Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα, στις 21 Μαΐου, ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς ουσιαστικά ανέδειξε την τεχνητή νοημοσύνη σαν το νέο πεδίο ανταγωνισμού ανάμεσα στις ΗΠΑ και στην Κίνα. Μάλιστα, προέβλεψε ότι αν η Αμερική πάψει να ασχολείται με την ασφάλεια της AI ενδέχεται να βρεθεί «υποδουλωμένη στην τεχνητή νοημοσύνη που θα ελέγχεται από την Κίνα».
«Βαριές κουβέντες» θα σχολίαζε ένας ουδέτερος παρατηρητής, αλλά η αλήθεια είναι ότι η ιδέα μιας αναμέτρησης μεταξύ υπερδυνάμεων που θα κορυφωθεί με μια στιγμή θριάμβου ή ήττας κυκλοφορεί ευρέως στην Ουάσιγκτον και πέρα από αυτήν, αναφέρει χαρακτηριστικά ο Economist. Ήδη, μέσα στον Μάιο, οι επικεφαλής των OpenAI, AMD, CoreWeave και Microsoft άσκησαν πιέσεις για ελαφρύτερη ρύθμιση, παρουσιάζοντας την τεχνητή νοημοσύνη ως κεντρικό στοιχείο για τη διατήρηση της παγκόσμιας ηγεμονίας της Αμερικής.
Μέσα στον Μάιο, ο πρόεδρος Τραμπ διαπραγματεύτηκε μια συμφωνία για την τεχνητή νοημοσύνη με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η οποία, όπως είπε, θα εξασφαλίσει την «κυριαρχία της Αμερικής στον τομέα. Σε ευρύτερο πλαίσιο, η Αμερική σχεδιάζει να δαπανήσει πάνω από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια έως το 2030 σε κέντρα δεδομένων για μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης.
Η «στιγμή DeepSeek»
Η «στιγμή DeepSeek» τον Ιανουάριο, όταν η κινεζική εταιρεία παρουσίασε ένα μεγάλο γλωσσικό μοντέλο (LLM) που ταιριάζει με τις δυνατότητες του μοντέλου της OpenAI, επιβεβαίωσε ότι η Κίνα ακολουθεί στενά την Αμερική. Ωστόσο, όπως αποκαλύπτει ο Economist, μια πρόσφατη συνάντηση της ηγεσίας του Κομμουνιστικού Κόμματος υποδηλώνει ότι προετοιμάζεται για ένα διαφορετικό είδος στρατηγικού αγώνα.
«Οι αμερικανικές εταιρείες επικεντρώνονται στο μοντέλο, αλλά οι Κινέζοι δίνουν έμφαση στην πρακτική εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης», λέει ο Ζανγκ Γιακίν, πρώην διευθυντής της Baidu, που τώρα εργάζεται στο Πανεπιστήμιο Τσινγκχούα.
Αυτή η έμφαση στις πρακτικές εφαρμογές – σε εργοστάσια και για καταναλωτές – είναι ο τρόπος με τον οποίο η Κίνα πήρε το προβάδισμα στο ηλεκτρονικό εμπόριο και τις ηλεκτρονικές πληρωμές. Στις 19 Μαΐου, ο Τζένσεν Χουάνγκ, επικεφαλής της Nvidia, προειδοποίησε ότι η Αμερική θα μπορούσε να μείνει και πάλι πίσω. Αν οι αμερικανικές εταιρείες δεν ανταγωνιστούν την Κίνα καθώς αυτή χτίζει ένα «πλούσιο οικοσύστημα», η κινεζική τεχνολογία και ηγεσία «θα εξαπλωθούν σε όλο τον κόσμο», δήλωσε στο Stratechery.
Το επόμενο στάδιο
Από την άλλη πλευρά η αντίληψη της Αμερικής για την τεχνητή νοημοσύνη είναι συχνά αφηρημένη και υπερβολική. Τα LLM αναμένεται να φτάσουν τις γνωστικές ικανότητες των ανθρώπων, με τους υποστηρικτές να πιστεύουν ότι αυτό το όριο της γενικής τεχνητής νοημοσύνης (AGI) θα ξεπεραστεί σε μερικά χρόνια.
