3η κατηγορία) το ΚΕΑΟ προβαίνει στον εντοπισμό τους με σκοπό να κινηθούν σε βάρος τους οι διαδικασίες αναγκαστικής είσπραξης
Πριν τη λήψη των αναγκαστικών μέτρων οι οφειλέτες αξιολογούνται και δημιουργείται το προφίλ του καθενός με πληροφορίες από το ηλεκτρονικό σύστημα του Κ.Ε.Α.Ο., τη διασύνδεση με το Μητρώο της Γ.Γ.Π.Σ.Ψ.Δ., τα στοιχεία του Γ.Ε.ΜΗ. κλπ.
Στη συνέχεια, καθορίζεται ο βαθμός εισπραξιμότητας και επισφάλειας κάθε οφειλής με κριτήρια, μεταξύ των οποίων είναι τα εξής:
*Το ύψος της οφειλής: Ανάλογα με το ύψος της οφειλής επιλέγεται και το κατάλληλο είδος μέτρου
*Η συμπεριφορά του οφειλέτη: Αξιολογείται η στάση του οφειλέτη σε σχέση με την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του π.χ. η καταβολή των τρεχουσών εισφορών και η παράλληλη καταβολή ανελλιπώς κάθε μήνα εύλογου ποσού “έναντι” της οφειλής ενισχύουν το προφίλ της αξιοπιστίας του οφειλέτη, κάτι που λαμβάνεται σοβαρά υπόψη υπέρ του οφειλέτη για όσο χρόνο διαρκεί η συμπεριφορά αυτή.
*Η παλαιότητα της οφειλής: Στο πλαίσιο της αξιολόγησης του οφειλέτη, εξετάζεται το χρονικό σημείο δημιουργίας των οφειλών, προκειμένου να εκτιμηθεί αν οφείλονται σε συστηματική αφερεγγυότητα του οφειλέτη.
Στα 49,7 δις. τα χρέη
Τα χρέη προς τον ΕΦΚΑ αυξήθηκαν στα 49,7 δις. ευρώ σύμφωνα με την έκθεση που δημοσιοποίησε το ΚΕΑΟ για το πρώτο τρίμηνο του 2025, από 49,3 δις. ευρώ που ήταν στις 31/12/2024.
Μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2025 το χρέος αυξήθηκε κατά 443.587.034 ευρώ. Η μεταβολή αφορούσε αύξηση που προήλθε κυρίως από τα πρόσθετα τέλη κατά 370.778.476 ευρώ.
Από το χρέος των 49,7 δις. ευρώ ένα ποσό της τάξης των 10,1 δις, είναι οφειλές ανεπίδεκτες είσπραξης από εργοδότες πτωχευμένους, εργοδότες σε καθεστώς εκκαθάρισης, εργοδότες με οφειλές που δεν έχουν ποτέ υποβάλει ΑΠΔ και που δεν έχουν ποτέ καταβάλει ποσά στο Κ.Ε.Α.Ο., κ.α.
Πηγή: capital.gr