Πώς ο πόλεμος έφερε την… αναγέννηση των εφημερίδων

Στην Ουκρανία ο ρωσικός πληροφοριακός πόλεμος εκτός από τη «γνωστή σε όλους μας» προπαγάνδα είναι και ένας πραγματικός πόλεμος, με βομβαρδισμούς αναμεταδοτών τηλεοπτικού σήματος, επιθέσεις σε συντάξεις ΜΜΕ και δολοφονίες δημοσιογράφων. Το πιο πρόσφατο περιστατικό είναι η άγρια δολοφονία της αιχμαλώτου δημοσιογράφου Βικτόρια Ρόσινα, η οποία βασανίστηκε στις ρωσικές φυλακές και το πτώμα της παραδόθηκε στους Ουκρανούς κατακρεουργημένο, με ορισμένα από τα όργανά της να έχουν αφαιρεθεί.

Οι Ρώσοι δεν θέλουν η αλήθεια να μαθευτεί, γι’ αυτό η ενημέρωση είναι στόχος νούμερο 1. Οι δημοσιογράφοι που δουλεύουν στην εμπόλεμη ζώνη αποφεύγουν πλέον να έχουν έντονα διακριτικά PRESS στα οχήματά τους γιατί ξέρουν ότι αποτελούν στόχο των ρωσικών drones. Παράλληλα βλέπουμε στην Ουκρανία μια αναβίωση των τοπικών έντυπων εφημερίδων, σε περιοχές όπου αυτές οι εφημερίδες μπορεί να είναι ο μοναδικός τρόπος για να φτάσει η πληροφορία, όπου έχουν κοπεί το Διαδίκτυο και το ραδιοτηλεοπτικό σήμα.

«Αυτό που ζούμε δεν είναι αναγέννηση των εφημερίδων με τη ρομαντική έννοια» εξηγεί στα «ΝΕΑ» η Ολγα Γερασιμιούκ, επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης της Ουκρανίας. «Οι εφημερίδες ποτέ δεν “πέθαναν”, αλλά βρέθηκαν σε πολύ δύσκολη θέση. Σήμερα όμως αποδεικνύονται κρίσιμες, ειδικά σε περιοχές όπου δεν υπάρχει κανένα άλλο μέσο επικοινωνίας».

Πολλές τοπικές εφημερίδες, από τη Σούμι, το Σλαβιάνσκ, το Ντονμπάς, αναγκάστηκαν να μετακινηθούν λόγω του πολέμου. Παρά τις δυσκολίες, οι δημοσιογράφοι τους συνέχισαν να εργάζονται ακόμα και υπό καθεστώς βομβαρδισμών, διανέμοντας φύλλα ακόμα και από χέρι σε χέρι.

«Αυτοί οι άνθρωποι είναι ήρωες. Πολλοί από αυτούς κυριολεκτικά έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή τους για να κρατήσουν ενημερωμένους τους συμπολίτες τους» τονίζει η Γερασιμιούκ. Ενας τέτοιος εκδότης τοπικής εφημερίδας στην περιοχή του Χαρκόβου έλεγε στα «ΝΕΑ» ότι η σύνταξη της εφημερίδας του έχει βομβαρδιστεί τρεις φορές και ο ίδιος έχει αναγκαστεί να εργάζεται από το υπόγειο του σπιτιού του για να βγάλει το φύλλο.

Η Ουκρανική Ραδιοτηλεοπτική Αρχή διαχειρίζεται σήμερα ειδικά κονδύλια για την παραγωγή και διανομή εντύπων. «Οπου δεν φτάνει πλέον το σήμα, εμείς επικεντρωνόμαστε στο χαρτί. Τους βοηθάμε να βρουν πόρους για εκτύπωση και διανομή» εξηγεί η Γερασιμιούκ. «Αν κλείσει ένα κανάλι ή ένας σταθμός, αν δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν οικονομικά, αμέσως το κενό καλύπτεται από τη ρωσική προπαγάνδα. Γι’ αυτό και δίνουμε προσωρινές άδειες εκπομπής σε όποιον μπορεί να καλύψει την ανάγκη. Τις δίνουμε αμέσως, χωρίς περιττές διαδικασίες».

Συναντάμε τη Γερασιμιούκ στο Κίεβο, όπου μας μιλάει για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι ουκρανοί δημοσιογράφοι, πολλοί από τους οποίους έχουν αναγκαστεί να γίνουν μόνιμοι πολεμικοί ανταποκριτές μέσα στη χώρα τους. «Στο παρελθόν η λέξη “Press” προστάτευε» λέει η Γερασιμιούκ. «Τώρα η ίδια λέξη τούς καθιστά στόχο». Οι Ρώσοι θέλουν να αποκοπεί ο πληθυσμός από την αξιόπιστη πληροφόρηση. «Το πιο αποτελεσματικό για έναν επιτιθέμενο είναι να εξουδετερώσει εκείνους που μεταφέρουν την πληροφορία. Γι’ αυτό χτυπούν τηλεοπτικούς πύργους, γι’ αυτό σκοτώνουν δημοσιογράφους».

Σύμφωνα με επιβεβαιωμένα στοιχεία του ουκρανικού υπουργείου Πολιτισμού, από την αρχή της ρωσικής εισβολής έχουν δολοφονηθεί από τους Ρώσους τουλάχιστον 91 εργαζόμενοι στα ΜΜΕ ενώ τουλάχιστον 30 έχουν φυλακιστεί. Εκατοντάδες ακόμη έχουν πάρει τα όπλα για να υπερασπιστούν την πατρίδα τους.

Πηγή: tanea.gr