Ο Σαμ Άλτμαν, της OpenAI, εκτιμά ότι το επόμενο βήμα θα μπορούσε να είναι τα υπερνοητικά συστήματα που θα ξεπερνούν τις ανθρώπινες ικανότητες σε γνωστικές εργασίες. Το να είναι κανείς ο πρώτος που θα αναπτύξει ένα μοντέλο που μπορεί να βελτιώνεται επαναληπτικά μπορεί να δημιουργήσει ένα αποφασιστικό πλεονέκτημα συγκρίσιμο με το να είναι κανείς ο πρώτος που θα αναπτύξει μια πυρηνική βόμβα.
Ο Μπάραθ Χάριθας της δεξαμενής σκέψης CSIS, σημειώνει ότι οι Αμερικανοί σχεδιαστές πιστεύουν ότι «η πρώτη χώρα που θα εξασφαλίσει το έπαθλο της AGI θα εγκαινιάσει μια δυναστεία 100 ετών». Οι αμερικανικοί έλεγχοι στις εξαγωγές ημιαγωγών υπάρχουν ακριβώς για να διασφαλίσουν ότι η Κίνα θα έρθει δεύτερη.
Η άλλη πλευρά
Ωστόσο, υπάρχει και μια μερίδα Κινέζων επιχειρηματιών που επίσης πιστεύουν σε μία «εξοπλιστική» κούρσα γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη. Ο Λιάνγκ Γουένφενγκ, ιδρυτής της DeepSeek, έχει θέσει ως αποστολή της εταιρείας του την ανάπτυξη της AGI και εκτιμά επίσης ότι αυτή μπορεί να επιτευχθεί σε δύο χρόνια.
Λιγότερο γνωστό είναι το γεγονός ότι η κυβέρνηση στοιχηματίζει σε μια διαφορετική προσέγγιση, αναφέρει ο Economist. Τα επιτεύγματα του Λιάνγκ του εξασφάλισαν μια συνάντηση με τον πρωθυπουργό Λι Τσιάνγκ τον Ιανουάριο.
Ωστόσο, λίγες μέρες αργότερα, ένας αντιπρόεδρος της κυβέρνησης υπεύθυνος για τις επιστημονικές προσπάθειες του κόμματος φάνηκε να επιπλήττει την αμερικανική προσέγγιση, δηλώνοντας: «Η Κίνα δεν θα ακολουθήσει τυφλά τις τάσεις ούτε θα εμπλακεί σε ανεξέλεγκτο διεθνή ανταγωνισμό».
Τον περασμένο μήνα, το Qiushi, το πιο έγκυρο περιοδικό του Κομμουνιστικού Κόμματος, περιέγραψε την AGI ως ένα εργαλείο «για την προώθηση της ανθρώπινης κατανόησης και της μεταμόρφωσης του κόσμου». Στην Κίνα, ο όρος AGI, tongyong rengong zhineng, αναφέρεται συνήθως σε μια «τεχνητή νοημοσύνη γενικής χρήσης» που εφαρμόζεται και έχει πολλαπλές χρήσεις, και όχι στη δυτική έννοια ενός υπεράνθρωπου ή αυτοβελτιούμενου συστήματος.
Το κόμμα συνεδριάζει για την AI
Τον Απρίλιο, το Πολιτικό Γραφείο του κόμματος συνεδρίασε για τη δεύτερη μελέτη του σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη (η πρώτη ήταν το 2018). Στη συνεδρίαση, ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ είπε στους υφισταμένους του ότι η Κίνα πρέπει να επικεντρωθεί στον τρόπο με τον οποίο μπορεί να εφαρμοστεί σε καθημερινές χρήσεις: περισσότερο σαν την ηλεκτρική ενέργεια παρά σαν τα πυρηνικά όπλα.
Τουλάχιστον μια ντουζίνα διακεκριμένων ερευνητών και κυβερνητικών αξιωματούχων έχουν εκφράσει σκεπτικισμό σχετικά με την ικανότητα συλλογισμού των LLM. Ο Γου Ζαοχούι, πρώην υπουργός Επιστημών και νυν αντιπρόεδρος ενός κρατικού think-tank, προτείνει ότι η Κίνα πρέπει να διερευνήσει διαφορετικούς δρόμους προς την AGI. Οι Κινέζοι εμπειρογνώμονες γενικά αναμένουν ότι η κινεζική AGI θα χρειαστεί περισσότερο χρόνο για να φτάσει σε ικανοποιητικό επίπεδο από ό,τι οι Αμερικανοί ομόλογοί τους, σημειώνει ο Ζανγκ της Tsinghua.
Εκστρατεία AI+
«Ενώ οι Αμερικανοί ηγέτες της τεχνολογίας συχνά πλαισιώνουν την AI με ουτοπικές φιλοδοξίες, η κινεζική κυβέρνηση φαίνεται να επικεντρώνεται περισσότερο στη χρήση της για την επίλυση συγκεκριμένων προβλημάτων, όπως η οικονομική ανάπτυξη και η βιομηχανική αναβάθμιση», λέει στον Economist ο Κάρσον Έλμγκρεν της δεξαμενής σκέψης RAND.
Η ετήσια έκθεση εργασίας της κινεζικής κυβέρνησης τον Μάρτιο αναφέρει μια νέα εκστρατεία με την ονομασία «AI+», η οποία δίνει προτεραιότητα στις εταιρείες που υιοθετούν την τεχνητή νοημοσύνη στις υπάρχουσες δραστηριότητές τους, συμπεριλαμβανομένων των φυσικών εγκαταστάσεων που χρησιμοποιούν αυτοματοποιημένα ρομπότ. Αυτό μιμείται την εκστρατεία «Internet+» πριν από μια δεκαετία για τη δημιουργία μιας πιο εξελιγμένης ψηφιακής καταναλωτικής οικονομίας από τη Δύση.
Αυτή η προσέγγιση με έμφαση στην εφαρμογή αντανακλά την έλλειψη ταλέντων και τσιπ στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, ή «βασικής θεωρίας και βασικών τεχνολογιών», όπως δήλωνε τον Απρίλιο ο πρόεδρος Σι. «Πρέπει να αντιμετωπίσουμε αυτό το κενό», σημείωνε.
Και ο Μάο στο παιχνίδι
Ο Λιου Ζιγουάν του Πανεπιστημίου Tsinghua συνέκρινε την προσέγγιση της Κίνας με ένα επιχείρημα στο «On Protracted War», μια σειρά διαλέξεων του Μάο Τσετούνγκ το 1938: ένας αδύναμος αντίπαλος μπορεί να εξαντλήσει έναν ισχυρό και να τον ξεπεράσει. Στις 8 Μαΐου, το Qiushi δημοσίευσε ένα άρθρο του Τανγκ Τζιέ, επίσης από το Tsinghua, στο οποίο υποστηρίζει ότι η Κίνα πρέπει να ακολουθήσει γρήγορα τις αμερικανικές καινοτομίες, εστιάζοντας στο να είναι φθηνότερη και ταχύτερη στη δημιουργία εφαρμογών.
Η αναδυόμενη στρατηγική της Κίνας για την τεχνητή νοημοσύνη φαίνεται να έχει δύο μέρη. Το ένα είναι να υπονομεύσει το μονοπώλιο που έχει η Αμερική στην προηγμένη τεχνητή νοημοσύνη, αναπαράγοντας τις δυτικές καινοτομίες και κυκλοφορώντας τα μοντέλα δωρεάν, ή «ανοιχτού κώδικα», όπως έχει κάνει η DeepSeek. Η ιδέα είναι ότι η αξία που δημιουργεί η τεχνητή νοημοσύνη θα συσσωρεύεται σε όσους την εφαρμόζουν, όχι στους ίδιους τους δημιουργούς των μοντέλων.
Μέχρι να φτάσει στο επιθυμητό επίπεδο η AGI, η Κίνα θα βρίσκεται σε καλύτερη θέση από την Αμερική, με «ισχυρές κοινωνικές εφαρμογές, μηχανές αναζήτησης, πράκτορες και υλικό», σύμφωνα με τον Κάι-Φου Λι, επιχειρηματίας με έδρα το Πεκίνο. Υποστηρίζει ότι με τη συγκέντρωση χρηστών και δεδομένων από νωρίς, οι κινεζικές εφαρμογές μπορούν να χτίσουν ένα φράγμα που οι δυτικοί ανταγωνιστές θα δυσκολευτούν να ξεπεράσουν, όπως έχει κάνει η εφαρμογή βίντεο TikTok.
Τα κινεζικά… moonshots
Παράλληλα με την προσπάθεια για ταχύτερη και φθηνότερη ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, γίνεται μια προσπάθεια να δημιουργηθούν «moonshots» που θα παρακάμψουν το στοίχημα της Αμερικής για τα LLM, αξίας τρισεκατομμυρίων δολαρίων.
«Αν ακολουθήσουμε απλώς τον παλιό αμερικανικό δρόμο — υπολογιστική ισχύ, αλγόριθμους, ανάπτυξη — θα παραμείνουμε πάντα οπαδοί», δήλωσε ο Ζου Σονγκτσάν, διευθυντής του Ινστιτούτου Γενικής Τεχνητής Νοημοσύνης του Πεκίνου, κρατικού εργαστηρίου αφιερωμένου στην προηγμένη τεχνητή νοημοσύνη, σε ομιλία του τον περασμένο μήνα.
Τον Απρίλιο, η τοπική κυβέρνηση της Σαγκάης πρόσφερε χρηματοδότηση σε ερευνητές που προχωρούν προς την AGI χρησιμοποιώντας νέους τύπους αρχιτεκτονικών, όπως μοντέλα που αλληλεπιδρούν με τον πραγματικό κόσμο μέσω εικόνων, άλλα που μπορούν να ελέγχουν υπολογιστές με το μυαλό ή αλγόριθμους που είναι ακόμη θεωρητικοί για την προσομοίωση του ανθρώπινου εγκεφάλου.
Θα αποδώσει η προσέγγιση της Κίνας;
Νεότερη μελέτη του ΔΝΤ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να ενισχύσει την οικονομία των ΗΠΑ κατά 5,6% σε δέκα χρόνια, σε σύγκριση με 3,5% για την Κίνα, κυρίως επειδή ο σχετικά μικρός τομέας των υπηρεσιών της Κίνας σημαίνει ότι, ακόμη και αν η τεχνητή νοημοσύνη διαδοθεί γρήγορα στον τομέα της μεταποίησης, τα κέρδη παραγωγικότητας είναι περιορισμένα.
Ωστόσο, είναι σαφές ότι η Κίνα επιταχύνει την πορεία της σε διαφορετική κατεύθυνση. Ένα σημάδι αυτού είναι η Apple: προκειμένου να αντιστρέψει τη μείωση των εσόδων της στην Κίνα, χρειάζεται απεγνωσμένα έναν τοπικό συνεργάτη για την παροχή υπηρεσιών τεχνητής νοημοσύνης, τις οποίες πλέον αναμένουν οι πελάτες.
Πρόσφατες αναφορές υποδηλώνουν ότι η αμερικανική κυβέρνηση ενδέχεται να εμποδίσει την Apple να το πράξει. Χωρίς τοπικές εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης, τα αμερικανικά τεχνολογικά προϊόντα, όπως το iPhone, κινδυνεύουν να καταστούν δευτερεύοντα στην Κίνα και, ενδεχομένως, με την πάροδο του χρόνου, και αλλού.
Πηγή: ot.gr
